Dziesięć trendów, na które warto zwrócić uwagę w 2024 r. według Toma Standage'a

Dziesięć punktów, na które możemy zwrócić uwagę w roku 2024. Zdjęcie: Agnès Ricart.

Życie toczy się szybko. Niezależnie od tego, czy chodzi o nasilenie konfliktów zbrojnych, przemodelowanie globalnej mapy zasobów energetycznych, czy też szybki postęp w dziedzinie sztucznej inteligencji (AI), świat zmienia się z zawrotną prędkością. Od sytuacji na Bliskim Wschodzie, przez upowszechnienie się pojazdów elektrycznych, po walkę z otyłością — wszystko wygląda zupełnie inaczej niż jeszcze rok czy dwa lata temu. Naszym celem jest pomóc ci zachować aktualny obraz świata i nakreślić perspektywy na przyszłość. Na początek przedstawiamy dziesięć tematów, na które warto zwrócić uwagę w nadchodzącym roku.

 1. Czas wyborów!

Na całym świecie odbędą się wybory, w których weźmie udział więcej wyborców niż kiedykolwiek wcześniej, co pozwoli rzucić światło na globalny stan demokracji. W 2024 roku odbędzie się ponad 70 wyborów w krajach, w których mieszka około 4,2 miliarda ludzi — po raz pierwszy ponad połowa światowej populacji. Mimo tego jednak, że liczba głosujących jest większa niż kiedykolwiek, niekoniecznie oznacza to więcej demokracji: wiele wyborów nie będzie ani wolnych, ani uczciwych.

 2. Globalne konsekwencje wyborów prezydenckich w Ameryce

Głosujący i sądy zdecydują o wyborze Donalda Trumpa, którego szanse na odzyskanie prezydentury wynoszą jeden do trzech. O wyniku może zadecydować kilkadziesiąt tysięcy głosów w kilku wahających się stanach. Konsekwencje będą jednak globalne, wpływając na wszystko, od polityki klimatycznej po wsparcie wojskowe dla Ukrainy. Tak naprawdę może się okazać, że wybory w USA mogą mieć większe konsekwencje dla Putina niż sfałszowane wybory w samej Rosji.

 3. Europa musi wziąć się do roboty

W związku z tym Europa musi zintensyfikować działania i zapewnić Ukrainie wsparcie wojskowe i gospodarcze potrzebne do długotrwałej walki, jednocześnie wyznaczając jasną ścieżkę do ostatecznego członkostwa w UE. Działania te są konieczne, żeby zabezpieczyć się przed ryzykiem wycofania się Trumpa ze wsparcia dla Ukrainy po ewentualnej wygranej w wyborach prezydenckich.

 4. Zawirowania na Bliskim Wschodzie

Atak Hamasu na Izrael i izraelski odwet na Strefę Gazy wstrząsnęły regionem i przekreśliły szanse świata na dalsze ignorowanie trudnej sytuacji Palestyńczyków. Czy konflikt ten przerodzi się w szerszy problem regionalny, czy też da nową szansę na pokój? Dla Ameryki, przeciążonego supermocarstwa, jest to również test, czy potrafi dostosować się do bardziej skomplikowanego i niebezpiecznego świata.

 5. Wielobiegunowy chaos

Amerykański plan zwrotu ku Azji i skupienia się na rywalizacji z rosnącymi w siłę Chinami został pokrzyżowany przez wojnę na Ukrainie, a teraz jeszcze w Strefie Gazy. Rosja również jest zajęta wojną na Ukrainie i traci wpływy. Zamrożone konflikty się odradzają, a lokalne wojenki na całym świecie nabierają na sile. W regionie Sehelu narasta niestabilność. Świat przygotowuje się na kolejne konflikty w obliczu końca amerykańskiej „jednobiegunowości”.

 6. Druga zimna wojna

Wraz ze spowolnieniem wzrostu gospodarczego Chin, wzrostem napięć wokół Tajwanu i ciągłym ograniczaniem przez Amerykę chińskiego dostępu do zaawansowanych technologii, retoryka „nowej zimnej wojny” uległa zaostrzeniu. Jednak zachodnie firmy próbujące zmniejszyć zależność swoich łańcuchów dostaw od Chin przekonają się, że nie jest to tak łatwe, jakby się mogło wydawać. W międzyczasie oba obozy będą zabiegać o „średnie mocarstwa” z globalnego Południa, zwłaszcza ze względu na ich ekologiczne zasoby naturalne.

 7. Nowa mapa energetyczna

Transformacja energetyczna tworzy nowe zielone supermocarstwa i kreśli na nowo mapę zasobów energetycznych. Lit, miedź i nikiel mają znacznie większe znaczenie, podczas gdy ropa naftowa i gaz oraz regiony, które dominują w ich dostawach, są mniej istotne. Konkurencja o zielone zasoby zmienia geopolitykę i handel, tworząc nieoczekiwanych zwycięzców i przegranych. W tym samym czasie wyborcy, którzy uważają politykę przyjazną dla klimatu za spisek elit przeciwko zwykłym ludziom, są zieloni z „wściekłości”.

 8. Niepewność gospodarcza

W 2023 r. zachodnie gospodarki radziły sobie lepiej, niż oczekiwano, ale nie wyszły jeszcze na prostą, a stopy procentowe utrzymujące się na „wyższym poziomie przez dłuższy czas” będą bolesne zarówno dla firm, jak i konsumentów, nawet jeśli uda się uniknąć recesji. („Uwaga na banki i ich udział w rynku nieruchomości komercyjnych, na którym sytuacja może się znacznie pogorszyć”). Gospodarka Chin natomiast może wpaść w deflację.

 9. Sztuczna inteligencja wchodzi na wyższy poziom

Firmy ją wdrażają, organy regulacyjne ją kontrolują, a specjaliści od technologii wciąż ją ulepszają. Nasili się debata na temat optymalnych rozwiązań regulacyjnych — oraz tego, czy groźby dotyczące „ryzyka egzystencjalnego” są tylko przynętą, która przynosi korzyści podmiotom dominującym na rynku AI. Wciąż pojawiać się będą niespodziewane przykłady zastosowań AI i nadużyć z tym związanych. Pojawiają się obawy o wpływ AI na miejsca pracy i możliwość ingerencji w procesy wyborcze. Jaki jest tak naprawdę wpływ sztucznej inteligencji (AI) na świat? Szybsze kodowanie.

 10. Zjednoczenie świata?

Być może podczas Olimpiady w Paryżu, astronautów (jest taka szansa) okrążających Księżyc i Mistrzostw Świata w krykiecie mężczyzn, różnice ideologiczne zostaną odłożone na bok. Jednak równie prawdopodobne jest to, że ci, którzy mają nadzieję na globalną jedność, mocna się rozczarują.