Źródło: Handout/Iran’s Presidency/WANA via Reuters
Iran ostrzegł trzy państwa europejskie przed staraniem się o nową rezolucję potępiającą go w Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej (MAEA), wkrótce po wizycie szefa tej organizacji nadzorczej w Teheranie. Minister spraw zagranicznych Iranu, Abbas Araghchi potępił w środę podczas posiedzenia rady nadzorczej ONZ ds. energetyki jądrowej działania Francji, Niemiec i Wielkiej Brytanii zmierzające do przyjęcia czwartej od 2020 r. rezolucji.
„Ten ruch E3 stoi w wyraźnej sprzeczności z pozytywną atmosferą stworzoną podczas kontaktów między Iranem a Międzynarodową Agencją Energii Atomowej i tylko pogorszy sprawę” – powiedział Araghchi swojemu francuskiemu odpowiednikowi, Jean-Noelowi Barrotowi w rozmowie telefonicznej, według irańskiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych.
Najnowsze poufne raporty Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej (IAEA) dla państw członkowskich, opublikowane we wtorek, wskazują, że Iran zaproponował, że nie będzie dalej zwiększał swoich zapasów uranu wzbogaconego do poziomu 60 procent, podały niektóre media, w tym agencja prasowa Reuters i CNN. Iran „rozpoczął już wdrażanie środków przygotowawczych” w celu ograniczenia zapasów wysoko wzbogaconego uranu – który jest bliski 90-procentowemu wzbogaceniu wymaganemu do produkcji bomby – do około 185 kg (407 funtów), poinformowała globalna organizacja nadzorcza, na podstawie przeciekłych raportów.
Jak podają źródła, oferta Teheranu została złożona podczas wizyty w Iranie szefa Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej, Rafaela Grossiego w zeszłym tygodniu. Grossi spotkał się z prezydentem Iranu, Masudem Pezeshkianem, który powiedział mu, że Iran chce „rozwiązać wątpliwości” dotyczące swojego programu nuklearnego, i zezwolono mu na zwiedzanie wrażliwych irańskich obiektów nuklearnych.
Teheran stopniowo zwiększał poziom wzbogacania uranu i powiększał zapasy materiałów rozszczepialnych w następstwie jednostronnego wycofania się Stanów Zjednoczonych z porozumienia nuklearnego zawartego przez Iran z mocarstwami światowymi w 2018 r. Waszyngton rozpoczął kampanię „maksymalnej presji” w postaci surowych sankcji i konfrontacji militarnych z Iranem, opierając się na argumencie, że umowa – również podpisana przez E3, Chiny i Rosję – której negocjacje trwały latami, była słaba. Nie oferowała ona zastępstwa. Chiny i Rosja głosowały przeciwko wszystkim poprzednim środkom krytyki podjętym wobec Iranu w Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej, w tym w 2020, 2022 i czerwcu 2024 r.
Według Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej i zachodnich służb wywiadowczych, Iran dysponuje obecnie wystarczającą ilością materiału rozszczepialnego do produkcji wielu bomb, ale nie podjął jeszcze decyzji o budowie broni jądrowej. Teheran utrzymuje, że nie dąży do broni masowego rażenia. Jednak urzędnicy polityczni i wojskowi coraz częściej ostrzegają, że polityka ta może zostać potencjalnie odwrócona, jeśli zagrożenia ze strony Izraela i innych staną się zbyt duże.
Decyzja Europy o potępieniu Iranu na spotkaniu Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej (MAEA) zapadła w okresie eskalacji napięć związanych z wojną w Strefie Gazy i na Ukrainie. Podczas rozmowy z francuskim ministrem spraw zagranicznych, irański przywódca Araghchi ponownie potępił nowe europejskie sankcje wobec irańskich narodowych linii lotniczych i firm żeglugowych, opierając się na twierdzeniach, że Teheran wysłał rakiety balistyczne do Rosji w celu ich użycia przeciwko Ukrainie. Stwierdził również, że strony zachodnie ponoszą odpowiedzialność za wspieranie „ludobójstwa” w Strefie Gazy.