Inflacja w Europie spada do 2,4%, ale gospodarka utknęła w martwym punkcie

iStockphoto
Europejczycy ponownie odetchnęli z ulgą, ponieważ w listopadzie inflacja spadła bardziej niż oczekiwano do 2,4%, najniższego poziomu od ponad dwóch lat, co wynika z faktu, że spadające koszty energii złagodziły kryzys związany z kosztami utrzymania, ale wyższe stopy procentowe ograniczają zdolność gospodarki do wzrostu.
Zgodnie z danymi opublikowanymi w czwartek przez Eurostat, inflacja w 20 krajach Unii Europejskiej należących do strefy euro spadła w październiku o 2,9% w ujęciu rocznym. To ogromna różnica od szczytowego poziomu 10,6% w październiku 2022 r., kiedy to kryzys energetyczny sprawił, że europejskie gospodarstwa domowe i firmy z trudem wiązały koniec z końcem.
Po gwałtownej serii podwyżek stóp procentowych, które miały miejsce latem 2022 r., nowa wartość jest zbliżona do celu inflacyjnego Europejskiego Banku Centralnego wynoszącego 2%. Niestety odbywa się to kosztem wzrostu gospodarczego.
Inflacja bazowa, która nie uwzględnia zmiennych cen paliw i żywności, spadła poniżej prognoz analityków — do 3,6% w listopadzie z 4,2% w październiku. W związku z tym rosną oczekiwania, że EBC (Europejski Bank Centralny — przyp. red.) na kolejnym posiedzeniu 14 grudnia po raz drugi z rzędu utrzyma stopy procentowe na niezmienionym poziomie.
„Trudno będzie EBC zignorować stopień, w jakim fala inflacji się odwraca” - powiedział Andrew Kenningham, główny ekonomista Capital Economics na Europę.
Prezes EBC Christine Lagarde potwierdziła w tym tygodniu, że bank będzie podejmował decyzje na podstawie najnowsze dane i utrzyma stopy procentowe na wysokim poziomie tak długo, jak będzie to konieczne do osiągnięcia celu inflacyjnego.
Od listopada 2022 roku ceny energii spadły o 11,5%. Wciąż jednak istnieje ryzyko związane z globalnymi konfliktami. Wprawdzie ceny żywności w strefie euro spadły, ale nadal są wyższe o 6,9% w porównaniu z rokiem poprzednim.
„Jeszcze za wcześnie, żeby ogłaszać zwycięstwo” - powiedziała w poniedziałek podczas przesłuchania w Parlamencie Europejskim Lagarde.
Doskonale jest to widoczne w Niemczech, gdzie roczna inflacja spadła w listopadzie do 2,3% z 3% w październiku. Niemcy borykają się obecnie z kryzysem budżetowym, pozostając jednocześnie najgorzej rozwijającą się gospodarką na świecie.
Kryzys energetyczny był szczególnie dotkliwy dla największej gospodarki w Europie, która do zasilania swoich fabryk wykorzystywała tani gaz ziemny z Rosji. Moskwa w dużej mierze odcięła dostawy błękitnego paliwa do Europy w następstwie zachodnich sankcji nałożonych na nią z powodu inwazji na Ukrainę, czego skutki wciąż odczuwają niemieckie przedsiębiorstwa.
Pod znakiem zapytania stoją także ulgi w płatnościach po tym, jak po orzeczenie sądu podważyło niemiecki plan wydatków i zmusiło rząd do wypełnienia dziury budżetowej w wysokości 60 miliardów euro (ponad 65 miliardów dolarów)
W Stanach Zjednoczonych wskaźnik inflacji, na którym skupia się Rezerwa Federalna (Fed, przyp. red.), spadł w październiku do 3% z 3,4% we wrześniu w ujęciu rocznym. Na posiedzeniu, które odbędzie się niedługo, spodziewane jest utrzymanie przez Fed podstawowej stopy procentowej na niezmienionym poziomie.
W tym roku gospodarka utknęła w martwym punkcie, a w trzecim kwartale zanotowała przyrost negatywny o 0,1%. Według Eurostatu było to spowodowane wysokimi stopami procentowymi. Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju poinformowała niedawno, że w tym roku wzrost gospodarczy wyniesie zaledwie 0,6% a w przyszłym 0.9%.
Carsten Brzeski, dyrektor ds. makroekonomicznych w banku ING, którego główna stopa procentowa osiągnęła rekordowy poziom 4%, powiedział: „Ze względu na słabnące wyniki gospodarcze i dezinflację, grudniowe podwyżki stóp procentowych powinny być poza dyskusją”.
„Biorąc pod uwagę, że pełny wpływ dotychczasowego zacieśnienia polityki monetarnej będzie w pełni widoczny w nadchodzących miesiącach, istnieje wysokie ryzyko, że EBC zbyt mocno podniósł stopy procentowe” - napisał w podsumowaniu analizy.