Dostojność lub opanowanie: naukowcy określają dwie cechy charakteru tygrysów

Tygrys na jednym z terenów badawczych w parku tygrysów syberyjskich w Harbinie, północno-wschodnie Chiny. Zdjęcie: Hector Retamal/AFP/Getty Images

Od przebiegłego Shere Khana do żywiołowego Tony’ego Tygrysa, tygrysy często były przedstawiane jako pełne charakteru. Badania sugerują, że to może nie być fikcja jako, że naukowcy określili dwa aspekty ich charakteru.

Eksperci wyjaśniają, że tak samo jak ludzi często opisuje się pięcioma wymiarami osobowości, takimi jak neurotyzm czy otwartość – z czego każdy człowiek jest osadzony gdzieś na skali każdej z cech – tak samo tygrysy syberyjskie można osadzić na dwóch skalach nazwanych „dostojnością” i „opanowaniem”.

„Gdybym miał wybrać które z ludzkich wymiarów osobowości są najbardziej podobne do tych tygrysich, porównałbym dostojność do ekstrawertyzmu i opanowanie do przeciwieństwa neurotyzmu” – powiedział Dr Abdel Abdellaoui, główny współautor badania z Uniwersytetu w Amsterdamie.

Dr Rosalind Arden, inna główna współautorka badania z London School of Economics, powiedziała, że o ile te dwie skale nie przedstawiają kompletnego opisu osobowości tygrysów, to udaje im się uchwycić pewne różnice. „Pokazuje to, że [tygrysy] mają pewne dyspozycje, tak samo jak ludzie mogą być bardzo ekstrawertyczni lub bardzo introwertyczni” – wyjaśniła.

Zespół opisuje w czasopiśmie „Royal Society Open Science”, jak chińscy naukowcy zaangażowani w badanie stworzyli listę około 70 słów, które eksperci od tygrysów uznali za stosowne do opisywania temperamentów tych zwierząt, takie jak przystosowawczy, zawzięty, głupi i szczery.

„Wszystkie były początkowo chińskimi słowami, więc mogą istnieć jakieś różnice kulturowe i językowe, które sprawiają, że niektóre z tych słów ciężej przetłumaczyć” – zauważył Abdellaoui.

Oparty na tych słowach kwestionariusz oceny osobowości tygrysów został wręczony żywicielom i weterynarzom pracującym z 152 tygrysami w parku tygrysów syberyjskich w Harbinie, a także tym pracującym z 96 tygrysami w parku tygrysów syberyjskich w Hengdaohezi; oba parki znajdowały się w Chinach. Każdy z tygrysów był oceniany przez średnio więcej niż trzy osoby.

Wyniki z parku w Harbinie pokazały, że słowa uformowały się w dwie główne gromady, które powtórzyły się również w drugim parku.

Naukowcy nazwali te gromady „dostojnością” i „opanowaniem”. Wysoka ocena z „dostojności” obejmowała wysokie wyniki dla słów takich jak dostojny, okazały czy zwinny, ale niskie wyniki dla słów takich jak wycofany czy wątły. Wysoka ocena z „opanowania” była powiązana z wysokimi wynikami dla słów takich jak troskliwy, posłuszny czy cichy, ale niskie wyniki dla słów takich jak agresywny czy okrutny.

„Dostojność” i „opanowanie” stanowiły łącznie 38% różnic między wynikami kwestionariusza.

Dalsza analiza wykazała, że tygrysy, które zostały ocenione wysoko pod względem „dostojności” były zdrowsze, częściej polowały na żywe zwierzęta, więcej jadły i kopulowały, a także cieszyły się większą pozycją w grupie.

Zespół zaznaczył, że wszystkie tygrysy były częściowo oswojone, co oznacza, że wyniki mogłyby się nieco różnić, gdyby badania byłyby przeprowadzone na dzikich tygrysach.

Abdellaoui stwierdził jednakże, że wyniki tych badań mogą posłużyć do zapewnienia tygrysom ochrony i przetrwania, podczas gdy odkrywanie osobowości innych gatunków może stworzyć z nimi więź emocjonalną.

„Być może im więcej dowiemy się o unikalności każdego tygrysa, tym więcej uda nam się wzbudzić względem nich empatii u ich największych wrogów: ludzi” – powiedział.