Dlaczego dolar amerykański stał się walutą ryzyka

Trwające globalne sankcje wobec Rosji w następstwie jej inwazji na Ukrainę mogły słusznie odizolować Moskwę, ale jednocześnie osłabiły pozycję dolara amerykańskiego. Shutterstock

Od Davos po Aspen amerykańscy urzędnicy skarbowi zachwalają bezprecedensową skalę i zasięg tej potężnej broni ekonomicznej.

Czemu nie? Wysiłek był imponujący . Siły zadaniowe rządu USA wyrzuciły na brzeg dziesiątki jachtów, uziemiły samoloty, zablokowały setki milionów dolarów aktywów banku centralnego i odcięły rosyjskie instytucje finansowe od globalnego systemu finansowego SWIFT. 

Sankcje to starożytna gra: w 432 rpne Ateny zmiażdżyły swojego rywala — Megarę — zakazując swoim handlarzom wstępu na ateńskie rynki.

Dla rządu USA w XXI wieku sankcje gospodarcze nie są tylko drugą naturą, stały się centralnym narzędziem polityki zagranicznej . Ponad 10 000 osób i dziesiątki krajów podlega sankcjom na całym świecie. 
 

Wszystko, od chińskiego juana po rupie indyjskie i dirhamy ZEA, domaga się znaczenia, ponieważ zarówno rządy, jak i nielegalne podmioty szukają sposobów na obejście trwających globalnych sankcji przeciwko nikczemnym typom związanym z nieuczciwymi reżimami. Shutterstock

Ale ponad 100 krajów nie podpisało się pod tymi wysiłkami. Dlatego ropa z Uralu nadal płynie do Azji, Turcji i większości Afryki, podczas gdy zboże skradzione z Ukrainy płynie przez Morze Czarne do Rosji.

Tymczasem zyski z tego nielegalnego handlu docierają do miejsc takich jak Dubaj, obecnie zatłoczonych przez „usankcjonowanych” Rosjan szukających nieruchomości. 
 

Miliony, jeśli nie miliardy dolarów zarobionych przez łamiących sankcje trafiły do ​​„neutralnych” miejsc, takich jak Dubaj (powyżej), którego scena luksusowych nieruchomości kwitnie. Shutterstock

To nie znaczy, że nie powinniśmy wspierać Ukrainy: powinniśmy — i musimy . Ale chociaż finansowe okaleczenie naszych zdeklarowanych wrogów - Rosji, Chin, Iranu, Korei Północnej ma sens - koalicje tworzą się wokół sposobów uniknięcia istniejących sankcji i ochrony przed ryzykiem przyszłych sankcji. 

Większość działań polega na tworzeniu alternatyw dla dolara jako domyślnej waluty świata. Jeśli możesz zatrzymać swoje rezerwy w innej walucie lub zaparkować je w aktywach fizycznych, takich jak złoto lub towary, myśl jest taka, że ​​​​jesteś w połowie drogi do bezpieczeństwa. 

Weźmy Chiny, dla których wypieranie i dyskredytowanie dolara jest kluczowym elementem kampanii „zwycięstwa bez walki”, opisanej szczegółowo w książce Unrestricted Warfare . Sankcje, jakkolwiek konieczne, przyspieszyły dążenie Chin do pokonania dolara, a wiele innych krajów to zauważa.

Choć chór ekspertów wciąż upiera się, że nie ma alternatywy dla dolara, jest to nieprawda. Dolar będzie dominował tak długo, jak będzie służył interesom tych, którzy go używają. Kiedy dolar zacznie narażać aktywa na ryzyko, z pewnością pojawią się alternatywne narzędzia handlu. I już są.
 

Chiński przywódca Xi Jinping spotkał się z saudyjskim następcą tronu Mohammedem bin Salmanem (po prawej) w Rijadzie pod koniec ubiegłego roku. Ocieplenie stosunków między dwoma narodami utorowało drogę do tego, co kiedyś było nie do pomyślenia: zakupu ropy saudyjskiej w chińskich juanach.AP

Nie popełnij błędu: odejście od dolara byłoby ogromnym ciosem dla międzynarodowej pozycji Ameryki. Czasy, w których można było drukować nieograniczone ilości waluty, mogą się skończyć, podobnie jak nasza zdolność do taniego kupowania towarów zagranicznych. 

Wyraźny dowód na to, że w zeszłym miesiącu w Davos pojawiła się nowa gra . Minister finansów Arabii Saudyjskiej, Mohammed Al-Jadaan , wydał szokujące oświadczenie, że – po raz pierwszy od 48 lat – największy na świecie producent ropy jest otwarty na handel w walutach innych niż dolar amerykański.

Jest to dalekie od umowy, którą Richard Nixon zawarł z królem Faisalem dziesiątki lat temu, aby akceptować wyłącznie dolary jako zapłatę za ropę. (W zamian Nixon zgodził się chronić Królestwo przed sowiecką, irańską i iracką agresją). Pakt ten położył podwaliny pod silnego dolara, gdy przez Rezerwę Federalną zaczęły przepływać pieniądze z ropy naftowej. 
 

Umowa między Stanami Zjednoczonymi a Arabią Saudyjską dotycząca wykorzystywania dolarów wyłącznie do sprzedaży ropy pochodzi z umowy z lat 70. między ówczesnym saudyjskim królem Fajsalem (powyżej) a byłym prezydentem USA. Richard Nixon (widziany tutaj razem w 1971 r.).Obrazy Getty'ego

Obecnie Chiny importują 1,4 miliona baryłek ropy dziennie z Arabii Saudyjskiej (wzrost o 39% w ciągu ostatniego roku), co czyni je największym klientem Królestwa. Dlatego obie strony szukają tańszych alternatyw dla używania dolarów do każdej transakcji. Z Aramco inwestującym w ogromną nową rafinerię w Chinach, relacje tylko się pogłębią.

Zmiana w Arabii Saudyjskiej to tylko najnowszy punkt danych. Na szczycie BRICS w Pekinie w 2022 r. Władimir Putin ogłosił plany rozszerzenia Szanghajskiej Organizacji Współpracy (SCO) i opracowania alternatywy dla płatności międzynarodowych przy użyciu koszyka walut składającego się z chińskiego juana RMB, rubli rosyjskich, rupii indyjskich, reali brazylijskich i randów południowoafrykańskich . Dla porównania, SCO jest największą na świecie organizacją regionalną, reprezentującą 40% światowej populacji i 30% światowego PKB. 

Nowa waluta to tylko część obrazu . Chiny są pionierami nowych giełd, aby przenieść handel towarami z zachodnich instytucji, takich jak borykająca się z problemami London Metal Exchange i New York Mercantile Exchange.

Nawet Europejczycy włączyli się do działania, tworząc spółkę specjalnego przeznaczenia – INSTEX – w celu ułatwienia transakcji humanitarnych bez dolarów, bez SWIFT z Iranem, aby ominąć sankcje USA. Rosja, jak można było przewidzieć, wyraziła zainteresowanie udziałem, a pierwsza transakcja została sfinalizowana w marcu 2020 r. , aby ułatwić sprzedaż sprzętu medycznego do Iranu w celu zwalczania COVID.
 

Chiny mają taką przewagę nad Arabią Saudyjską, ponieważ są obecnie największym odbiorcą ropy w Królestwie – tylko w zeszłym roku konsumpcja wzrosła o prawie 40%.AFP za pośrednictwem Getty Images

Rosja i Iran również opracowują monetę stabilną zabezpieczoną złotem , handlarze ropą naftową już wykorzystują dirhamy ZEA do rozliczania transakcji naftowych, a rupia indyjska jest wreszcie pozycjonowana jako waluta międzynarodowa . 

Rytm trwa: chiński transgraniczny system płatności międzybankowych (CIPS) przetwarza tylko 15 000 transakcji dziennie — preferowane przez Zachód CHIPS przenosi 250 000 dziennie — ale rośnie. Rosja oferuje własny system przesyłania komunikatów finansowych, aby umożliwić użytkownikom ominięcie SWIFT.

Nawet szwajcarski Bank Rozrachunków Międzynarodowych – bankier Hitlera – wkracza do akcji, tworząc linię płynnościową w juanach , aby wesprzeć wpłacające banki centralne w czasach kryzysu. Do tej pory subskrybowały je banki centralne Chile, Hongkongu, Indonezji, Malezji i Singapuru . 

W XXI wieku wartość waluty — w tym dolara — będzie coraz bardziej konkurencyjna. Jeśli popyt na dolary będzie mniejszy, wartość dolara spadnie. Wszystko stanie się droższe. Nie wszystko naraz, ale z biegiem czasu – sprawiając, że wydatki deficytowe stają się bardziej kosztowne lub, co jest nie do pomyślenia, niemożliwe.
 

Scena w Iranie we wczesnym okresie Covid, kiedy naród desperacko potrzebował globalnej pomocy medycznej. Pomimo surowych sankcji międzynarodowych, system płatności INSTEX pomógł w ułatwieniu płatności za materiały medyczne.Agencja Anadolu za pośrednictwem Getty Images

Nie jest naciągane wyobrażenie sobie, że Stany Zjednoczone przeżywają kryzys zadłużenia, ponieważ nikt nie pojawia się, by kupić ich obligacje. Dolar amerykański stanie się jeszcze jedną walutą spośród wielu. I ostatecznie, jeśli dolar straci swój blask, to samo stanie się ze zdolnością USA do projekcji siły .

Aby powstrzymać tę falę, należy dokonać trudnych wyborów: na przykład strategicznie zmniejszyć liczbę naszych wrogów, nawet jeśli nadal wspieramy sojuszników, takich jak Ukraina. Być może najtrudniejsze jest, aby Stany Zjednoczone uporządkowały swój dom gospodarczy poprzez – raz na zawsze – ustalenie, jak żyć w ramach posiadanych środków.