Nadmierna szczodrość może nam szkodzić powodując wyczerpanie i niechęć. Zdjęcie: Cavan Images / Getty Images/Cavan Images RF
Zdarzało wam się pożyczyć komuś pieniądze i nigdy nie prosić o ich zwrot? Zgodzić się na spotkanie tylko po to, żeby uniknąć konfliktu ze znajomym? Mieć to niemiłe wrażenie, że wasza życzliwość jest nadużywana? Możliwe, że poświęcacie własne potrzeby na rzecz cudzych. Tak przynajmniej twierdzi amerykańska psychoterapeutka Sharon Martin w swoim artykule opublikowanym 4 lipca na stronie Psychology Today. „Strach często przeszkadza nam w zrozumieniu i wymaganiu tego, co jest nam potrzebne w relacjach” stwierdza z żalem. Sama nadmierna szczodrość może nam szkodzić powodując wyczerpanie i niechęć. Specjalistka proponuje, jak iść przez życie asertywnie, ale bez całkowitego porzucania pomocy innym tak, aby znaleźć równowagę między tym co dajemy i tym, co otrzymujemy. Wiele znaków może wskazywać, że nie dbamy wystarczająco o nasze potrzeby, wyjaśnia psychoterapeutka. Między innymi „boisz się mówić nie, bo nie chcesz nikogo zdenerwować ani zawieść”, „zgadzasz się na pewne rzeczy z poczucia winy, bo czujesz, że tak trzeba”, „spędzasz czas z ludźmi, których nie lubisz”, a nawet „poświęcasz własne wartości, żeby pasować lub przypodobać się innym”. Unikanie konfliktu i przepraszanie za rzeczy, których nie zrobiliśmy również wskazują na ten problem.
Nauka asertywności
Jeżeli nas to dotyczy, pora zacząć „wyrażać nasze potrzeby i uczucia w jasny i bezpośredni sposób, szanując tym samym siebie i swoje otoczenie” zachęca Sharon Martin. Aby zacząć, dobrze byłoby na początek zadać sobie pytanie dotyczące naszych lęków, które powstrzymują nas od zbudowania pewności siebie. Możemy, obawiać się na przykład „zranienia innych, odrzucenia, porzucenia, konfliktu, bycia postrzeganym jako konfliktowy/a, lekceważenia naszych potrzeb”.
Następnie psychoterapeutka oferuje kilka rad, jak przezwyciężyć obawy i komunikować się w sposób asertywny:
- Regularnie zadawaj sobie pytanie co czujesz i czego potrzebujesz
- Przygotuj się na trudne rozmowy planując i powtarzając to, co chcesz powiedzieć
- Wybierz najkorzystniejszy moment na wyrażenie swoich myśli i uczuć upewniając się, że masz pełną uwagę drugiej osoby
- Jeżeli czujesz gniew lub niepokój, najpierw spróbuj się uspokoić
- Staraj się prosić jasno i bezpośrednio o to, czego chcesz i nie oczekuj od innych, że od razu Ci to zapewnią
- Zachowaj wierność swoim emocjom i potrzebom
- Wyrażając swoje uczucia i potrzeby mów o sobie, nie obwiniaj innych
- Słuchaj aktywnie, staraj się zrozumieć punkt widzenia drugiej osoby
- Regularnie ćwicz asertywność, aby było Ci łatwiej
Gra warta jest świeczki „asertywna komunikacja kładzie nacisk na szacunek do innych i wzmacnia szacunek do samego siebie” zapewnia specjalistka. Gdy zamiast je lekceważyć, zrozumiesz wagę swoich uczuć i potrzeb, poczujesz się dobrze we własnym ciele co ułatwi Ci zaspokojenie swoich pragnień”. Jeżeli obawiasz się reakcji drugiej osoby, gdy powiesz nie, warto pamiętać, że w zdrowej relacji potrzeby każdej ze stron liczą się tak samo. Jeżeli jeden z naszych bliskich nie jest w stanie odpowiedzieć na nasze, „możemy wykorzystać tę informację, aby określić poziom bliskości, jaki chcemy utrzymać z nim w przyszłości” ocenia psychoterapeutka.