Chińska gospodarka rozrasta się w zaskakująco szybkim tempie w pierwszym kwartale 2024 roku

Pracownik fabryki tekstyliów w Nantong, w prowincji Jiangsu we wschodnich Chinach, 14 września 2023 r. Zdjęcie: Stringer/AFP/Getty Images.

Produkt Krajowy Brutto wzrósł o 5,3% w pierwszym kwartale porównując do ubiegłego roku, podało we wtorek Narodowe Biuro Statystyczne. To więcej niż szacowany wzrost na poziomie 4,6% z sondażu przeprowadzonego przez ekonomistów Reuters. Oznaczało to również przyspieszenie w porównaniu ze wzrostem o 5,2% w poprzednich trzech miesiącach.

„Chińska gospodarka dobrze rozpoczęła pierwszy kwartał… tworząc dobre podstawy do osiągnięcia celów wyznaczonych na cały rok” - powiedział Sheng Laiyun, rzecznik NBS na konferencji prasowej w Pekinie towarzyszącej publikacji danych. 

Jednak przyznał, że „podstawa stabilności i poprawy gospodarczej nie jest jeszcze solidna”.

Produkcja przemysłowa wzrosła w pierwszym kwartale o 6,1% w porównaniu z rokiem ubiegłym, do czego przyczynił się silny wzrost w sektorze zaawansowanych technologii.

W szczególności wzrosła produkcja sprzętu do druku 3D, stacji ładowania dla pojazdów elektrycznych (EV) i podzespołów elektronicznych, o około 40% w porównaniu z rokiem poprzednim.

W zeszłym miesiącu oficjalne badanie wykazało, że indeks PMI (wskaźnik aktywności finansowej) dla produkcji przemysłowej w Chinach, wzrósł po raz pierwszy od sześciu miesięcy. Indeks PMI przemysłu Caixin/S&P, prywatnie przeprowadzone badanie, również osiągnęło najwyższy odczyt od ponad roku, wraz ze wzrostem popytu za granicą.

Chiny wyznaczyły roczny cel wzrostu na poziomie około 5% na 2024 r., co wielu analityków uznało za ambitne, ponieważ zaufanie konsumentów i przedsiębiorstw pozostaje słabe, a sektor nieruchomości pogrążony jest w przedłużającym się pogorszeniu koniunktury.

Władze obniżyły w tym roku stopy procentowe, aby pobudzić akcję kredytową banków i przyspieszyć wydatki rządu centralnego na wsparcie inwestycji infrastrukturalnych.

„Wydaje się, że gospodarka jest w stanie osiągnąć oficjalny cel wzrostu PKB o »około 5%« w 2024 roku” - powiedział główny ekonomista HSBC ds. Azji w wywiadzie dla CNN.

Wtorkowe dane pokazały, że sprzedaż detaliczna w okresie od stycznia do marca wzrosła o 4,7%, do czego przyczyniły się wydatki na działalność sportową i rozrywkową, papierosy i alkohol oraz usługi cateringowe. 

Inwestycje w aktywa trwałe – takie jak fabryki, drogi i sieci energetyczne – wzrosły w tym samym okresie o 4,5%.

Niedopasowanie w gospodarce

Ale nadal istnieje wiele obaw.

„W chińskiej gospodarce rośnie niedopasowanie; producenci wykonują ciężką pracę, podczas gdy gospodarstwa domowe pozostają na uboczu” – powiedział Harry Murphy Cruise, ekonomista w Moody’s Analytics.

Wiele dobrych wiadomości z branży produkcyjnej pochodzi z „trzech nowych” gałęzi przemysłu w Chinach: pojazdów elektrycznych, paneli słonecznych i akumulatorów.

„Urzędnicy wydali duże pieniądze na wsparcie tych strategicznych branż i czerpią korzyści w miarę wzrostu produkcji, a eksport – szczególnie pojazdów elektrycznych – wzrasta w obliczu większego spadku popytu na rynku światowym” – powiedział Cruise. 

Jednakże strategia nie jest bez ryzyka.

W Stanach Zjednoczonych i Unii Europejskiej narasta niepokój, że nadmiar zdolności produkcyjnych Chin na tych obszarach, zalewa światowe rynki i hamuje ich krajowe przemysły.

Komentarze sekretarza skarbu USA Janet Yellen na temat jej wizyty w Chinach w zeszłym tygodniu podkreślają gotowość Ameryki do interwencji w sprawie ceł, jeśli uzna to za konieczne.

„Gdyby tak się stało, jasny punkt chińskiego przemysłu zostałby osłabiony” – powiedział Cruise.

Problemy majątkowe i konsumpcyjne

Dużym problemem jest także rynek nieruchomości.

Według danych NBS inwestycje w nieruchomości spadły w pierwszym kwartale o 9,5% w porównaniu z rokiem ubiegłym. W tym samym okresie sprzedaż nowych nieruchomości spadła o 27,6%.

Dodatkowo, ceny nowych domów w 70 miastach spadły w marcu o 2% w porównaniu z rokiem poprzednim, czyli szybciej niż 1,3% spadek w lutym, wynika z obliczeń Goldman Sachs opartych na najnowszych danych NBS.

„Problemy na rynku nieruchomości trwają” – stwierdził Cruise.

Kryzys na rynku nieruchomości odbija się na wydatkach konsumenckich, ponieważ 70% majątku chińskich gospodarstw domowych jest powiązane z nieruchomościami.

Słabe perspektywy zatrudnienia i niepewność gospodarcza również wstrzymują wydatki gospodarstw domowych.

W marcu wzrost sprzedaży detalicznej spowolnił do 3,1% z 5,5% w lutym.

Według danych NBS pewność zatrudnienia i dochodów gospodarstw domowych jest bliska „historycznego minimum”, co spowodowało spadek sprzedaży detalicznej w marcu, ponieważ popyt został uwolniony podczas świąt Księżycowego Nowego Roku, które miały miejsce kilka tygodni wcześniej, powiedział Chaoping Zhu strateg rynku globalnego w JP Morgan Asset Management z Szanghaju.

Zagraniczni inwestorzy tracą zaufanie

Zaufanie inwestorów zagranicznych, do drugiej co do wielkości gospodarki świata, którzy pomogli we wzroście energetyki w czasach boomu w Chinach, również pozostaje słabe.

Wzrost inwestycji w pierwszym kwartale pochodził głównie od przedsiębiorstw stanowiących własność państwową, które wydały o 7,8% więcej niż rok wcześniej. Inwestycje sektora prywatnego wzrosły zaledwie o 0,5%.

Jeśli chodzi o firmy zagraniczne, ich inwestycje w kraju spadły w ciągu pierwszych trzech miesięcy o 10,4%. Pekin uznał ożywienie wzrostu gospodarczego za swój najwyższy priorytet na ten rok i wznowił wysiłki mające na celu przyciągnięcie inwestorów zagranicznych.

We wtorek chiński przywódca Xi Jinping spotkał się z kanclerzem Niemiec Olafem Scholzem w Pekinie i wezwał oba kraje do pobudzenia handlu i „pogłębienia współpracy” w zakresie produkcji maszyn, samochodów i sztucznej inteligencji w związku z narastającymi skargami z UE dotyczącymi rozprzestrzeniania się chińskich produktów.

Dzień wcześniej Scholz powiedział, że Niemcy z zadowoleniem przyjęły import chińskich samochodów, ale według Reutersa przestrzegł przed dumpingiem, nadprodukcją i naruszeniami praw własności intelektualnej.

W zeszłym miesiącu Xi spotkał się w Pekinie z kilkunastoma amerykańskimi dyrektorami generalnymi i naukowcami i zaprosił ich, aby „kontynuowali inwestowanie w Chinach”. Wyraził pewność, że w nadchodzących miesiącach kraj utrzyma zdrowy i zrównoważony wzrost gospodarczy.

W 2023 r. chińska gospodarka wzrosła o 5,2%. Chociaż ekspansja ta oznaczała znaczny wzrost w porównaniu z 2022 r., kiedy wzrosła o zaledwie 3% w wyniku intensywnych blokad i zakłóceń związanych z koronawirusem, nadal był to jeden z najgorszych wyników gospodarczych kraju od ponad trzech dekad.

Bezpośrednie inwestycje zagraniczne w Chinach spadły w ostatnich miesiącach, ponieważ połączenie wolniejszego wzrostu, represji regulacyjnych, uciążliwych przepisów dotyczących bezpieczeństwa narodowego i pytań o długoterminowe perspektywy kraju zachwiało zaufaniem do drugiej co do wielkości gospodarki świata.

„Wysoki wzrost w pierwszym kwartale znacznie przyczynia się do osiągnięcia przez Chiny docelowego poziomu wynoszącego około 5% na ten rok. Jednak średnioterminowe perspektywy wzrostu zależą od rozszerzenia czynników wzrostu gospodarczego” – stwierdził Cruise.

„Jeśli urzędnicy nie będą w stanie przekonać gospodarstw domowych do poluzowania sznurków, gospodarce grozi ryzyko, że w jednym koszyku znajdzie się zbyt wiele jajek”.