Dlaczego pracodawcy nie chcą przyjmować młodych ludzi na staż? Wyjaśniamy

Zdjęcie: Pixabay

Kim tak naprawdę chcę zostać w przyszłości?

Problem zaczyna się już przy wyborze ścieżki zawodowej. Młodzi ludzie, kończąc szkołę średnią stają przed dylematem: pójść na studiach czy iść do pracy? Wiele osób wybiera studia, błędnie twierdząc, że bez wyższego wykształcenia, nie zdobędą w życiu żadnej dobrze płatnej pracy. Kluczową kwestią jest odpowiedź na pytanie: co ja tak naprawdę chcę robić w życiu? Warto się nad tym zastanowić przed pojęciem decyzji o dalszym kształceniu. Absolwent liceum ma, jednak niewiele możliwości, po ukończeniu szkoły zostaje z wykształceniem średnim ogólnym, bez konkretnej specjalizacji. Posiada dyplom ukończenia liceum i zdaną maturę. Wybiera studia, bo myśli, że gdy je skończy, znajdzie porządną pracę. Lepszą perspektywę posiada uczeń technikum, który także może przystąpić do egzaminu maturalnego, ale oprócz tego zdaje egzamin zawodowy, który uprawnia go do wykonywania konkretnego zawodu. 

Staż, a praktyka-różnice

Staż i praktyki to dwa różne rodzaje doświadczeń zawodowych, choć czasem terminy te są używane zamiennie. Staże są zwykle bardziej skoncentrowane na nauce i zdobywaniu doświadczenia w konkretnym zawodzie, a praktyki mają na celu dostarczenie praktycznych umiejętności i doświadczenia w określonej dziedzinie. Staże zwykle odbywają się w ramach formalnego programu, w którym stażyści są zatrudniani na określony czas i otrzymują wynagrodzenie lub stypendium. Praktyki mogą być zarówno formalne, jak i nieformalne, i mogą być odbywane na zasadach wolontariatu lub na umowę z pracodawcą. Staże zwykle wymagają większej wiedzy i umiejętności specjalistycznych niż praktyki, a kandydaci na staż muszą często spełniać określone wymagania, takie jak ukończenie określonych kursów lub zdobycie określonych umiejętności. Praktyki natomiast są zwykle bardziej dostępne i wymagają mniej formalnych kwalifikacji.

Studia nie przygotowują do zawodu

Studenci rozpoczynają studia z przekonaniem, że uczelnia nie gwarantuje realnie skutecznego przygotowania do zawodu. Na uniwersytetach wyższych w Polsce stawia się głównie na przygotowanie teoretyczne, pomijając istotny aspekt praktyczny. Studenci nie garną się do nauki, wolą spędzać czas w gronie znajomych, imprezować i cieszyć się przysłowiową „chwilą”. Przychodzi czas, kiedy muszą zdobyć pierwsze doświadczenie zawodowe, zacząć praktyki lub staż. Student udaje się do firmy, prosi o możliwość odbycia stażu, a pracodawca nie chce go przyjąć? Z czego to wynika?

Zatrudniając studenta na staż pracodawca ma świadomość, że takiemu młodemu człowiekowi brakuje doświadczenia. Stażyści przychodzą do pierwszej pracy i często są słabo przygotowani do zawodu pod względem praktyki zawodowej. Z wiedzą teoretyczną także bywa różnie. Pracodawca może obawiać się, że młoda osoba nie będzie w stanie wykonywać swoich zadań na odpowiednim poziomie, co w konsekwencji może wpłynąć na jakość pracy całego zespołu, a tym samym opóźnienia w realizacji zadań i napiętą atmosferę w zespole.

Spore wyzwanie organizacyjne dla pracodawcy 

Dla wielu pracodawców zatrudnienie studenta może stanowić spore wyzwanie organizacyjne. Młodych człowiek nie posiada doświadczenia w pracy, dlatego wymaga odpowiedniego szkolenia, co pochłania czas i zasoby firmy. Ponadto stażysta zwykle potrzebuje pomocy i wsparcia w wykonywaniu swoich zadań, przez co jedna osoba z zespołu musi poświęcić swój czas, aby przeszkolić stażystę. Warto dodać, że nikt jej za to nie zapłaci, robi to w ramach godzin swojej pracy.

Zadania wykonywane przez młode osoby w związku z odbywaniem stażu są niejednokrotnie zupełnie absurdalne i nie wnoszą absolutnie niczego wartościowego dla studenta. Zdarza się, że ktoś dostaje za zadanie roznoszenie kawy pracownikom firmy albo segregację dokumentów. Nie otrzymuje konkretnych, poważnych zadań, przez to nie rozwija się i kończąc staż, nie zyskuje żadnych nowych umiejętności.

Krótki czas staży

Kolejnym problemem jest krótki czas trwania stażu. Trwają one zazwyczaj 1-3 miesiące. W zależności od uczelni, na której studiuje student, liczba godzin stażowych do zrealizowania jest różna. Zazwyczaj uczelnie wymagają od studenta ukończenia około pół roku stażu lub praktyk, jest to między 500-700 godzin. Warto zaznaczyć, że student nie odbywa tych ich w jeden firmie, a najczęściej w wielu różnych miejscach, spędzając po 2-3 miesiące w jednej firmie. W takim czasie nie da się nauczyć porządnie niczego konkretnego ani zdobyć realnego doświadczenia. Gruntowne przeszkolenie i wdrożenie w zawód wymaga większej ilości czasu. 

Problem z finansowaniem staży 

Staże mogą być zarówno płatne jak i bezpłatne. Płatne staże finansowane są głównie ze środków unijnych przekazanych konkretnie na ten cel. Zatrudnienie studentów na staż zwykle odbywa się na podstawie umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej (np. umowy zlecenie lub umowy o dzieło), która określa warunki zatrudnienia, takie jak czas trwania, wynagrodzenie, zakres obowiązków i warunki wypowiedzenia.

Jeśli umowa o pracę jest podpisana, pracodawca zobowiązany jest do odprowadzania podatków i składek na ubezpieczenia społeczne od wynagrodzenia stażysty, podobnie jak w przypadku zatrudnienia innych pracowników. W przypadku umowy cywilnoprawnej, takiej jak umowa zlecenie lub umowa o dzieło, odprowadzenie podatków zależy od umowy między pracodawcą a stażystą, a także od przepisów podatkowych w danym kraju. Warto wspomnieć, że w Polsce liczba osób przyjmowanych na płatne staże jest mocno ograniczona. Od osób zatrudnionych na płatny staż wymaga się z reguły więcej zaangażowania. Oczekuje się, że stażysta będzie posiadał już dobrze przyswojoną teoretyczną wiedzę i potrafił wykorzystać ją w praktyce. Mimo to trzeba pamiętać, że każda nowo zatrudniona osoba, niezależnie od tego czy otrzymuje wynagrodzenie za staż, czy też nie, powinna wykonywać swoje zadania najlepiej, jak potrafi. Młode osoby bardzo często mają z tym problem. Podchodzą do kwestii staży i praktyk lekceważąco i nie przykładają się do tego zupełnie.

Podsumowując, zatrudnienie praktykantów na staż może być dla pracodawcy wyzwaniem organizacyjnym i stwarzać wiele problemów. Nastawienie młodych ludzi powinno się zmienić, jeśli realnie chcą osiągnąć sukces zawodowy. Powinni oni podejść do tematu staży w sposób poważny. Mieć świadomość, że staż jest czasem, podczas którego zdobywają pierwsze oświadczenie zawodowe i poszerzają swoje umiejętności. Ponadto, w trakcie stażu mogą nawiązać cenne kontakty zawodowe, co może przyczynić się do znalezienia dobrej pracy w przyszłości.

Dobrze zorganizowane staże są korzystne zarówno dla studentów, jak i dla firm. Firma może zyskać wartościową kadrę, a studenci mogą zdobyć doświadczenie i umiejętności, które są niezbędne do rozwoju w ich karierze.