Wybuch Etny: czy Sycylia jest bezpiecznym wyborem, gdy wulkan jest aktywny?

Kłęby dymu znad wulkanu Etna widoczne z kościoła Magazzeni w pobliżu wioski Sant’Alfio, północna Katania, Sycylia, 12 listopada 2023 roku. (Źródło: Copyright AP Photo/Salvatore Allegra)

Zeszłej nocy (12 listopada) Etna na nowo rozświetliła niebo nad Sycylią po kilku spokojnych miesiącach.

Etna jest jednym z najbardziej aktywnych wulkanów na świecie, a jej spektakularne wybuchy często widnieją na pierwszych stronach gazet. W sierpniu port lotniczy Katania zmuszony był do tymczasowego zamknięcia, a po erupcji, która zasypała okolicę popiołem, wprowadzono ograniczenia w ruchu drogowym.

Nic nie wskazuje jednak na to, by międzynarodowe podróże na włoską wyspę miały zostać wstrzymane, pomimo imponujących zdjęć unoszącego się dymu i intensywnie czerwonej lawy.

Tymczasem Islandia ogłosiła stan wyjątkowy w związku z obawą przed zbliżającą się erupcją wulkanu, która może spowodować odwołanie lotów.

Kłęby dymu znad Etny widoczne z okolic Sant'Alfio, północna Katania, Sycylia, 12 listopada 2023 roku. (Źródło: Salvatore Allegra/AP)

Wśród tych, którzy rozważają rezerwację wyjazdu do Katanii i wschodniej Sycylii, mogą zrodzić się obawy, że aktywność wulkaniczna może przeszkodzić w czasie podróży.

Oto wszystko, co należy wiedzieć o częstotliwości erupcji Etny i jej wpływie na podróże i turystykę.

Jak często dochodzi do erupcji Etny?

Etna to jeden z najbardziej aktywnych wulkanów Europy i w ciągu ostatniej dekady wykazywała praktycznie stałą aktywność. Erupcje mogą występować wielokrotnie w ciągu roku, a nawet miesiąca. Obecny okres erupcji rozpoczął się w 2013 roku, jak podaje Smithsonian Global Volcanism Program.

Etna to jeden z najbardziej aktywnych wulkanów Europy, w ciągu ostatniej dekady wykazywała praktycznie stałą aktywność. (Źródło: Piermanuele Sberni)

W 2021 roku Etna w ciągu sześciu miesięcy wyprodukowała tak dużo materiału piroklastycznego, że jej wysokość wzrosła o prawie 30 metrów.

W tym roku doszło już do wielu erupcji. Strony internetowe, takie jak Volcano Discovery, dokładnie monitorują aktywność Etny, a transmisję z wulkanu na żywo można oglądać na stronie Etna Observatory.

W większości przypadków wybuchy Etny klasyfikowane są jako aktywność wulkaniczna na niskim poziomie. Obejmuje to popioły wulkaniczne, fontanny lawy i erupcje strombolijskie – umiarkowane wybuchy magmy, które jednak stanowią imponujący widok.

Włoski Narodowy Instytut Geofizyki i Wulkanologii (INGV) ogłosił, że wysokość kolumny erupcyjnej zeszłej nocy szacuje się na około 4500 metrów n.p.m.

Czy można bezpiecznie odwiedzać Etnę?

Etna jest uznawana za bezpieczny wulkan – większość erupcji nie stanowi zagrożenia dla odwiedzających lub mieszkających w okolicy.

Często najbardziej dokuczliwy jest popiół, który pokrywa okoliczne miasta podczas erupcji. Zmusza to również port lotniczy w Katanii do okazjonalnego zamknięcia, co miało miejsce na początku tego tygodnia i w maju tego roku.

Wulkan jest pod ścisłym nadzorem. Narodowy Instytut Geofizyki i Wulkanologii w Katanii dysponuje systemem kamer, sensorów, komputerów, a także odpowiednimi osobami, którzy na miejscu kontrolują i przekazują informacje o wstrząsach w czasie rzeczywistym.

Etna jest uznawana za bezpieczny wulkan – większość erupcji nie stanowi zagrożenia dla odwiedzających lub mieszkających w okolicy. (Źródło: Samir Kharrat)

Zdarzało się jednak, że wulkan stanowił zagrożenie. W 1928 roku całe miasto Mascali zostało zniszczone. W latach 90. podnosząca się lawa zagrażała miastu Zafferana Etnea i trzeba było ją odprowadzać za pomocą wykopanych kanałów. W 2002 roku lawa zniszczyła sklepy, hotele i restauracje w rejonie Piano Provenzana.

Etna nie powinna być lekceważona przez podróżników, którzy mają nadzieję wspiąć się na jej zbocza. Firma Go Etna, organizująca wyprawy, zaleca odwiedzającym, aby zawsze towarzyszył im lokalny przewodnik lub agencja. Jeśli w planach jest wspinaczka na wysokość powyżej 2900 metrów, koniecznym jest wynajęcie przewodnika.

Zaleca się także poinformowanie hotelu lub pensjonatu o planowanej trasie, a w przypadku jazdy na nartach nie należy zbaczać z trasy.

Czy można odwiedzać Etnę podczas erupcji?

Z uwagi na to, że aktywność wulkaniczna jest zazwyczaj na niskim poziomie, można odwiedzać wulkan nawet podczas erupcji.

Jest wiele szlaków turystycznych, które prowadzą z dala od szczytu i kraterów, w których dochodzi do wybuchów. Zwiedzanie podczas erupcji jest emocjonującym doświadczeniem, a niektórzy przewodnicy organizują wyprawy nocą, aby obserwować ognisty pokaz świetlny.