Nagroda Nobla w dziedzinie ekonomii przyznana Claudii Goldin za pracę dotyczącą wynagrodzeń dla kobiet

Zdjęcie: HARVARD UNIVERSITY 

Badania prof. Goldin ujawniły kluczowe czynniki stojące za różnicami w wynagrodzeniach kobiet i mężczyzn, podała Królewska Szwedzka Akademia Nauk. 

Jest dopiero trzecią kobietą, która otrzymała tę nagrodę i pierwszą, która nie podzieliła się nią z kolegami płci przeciwnej. 77-letnia badaczka wykłada obecnie historię rynku pracy na Uniwersytecie Harvarda w USA. Jak stwierdziła Królewska Szwedzka Akademia Nauk, "rozwinęła ona nasze rozumienie wyników kobiet na rynku pracy", wskazując na jej pracę badającą 200 lat danych dotyczących siły roboczej w USA, pokazując, jak i dlaczego różnice między płciami w zarobkach i wskaźnikach zatrudnienia zmieniały się w czasie. 

"Tegoroczna laureatka w dziedzinie nauk ekonomicznych, Claudia Goldin, przedstawiła pierwszy kompleksowy opis zarobków kobiet i ich udziału w rynku pracy na przestrzeni wieków", powiedział organ przyznający nagrodę w swoim oświadczeniu. "Jej badania ujawniają przyczyny zmian, a także główne źródła utrzymującej się różnicy między płciami". 

Badania wykazały, że zamężne kobiety zaczęły pracować mniej po nadejściu industrializacji w XIX wieku, ale ich zatrudnienie ponownie wzrosło w 1900 roku wraz z rozwojem gospodarki usługowej. Wyższy poziom wykształcenia kobiet i pigułka antykoncepcyjna przyspieszyły zmiany, ale różnica w zarobkach kobiet i mężczyzn pozostała. 

Podczas gdy w przeszłości różnice w zarobkach między mężczyznami i kobietami można było przypisać wyborom edukacyjnym dokonywanym w młodym wieku i wyborom zawodowym, prof. Goldin stwierdził, że obecna różnica w wynagrodzeniach jest głównie spowodowana wpływem posiadania dzieci. 

"Odkrycia Claudii Goldin mają ogromne znaczenie społeczne" - powiedziała Randi Hjalmarsson, członkini komitetu przyznającego nagrodę. 

"Pokazała nam, że natura tego problemu lub źródło leżących u jego podstaw różnic między płciami zmienia się na przestrzeni dziejów oraz zachodzi wraz z rozwojem" - powiedziała. Opisując ją jako "detektywa", prof. Hjalmarsson podkreśliła, że jej praca zapewniła podstawy dla decydentów w tej dziedzinie na całym świecie. 

Na całym świecie około 50% kobiet jest obecnych na rynku pracy w porównaniu do 80% mężczyzn, ale kobiety zarabiają mniej i rzadziej osiągają szczyty kariery, zauważyła komisja przyznająca nagrodę. 

Prof. Goldin była pierwszą kobietą, która otrzymała stanowisko na wydziale ekonomii Harvardu w 1989 roku. Ekonomia wciąż miała problem z wizerunkiem kobiet, powiedziała BBC w 2018 roku. 

"Jeszcze przed rozpoczęciem studiów studenci uważają, że ekonomia jest dziedziną bardziej ukierunkowaną na finanse i zarządzanie, a kobiety są nimi mniej zainteresowane niż mężczyźni" - dodała. Gdybyśmy wyjaśnili, że ekonomia dotyczy "nierówności, zdrowia, zachowania gospodarstw domowych, społeczeństwa, wówczas równowaga byłaby znacznie większa" - powiedziała. 

Nagroda z dziedziny ekonomii różni się od tradycyjnych nagród w dziedzinie fizyki, chemii, fizjologii lub medycyny, literatury i pokoju, które zostały ustanowione przez Alfreda Nobla i po raz pierwszy przyznane w 1901 roku. 

Nagroda Sveriges Riksbank w dziedzinie nauk ekonomicznych została ustanowiona w 1968 roku i ufundowana przez szwedzki bank centralny. 

Elinor Ostrom była pierwszą kobietą, która zdobyła tę nagrodę w 2009 roku, przyznaną jej wspólnie z Oliverem E. Williamsonem za badania nad zarządzaniem gospodarką. 

W 2019 roku Esther Duflo podzieliła się nagrodą ze swoim mężem Abhijitem Banerjee i Michaelem Kremerem za pracę, która koncentrowała się na ubogich społecznościach w Indiach i Kenii.