Mikroplastki zatruwają naszą wodę. Czy gąbka stworzona z kości kałamarnicy i bawełny może nam pomóc w ich usunięciu?

Źródło grafiki: Inside Water

Te maleńkie cząsteczki plastiku duszą dzikie zwierzęta, zakłócają funkcjonowanie ekosystemów i zagrażają zdrowiu człowieka – a ich usunięcie jest wyjątkowo trudne.

Jednak naukowcy z Chin znaleźli możliwe rozwiązanie: biodegradowalną gąbkę wykonaną z kości kałamarnicy i bawełny.

Zespół badawczy z Uniwersytetu w Wuhan wykorzystał chitynę z kości kałamarnicy oraz celulozę z bawełny – dwa związki organiczne znane z usuwania zanieczyszczeń ze ścieków – do stworzenia biodegradowalnej gąbki.

Następnie, przetestowano gąbkę w czterech różnych próbkach wody: z irygacji, stawu, jeziora i morza, i stwierdzono, że usuwała ona do 99.9% mikroplastików, zgodnie z badaniem opublikowanym w zeszłym miesiącu w czasopiśmie Science Advances.

„Planeta stoi w obliczu ogromnego zagrożenia ze strony mikroplastików, a ekosystemy wodne ucierpią najbardziej”, napisali autorzy.

„Nawet przy wprowadzeniu różnych ustaw, takich jak ograniczenie produkcji plastiku, zarządzanie odpadami i recykling środowiskowy, zanieczyszczenie mikroplastikami jest nieodwracalne i cały czas rośnie”.

Problem z mikroplastikami

Mikroplastiki to maleńkie fragmenty plastiku mniejsze niż 5 milimetrów. Pochodzą z różnych źródeł takie jak opony, które rozkładają się na drobne cząstki lub mikroperełki, czyli plastik występujący w różnych produktach kosmetycznych.

Jedno z badań z 2020 roku oszacowało, że na dnie oceanu zalega 14 milionów ton metrycznych mikroplastików.

Naukowcy określili to jako „jedno z kluczowych wyzwań środowiskowych tego pokolenia”, a problem mikroplastików rozpoznany jest już międzynarodowo.

Plastik to uporczywe zanieczyszczenie, które szkodzi dzikiej przyrodzie, oceanowi, a także budzi coraz większe obawy związane z potencjalnym zagrożeniem dla zdrowia ludzi.

Niestety będzie coraz gorzej, bo przewiduje się, że produkcja i zanieczyszczenie plastikiem będą rosły w nadchodzących latach.

Nawet gdyby cały świat już dzisiaj rozpoczął skoordynowane działania mające na celu ograniczenie zużycia plastiku, według innego badania, do 2040 roku środowisko i tak zostałoby zanieczyszczone przez około 710 milionów ton metrycznych plastiku.

Jest to kolejny powód na to, abyśmy jak najszybciej znaleźli sposób na usunięcie plastiku zanieczyszającego nasze oceany.

Gąbka stworzona przez badaczy z Wuhan była w stanie zatrzymywać i pochłaniać mikroplastiki, wspomagana przyciąganiem elektromagnetycznym, podano w badaniu.

Wcześniej badane metody pochłaniania plastiku zwykle były kosztowne i trudne do wyprodukowania, co ograniczało ich skalę.

W zeszłym roku naukowcy z Qingdao w Chinach opracowali syntetyczną gąbkę wykonaną ze skrobi i żelatyny, zaprojektowaną do usuwania mikroplastików z wody, choć jej skuteczność różniła się w zależności od warunków wodny

Niski koszt i szeroka dostępność zarówno bawełny, jak i kości kałamarnicy oznaczają, że stworzona w Wuhan gąbka „ma ogromny potencjał w usuwaniu mikroplastików z bardziej złożonych części oceanów”, wynika z badania.

Shima Ziajahromi, wykładowczyni z australijskiego Uniwersytetu Griffith zajmująca się badaniami nad mikroplastikami, nazwała tę metodę jako „obiecującą” i stwierdziła, że może to być skuteczny sposób na „oczyszczanie zagrożonych i wrażliwych ekosystemów wodnych”.

Ziajahromi, która nie brała udziału w tym badaniu, zauważyła jednak, że autorzy nie poruszyli kwestii usuwania mikroplastików osiadających na dnie zbiorników, bo to właśnie one stanowią największy problem.

Innym „kluczowym problemem” jest odpowiednia utylizacja tych gąbek, dodała Ziajahromi.

„Chociaż materiał jest biodegradowalny, muszą one być usunięte w odpowiedni sposób”, powiedziała. „Brak ostrożności stanowi ryzyko przeniesienia mikroplastików z jednego ekosystemu do drugiego”.

 Minimalizowanie zanieczyszczenia plastikiem powinno pozostać „najwyższym priorytetem”, podsumowała Ziajahromi.