Badanie odkryło gatunek małp, które używają „imion” do komunikacji

W nowym badaniu naukowym stwierdzono, że marmozety mają dla siebie imiona. / David Omer Lab

Marmozety używają specyficznych dźwięków, zwanych „phee-calls”, aby przywoływać się nawzajem. Naukowcy twierdzą, że to zachowanie świadczy o wysokim poziomie zdolności kognitywnych, które dotąd obserwowano jedynie u ludzi, delfinów i słoni. 

Odkrycia dokonano dzięki zespołowi Uniwersytetu Hebrajskiego, a wyniki badania opublikowano w czwartkowym wydaniu czasopisma „Science”. 

„To pierwszy przypadek, poza ludźmi, gdy zaobserwowaliśmy takie zachowanie u naczelnych” – powiedział w rozmowie z CNN David Omer, pierwszy autor badania i adiunkt na uniwersytecie Safra Centrum fot Brain Science (ELSC). 

Marmozety, nadrzewne ssaki naczelne, są zwierzętami wysoce społecznymi i żyją w małych grupach w Ameryce Południowej. Jednak dane do badania zebrano w ośrodku dla zwierząt na uniwersytecie w Izraelu. 

„Eksperyment był bardzo prosty” – wyjaśnił Omer. „Wpuściliśmy dwie marmozety do tego samego pomieszczenia i umieściliśmy między nimi barierę wizualną. Wkrótce spontanicznie zaczęły się ze sobą komunikować”. 

Zespół Omera nagrał naturalną komunikację pomiędzy parami marmozet oraz ich interakcje z systemem komputerowym. Wyniki wykazały, że marmozety kierowały swoje odgłosy do konkretnych osobników. Co więcej, potrafiły rozpoznać, kiedy były wołane i odpowiadały bardziej precyzyjnie. 

Nagrano komunikację dziesięciu marmozet z trzech różnych grup rodzinnych, co podkreśliło złożoność ich interakcji społecznych. „Do tej pory uważaliśmy, że wokalizacja naczelnych jest genetycznie zdeterminowana i niezmienna, ale teraz widzimy, że marmozety potrafią elastycznie modulować swoje dźwięki” – powiedział Omer. 

Badania wykazały, że marmozety, choć polegają głównie na wzroku, posiadają również „skomplikowany zestaw dźwięków społecznych”, z których jednym jest „phee call”. Te dźwięki są używane, gdy marmozety są poza zasięgiem wzroku. 
 
Oprócz używania różnych dźwięków do komunikacji z konkretnymi osobnikami stwierdzono, że marmozety rozróżniają dźwięki skierowane do nich od tych, które nie są do nich adresowane. 
 
Według Omera wcześniej sądzono, że te dźwięki były używane do „samo-lokalizacji”, innymi słowy, do określania swojej pozycji z innymi osobnikami. Nowe badanie wykazało jednak, że są one używane do zwracania się do konkretnych osobników, co przypomina używanie imion. 
 
Odkryto również, że marmozety z tej samej grupy rodzinnej używają podobnych dźwięków, aby zwracać się do różnych osobników, co przypomina ludzkie imiona i dialekty. 
 
Co ciekawe, to samo zachowanie było również obserwowane u dorosłych niespokrewnionych marmozet, co sugeruje, że uczą się one oznaczeń wokalnych i dialektów od innych członków swojej grupy. 

„To bez wątpienia proces uczenia się, a marmozety uczą się imion członków swojej grupy, co nie jest zachowaniem genetycznym” – podkreślił Omer. 

Zespół badawczy uważa, że ich odkrycia dostarczają nowych informacji o ewolucji języka i komunikacji społecznej. Omer dodał: „Do tej pory sądziliśmy, że język pojawił się nagle, jak Wielki Wybuch, wyłącznie u ludzi, co kłóciło się z teorią ewolucji. Nasze odkrycie sugeruje, że przodkowie języka mogły istnieć u naczelnych i że język rozwijał się stopniowo”. 

Wcześniejsze badania pokazały, że afrykańskie słonie również mogą używać specyficznych dźwięków przypominających ludzkie imiona. Mickey Pardo, pierwszy autor tamtego badania, wyraził uznanie dla dokładności badań nad marmozetami, podkreślając, że kwestionują one dawny pogląd, iż tylko ludzie są zdolni do uczenia się wokalnego. 

Jednak Pardo zaznaczył, że pozostaje sceptyczny wobec idei, że różne marmozety używają tego samego imienia dla tych samych osobników, co wymaga dalszych badań. 

„Im więcej odkryjemy gatunków, które używają imion, tym więcej będziemy mieli możliwości zastosowania metody porównawczej do wykrycia czynników doboru naturalnego, i tym lepiej zrozumiemy ewolucję tego zjawiska u ludzi” – podsumował Pardo.