Zdjęcie: https://coffeebros.com/blogs/coffee/top-10-reasons-your-espresso-shot-pulls-too-slow-or-too-fast
Jesteśmy tutaj, aby szybko omówić najczęstsze przyczyny, które prowadzą do zbyt szybkiego lub zbyt wolnego przepływu espresso.
Spis treści:
- Dlaczego twoje espresso przepływa zbyt szybko lub zbyt wolno
- Nieodpowiedni rozmiar koszyka i jego niewłaściwe napełnienie
- Konieczność czyszczenia sprzętu
- Wybór młynka odpowiedniego do espresso
- Kalibracja młynka
- Ważenie zmielonej kawy
- Rozbijanie zbitych grudek kawy
- Prawidłowe ubicie kawy w portafiltrze
- Regulacja młynka (dial-in)
- Sprawdzenie ciśnienia zaparzania
- Wstępne zaparzanie i nasycenie pucka
Nieodpowiedni rozmiar koszyka i jego niewłaściwe napełnienie
Jednym z głównych powodów problemów z przepływem espresso w domowych warunkach jest używanie niewłaściwego koszyka i jego nieodpowiednie napełnienie. Większość ekspresów domowych jest wyposażona w pojedynczy i podwójny koszyk, ale ich pojemność może się różnić w zależności od modelu. Wiele przepisów na espresso podwójne sugeruje użycie 18–20 g kawy, podczas gdy standardowe koszyki dostarczane z ekspresami często nie mieszczą takiej ilości.
Sprawdź w instrukcji obsługi lub na stronie producenta, jaką pojemność ma twój koszyk. Podwójne koszyki zazwyczaj mieszczą od 14 do 22 g kawy. Jeśli twój koszyk ma pojemność np. 20 g, nie przekraczaj jej o więcej niż 2 g w górę lub w dół. Dobrym pierwszym ulepszeniem będzie zakup precyzyjnego koszyka o pojemności 18–20 g (np. VST).
Konieczność czyszczenia sprzętu
To prosta, ale niezwykle ważna zasada – dbaj o czystość swojego sprzętu! Po każdym zaparzeniu espresso powinieneś czyścić grupę zaparzającą oraz koszyk. Od czasu do czasu warto także wyjąć koszyk z portafiltra i dokładnie go umyć. Pozostawione resztki kawy mogą gromadzić się na sitku prysznicowym, co wpłynie na smak i przepływ espresso. Aby ułatwić utrzymanie czystości, możesz używać sitka puck screen (metalowego lub papierowego), które umieszcza się na górze pucka.
Wybór młynka odpowiedniego do espresso
Aby przygotować dobre espresso, potrzebujesz młynka, który jest w stanie zmielić kawę wystarczająco drobno. Zwykły młynek do przelewów czy blendery (proszę, nie próbuj tego!) nie dadzą odpowiedniej precyzji. Ceny młynków do espresso zaczynają się od około 800 zł (np. Baratza Encore ESP) i mogą sięgać kilku tysięcy złotych. Różnice wynikają z jakości silnika, rozmiaru żaren, precyzji regulacji i dodatkowych funkcji, takich jak mielenie na wagę czy wyświetlacz cyfrowy. Dobrze dobrany młynek to klucz do uzyskania idealnego espresso.
Kalibracja młynka
Niektóre młynki wymagają kalibracji od razu po zakupie, inne działają poprawnie od razu po wyjęciu z pudełka. Warto jednak pamiętać, że z czasem każdy młynek może się rozkalibrować, co wpłynie na stopień zmielenia kawy. Kalibracja młynka polega na ustawieniu żaren w taki sposób, aby przy pozycji 0 były one niemal stykające się ze sobą. Dzięki temu kolejne ustawienia grubości mielenia będą bardziej precyzyjne. Jeśli twój młynek nie mieli już wystarczająco drobno, sprawdź na YouTube instrukcję kalibracji dla twojego modelu lub odwiedź stronę producenta.
Ważenie zmielonej kawy
Każdorazowo waż swoją kawę przed wsypaniem jej do koszyka. Nawet niewielkie zmiany w ustawieniu młynka mogą wpłynąć na ilość mielonej kawy, dlatego precyzyjne odmierzanie pozwoli ci wyeliminować jeden z potencjalnych problemów z przepływem espresso.
Rozbijanie zbitych grudek kawy
Nie wszystkie młynki mielą kawę równomiernie, a niektóre mogą powodować powstawanie zbitych grudek. Aby temu zapobiec:
- Używaj Ross Droplet Technique (RDT) – spryskaj ziarna wodą przed mieleniem, aby zmniejszyć elektryzowanie się kawy.
- Regularnie czyść młynki, zwłaszcza elementy odpowiedzialne za redukcję ładunków elektrostatycznych.
- Używaj WDT Tool – narzędzia do równomiernego rozprowadzania kawy w portafiltrze.
- Stosuj puck screen, aby zmniejszyć ryzyko tworzenia się kanałów w pucku.
- Prawidłowe ubicie kawy w portafiltrze - ubicie kawy powinno odbywać się z równomiernym naciskiem około 30 funtów (około 13,5 kg). Jest to tzw. maksymalna gęstość pucka – dalsze dociskanie nie poprawia ekstrakcji, a jedynie obciąża nadgarstki. Jeśli ubijasz zbyt lekko, mogą pojawić się nierówności w pucku, co zwiększa ryzyko kanałowania. Najlepiej stosować tamper ze sprężyną, który zapewnia powtarzalny nacisk.
Regulacja młynka (Dial-in)
Regulacja młynka różni się od jego kalibracji i jest konieczna za każdym razem, gdy zmieniasz kawę. Parametry espresso zależą od rodzaju ziaren, stopnia palenia i ich wieku. Ogólna zasada mówi, że świeżo palona kawa wymaga grubszego mielenia, natomiast ziarna starsze – drobniejszego. Przykładowa receptura 1:2: 18 g kawy → 36 g espresso w 30–36 sekund.
Po zakupie nowej kawy konieczne będzie dostosowanie ustawień młynka, aby uzyskać odpowiedni czas ekstrakcji. Lekkie palenia wymagają drobniejszego mielenia niż ciemniejsze, a różne metody obróbki ziaren również wpływają na stopień mielenia. Z czasem nabierzesz doświadczenia i łatwiej przewidzisz, jakie ustawienia będą odpowiednie dla danej kawy. Na początku jednak trzeba liczyć się z kilkoma nieudanymi próbami.