Transakcja zadłużenia Bidena utorowała drogę do kolejnego bałaganu finansowego

Prezydent Joe Biden spotyka się z przewodniczącym Izby Reprezentantów Kevinem McCarthym w celu omówienia limitu zadłużenia w Gabinecie Owalnym Białego Domu, 22 maja 2023 r. w Waszyngtonie. | Zdjęcie Alexa Brandona/AP

Walka o pułap zadłużenia dobiegła końca, ale bitwa, która doprowadziła Stany Zjednoczone na skraj niewypłacalności, może nadal skutkować obniżeniem ratingu kredytowego, co zaszczepiłoby nową niepewność w kruchej gospodarce.

Fitch Ratings, jedna z trzech głównych agencji kredytowych, już poinformowała Stany Zjednoczone, że ich najwyższy rating może zostać obniżony nawet po tym, jak prezydent Joe Biden i przewodniczący Izby Reprezentantów Kevin McCarthy osiągnęli porozumienie w sprawie zawieszenia limitu zadłużenia do 2025 r.

Teraz Fitch twierdzi, że nie jest przekonany, czy decydenci polityczni mogą skierować finanse kraju na ścieżkę zrównoważonego rozwoju z powodu polaryzacji panującej w amerykańskiej polityce, co sugeruje, że może nastąpić obniżenie ratingu skarbowych papierów wartościowych – drugie w historii USA.

„To nie tylko limit zadłużenia”, powiedział w wywiadzie James McCormack, dyrektor zarządzający Fitch Ratings i globalny szef ratingów państwowych i ponadnarodowych. „To, co widzieliśmy w Stanach Zjednoczonych, to stałe pogarszanie się rządów”.

McCormack mówi, że jego zespół rozmawiał z urzędnikami w Ministerstwie Skarbu, na Kapitolu i w waszyngtońskich think tankach, podczas gdy rozważają decyzję, której należy się spodziewać w nadchodzących miesiącach. „To zazwyczaj część naszego procesu przeglądu” – powiedział. „To nie jest po prostu analiza dokumentacji, którą przeprowadzamy bez rozmów ze stronami w Waszyngtonie”.

Obniżenie ratingu może zachwiać zaufaniem do najważniejszego rynku długu na świecie. W najbliższym czasie może również wywołać wstrząsy na giełdach i przyspieszyć zaostrzenie warunków udzielania kredytów. Zdaniem ekonomistów, inwestorów i grup badawczych z Wall Street, jeśli popyt na skarbowe papiery wartościowe z czasem spadnie, może to wpłynąć na sposób, w jaki rządy stanowe i lokalne finansują swoje budżety.

Nie ma wątpliwości, że skarbowe papiery wartościowe pozostaną podstawą globalnego systemu finansowego, ale obniżenie ratingu byłoby poważnym ciosem dla reputacji USA. I chociaż kraj utrzymuje wyjątkowe korzyści dzięki międzynarodowej walucie rezerwowej i łatwemu dostępowi do pożyczek, „ostatecznie niektóre z tych rzeczy sprowadzają się do osądów z naszej strony, ponieważ nie wszystko to można łatwo zmierzyć” – powiedział McCormack.

Przedstawiciele Białego Domu i Departamentu Skarbu jeżą się na myśl o obniżeniu ratingu Fitch, twierdząc, że umowa Bidena i McCarthy'ego stanowi wyraźny dowód na to, że przywódcy polityczni USA są zaangażowani w wypełnianie zobowiązań kraju.

„Szeroka ponadpartyjna większość obu izb Kongresu przyjęła solidną, odpowiedzialną pod względem fiskalnym propozycję, która zmniejsza deficyt o ponad 1 bilion dolarów i zapewnia, że ​​rząd USA będzie nadal wypełniał wszystkie nasze zobowiązania” – powiedziała w oświadczeniu rzeczniczka skarbu Lily Adams. „Rynek skarbowy pozostaje najbezpieczniejszym, najgłębszym i najbardziej płynnym rynkiem na świecie”.

Niemniej jednak groźba Fitch podkreśla, jak erozja zaufania do amerykańskich instytucji i przywództwa może mieć trwałe konsekwencje dla jej finansów. Rating „AAA” agencji Fitch dla długu USA pomógł utrzymać koszty finansowania tego kraju wśród najniższych na świecie.

„Inwestorzy lubią mieć poczucie pewności”, powiedział POLITICO kongresman Maxine Waters (D-Calif.), demokrata w Komisji Usług Finansowych Izby Reprezentantów i weteran walk o limit zadłużenia.

Podczas gdy Waters odpierała argumenty za obniżeniem ratingu, powiedziała: „Fitch i inni mieliby się czym martwić”, jeśli bolesne starcia o finanse rządu trwałyby przez następne dwa lata

Tak prawdopodobnie będzie. Skrajnie prawicowi republikanie zbuntowali się przeciwko umowie McCarthy'ego dotyczącej limitu zadłużenia, argumentując, że nie udało się wystarczająco obciąć wydatków socjalnych i innych programów rządowych. Pęknięcie Partii Republikańskiej w związku z porozumieniem groziło spowolnieniem zdolności Kongresu do rozpoczęcia prac nad kluczowymi ustawami budżetowymi – zwiększając niebezpieczeństwo zamknięcia rządu jeszcze w tym roku.

W międzyczasie czołowy demokrata Izby Budżetowej, Brendan Boyle (D-Pa.) i senacka większość Whip Dick Durbin (D-Ill.) przedstawili w zeszłym tygodniu projekt ustawy, który uniemożliwi prawodawcom wykorzystanie limitu zadłużenia w celu wymuszenia ustępstw budżetowych.

Giełdy spadły, gdy Stany Zjednoczone otrzymały pierwszą w historii obniżkę od S&P w 2011 r., co zostało ogłoszone po tym, jak prezydent Barack Obama zgodził się na 11-godzinną umowę z liderami GOP, aby powstrzymać niewypłacalność. Później pieniądze trafiały do ​​skarbowych papierów wartościowych, gdy inwestorzy szukali schronienia dla swoich aktywów. Mimo to, jeśli Fitch pójdzie dalej, może przysporzyć bólu głowy każdemu funduszowi inwestycyjnemu, funduszowi emerytalnemu lub innej instytucji, której portfele muszą posiadać dług o najwyższym ratingu.

Zakres i dotkliwość tych zagrożeń są trudne do przewidzenia lub oszacowania, ale „żadne z nich nie jest naprawdę dobre” – powiedział Shai Akabas, dyrektor ds. Polityki Gospodarczej w Bipartisan Policy Center.

„To jeszcze jeden krok w kierunku, który z czasem może sprawić, że przywódcy poczują, że Stany Zjednoczone nie są bastionem, za jakiego mielibyśmy być” – powiedział.

Bezpieczeństwo skarbowych papierów wartościowych jest integralną częścią dominacji dolara w światowym handlu i na rynkach finansowych. Zagraniczne banki centralne w ciągu ostatnich dwóch dekad coraz bardziej dywersyfikowały waluty, które trzymają w rezerwie, podsycając spekulacje, że dolar stracił nieco blasku.

Nawet jeśli to prawda, nie ma realnej alternatywy. Rynki papierów dłużnych o najwyższym ratingu emitowanych przez stabilnych pożyczkobiorców rządowych, takich jak Unia Europejska i Japonia, nie są wystarczająco duże, aby sprostać wymaganiom globalnych inwestorów i bankierów centralnych. A ścisła kontrola kapitału w Chinach stanowi poważną przeszkodę w wyparciu dolara przez chińską walutę.

Niektórzy uczestnicy rynku uważają, że te mocne strony zapewnią balast do ustabilizowania wszelkiej zmienności w bezpośrednim następstwie obniżenia ratingu.

„Gdyby tylko Fitch obniżył rating USA, podejrzewałbym bardzo powściągliwą reakcję zarówno rynków akcji, jak i obligacji”, powiedział Mohamed El-Erian, prezes Queens' College w Cambridge i główny doradca ekonomiczny w Allianz. „Rozprzestrzenianie się na koszty korporacyjne i mieszkaniowe nie byłoby istotne”.

Jednak dla każdego inwestora obawiającego się przyszłości dolara, obniżenie ratingu wzmocniłoby te obawy. Byłby to jeden z „małych małych kroczków, które prowadzą do problemów, którymi ludzie są tak zaniepokojeni” – powiedział Richard Bernstein, były główny strateg inwestycyjny w Merrill Lynch, który obecnie prowadzi własną firmę.

Jak powiedział główny ekonomista polityczny Goldman Sachs Research, Alec Phillips, „obniżenie ratingów jest bardziej objawem większych problemów niż czymś, co z konieczności wywołałoby reakcję rynku”. 

Może to również stwarzać problemy dla każdej instytucji publicznej, której zdolność kredytowa jest powiązana z obligacjami skarbowymi. Agencja Moody's — która już zasygnalizowała, że ​​nie obniży ratingu Stanów Zjednoczonych, chyba że zbankrutują — zauważyła, że ​​ratingi wszystkiego, od Amtraka po Fannie Mae, ucierpią, jeśli Stany Zjednoczone kiedykolwiek zostaną strącone z pozycji.

Może to również stanowić wyzwanie dla władz stanowych i miejskich. Podczas gdy eksperci ds. obligacji komunalnych stwierdzili, że bezpośredni wpływ na koszty pożyczek dla podmiotów publicznych o najwyższym ratingu może początkowo być minimalny, wyższe koszty ponoszone przez Skarb Państwa, jeśli popyt na amerykański dług zacznie się choćby nieznacznie ochładzać, nieuchronnie rozlałyby się na finansowanie publiczne.

„Większym wyzwaniem byłoby to, jak pogarszający się deficyt federalny – z powodu wyższych kosztów pożyczek – utrudniłby wysyłanie pieniędzy do stanów i samorządów lokalnych” – powiedział Matt Fabian, który kieruje zespołem badań rynku i kredytów w Municipal Market Analytics. „Jeśli Kongres zostanie zmuszony do usunięcia części bodźców poprzez zamknięcie niektórych z tych deficytów, oznacza to wolniejszy wzrost gospodarczy”.