Kto „odkrył Kanadę”? Badanie pokazuje podział między prowincją Quebec a resztą kraju

Pierwsi ludzie w Kanadzie – mapa | Źródło: https://fner.wordpress.com/2013/06/09/canadas-first-people-map/

Według nowego badania mieszkańcy Quebecu są bardziej skłonni twierdzić, że „Kanadę odkryli” Jacques Cartier – a nawet Krzysztof Kolumb – w porównaniu z resztą kraju, która wskazuje na rdzenną ludność.

Wyniki oparte są na badaniu internetowym przeprowadzonym przez firmę Leger dla Association for Canadian Studies w dniach 8-10 lipca, w którym zadano szereg pytań dotyczących narracji historycznych w kraju.

Badanie wykazało, że na otwarte pytanie „kto odkrył Kanadę”, 21 procent ogółu respondentów wymieniło rdzenną ludność. Około 16 procent podało nazwisko Jacquesa Cartiera, francuskiego odkrywcy, który począwszy od 1534 roku, odbył kilka podróży do wybrzeży kraju i dróg wodnych.

Badanie wykazało, że kolejne 15 procent respondentów stwierdziło, że nie wie kto „odkrył Kanadę”.

Według tego badania pozostała część ludności uważa, że zrobili to Wikingowie, Krzysztof Kolumb lub Samuel de Champlain, inny odkrywca, któremu przypisuje się założenie Quebecu i pomoc w kolonizacji tego regionu dla Francji.

Ankieta obejmowała 1764 Kanadyjczyków i nie można jej przypisać marginesu błędu, ponieważ ankiety internetowe nie są uważane za prawdziwie losowe próby.

Kiedy wyniki zostały podzielone według wieku, osoby w wieku od 18 do 54 lat częściej mówiły o ludności rdzennej niż osoby w wieku 55 lat i starsze.

Pojęcie „odkrycia” zostało ostatnio zakwestionowane, podczas niedawnej wizyty papieża Franciszka w Kanadzie.

85-letni papież spotkał się w zeszłym miesiącu z wielokrotnymi wezwaniami do potępienia serii dekretów, znanych jako bulle papieskie, pochodzących z XV wieku, które były wykorzystywane jako uzasadnienie kolonizacji ziem uważanych za niezamieszkałe przez kolonizatorów, podczas gdy w rzeczywistości były domem dla rdzennych mieszkańców. 

Badanie sugeruje podział między tym, co na pytanie „kto odkrył Kanadę” sądzą mieszkańcy Quebecu a tym, jak myśli reszta kraju.

Raport podaje, że 46 procent mieszkańców Quebecu przypisuje odkrycie Kanady Cartierowi, w porównaniu z 11 procentami, które wskazały na rdzennych mieszkańców.

Dla kontrastu wyniki pokazują, że 20 procent lub więcej respondentów w Kolumbii Brytyjskiej, Altanic Canada, Prairies, Alberta i Ontario wybrało rdzennych mieszkańców, podczas gdy mniej niż 10 procent z każdej z tych prowincji wybrało Cartiera.

Prezes stowarzyszenia Jack Jedwab mówi, że wydaje się, iż w Quebecu, istnieje większa tendencja do patrzenia na kraj przez pryzmat narodów francuskich i angielskich.

„Podczas gdy w pozostałych częściach Kanady istnieje tendencja, by patrzeć na kraj bardziej z perspektywy trzech założycieli”, w tym rdzennych mieszkańców, mówi.

„Jest tam więcej ekspozycji pokazujących tę perspektywę niż w Quebecu” – dodaje.

Jeśli chodzi o Kolumba, badanie wykazało, że 20 procent respondentów z Quebecu postrzega go jako odkrywcę Kanady, w porównaniu do mniej niż 15 procent wszystkich ankietowanych z innych regionów.

Jedwab mówi, że fakt, że Kolumb został wybrany, jest „niepokojący”. „Nie wiem, co czytają, ale najwyraźniej nie jest to coś, co można znaleźć w jakimkolwiek kanadyjskim tekście historycznym”.

W ankiecie zapytano również Kanadyjczyków, czy wierzą, że żyją na terytorium, które nigdy nie zostało przekazane przez ludność rdzennych narodów Kanadzie, na ziemiach, których rdzenni mieszkańcy nigdy nie poddali się legalnie władzom rządowym.

Spośród wszystkich respondentów 66 procent odpowiedziało „nie”, w porównaniu z 34 procentami, które odpowiedziały „tak”.

Zgodnie z podziałem regionalnym, badanie wykazało, że prawie 60 procent respondentów w prowincji British Columbia odpowiedziało, że mieszka na nieprzekazanym terytorium rdzennych mieszkańców – był to najwyższy wynik ze wszystkich prowincji – powiedział, w porównaniu z prawie 44 procentami, którzy odpowiedzieli przecząco.

Wyniki ankiety pokazują, że najniższy wynik pozytywnych odpowiedzi odnotowano w Quebecu, gdzie tylko około 20 procent mieszkańców stwierdziło, że mieszka na terytorium rdzennej ludności, w porównaniu z 79 procentami, które odpowiedziały na to pytanie przecząco.

W przeciwieństwie do innych prowincji, większość Kolumbii Brytyjskiej. jest uważana za nieprzekazane terytorium rdzennych mieszkańców. Kiedy prowincja przystąpiła do Konfederacji w 1871 roku, jej rząd nie uznał tytułu tubylczego i nie widział potrzeby zawierania traktatów.

Jedwab uważa, że odkrycia sugerują różny poziom świadomości mieszkańców w różnych prowincjach na temat kwestii związanych z ziemią tubylczą.

Wskazuje na przykład, że przywódcy polityczni w Quebecu rzadko przyznają oficjalnie, że jest to ziemia rdzennej ludności.

„Kiedy przedstawiciele władz dokonują uznania tego faktu, pojawia się przypomnienie o tym, w jaki sposób powstała Kanada oraz kim byli jej pierwsi mieszkańcy”.