Zagraniczni dyplomaci znaleźli się pod izraelskim ostrzałem podczas oficjalnej wizyty na Zachodnim Brzegu Jordanu, co spotkało się z międzynarodowym potępieniem

Zdjęcie: Mohammad Mansour/AFP/Getty Images

Delegacje z ponad 20 krajów — w tym Wielkiej Brytanii, Francji, Kanady i innych — przybyły z oficjalną wizytą, aby zapoznać się z sytuacją humanitarną wokół oblężonego obozu, podało palestyńskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych, określając incydent jako „celowy i bezprawny akt”. Na nagraniu z zajścia widać izraelskich żołnierzy strzelających w kierunku delegacji, gdy ta oddala się od bramy blokującej drogę. Na filmie słychać co najmniej siedem strzałów. Jeden z członków delegacji ostrzega grupę: „trzymajcie się blisko muru, blisko muru”, gdy odchodzą z miejsca zdarzenia. „Ministerstwo uznaje rząd okupacyjny Izraela za w pełni i bezpośrednio odpowiedzialny za ten kryminalny atak i podkreśla, że takie działania nie mogą pozostać bez konsekwencji”, przekazało palestyńskie MSZ w oświadczeniu.

Armia Izraela (IDF) stwierdziła, że wizyta w obozie — będącym miejscem trwającej dużej operacji wojskowej, która zniszczyła ponad 100 budynków i dotknęła tysiące rodzin — była wcześniej koordynowana. Wojsko twierdzi, że rozpoczęło wstępne śledztwo, gdy zorientowano się, że grupa to delegacja dyplomatyczna. „Delegacja zboczyła z zatwierdzonej trasy i weszła na teren, do którego nie miała autoryzowanego dostępu” oświadczyło wojsko w środę. „Żołnierze IDF oddali strzały ostrzegawcze, aby ich odstraszyć.” IDF zapewniło, że skontaktuje się z delegacjami w sprawie wyników dochodzenia i „żałuje niedogodności”.

Palestyńskie MSZ twierdzi, że wizyta została zgłoszona z 10-dniowym wyprzedzeniem, a grupa znajdowała się przy bramie przez ponad 15 minut, zanim żołnierze zaczęli strzelać. Roland Friedrich, dyrektor UNRWA (Agencji ONZ ds. Pomocy Uchodźcom Palestyńskim) na Zachodnim Brzegu, odrzucił wersję wydarzeń przedstawioną przez armię izraelską, twierdząc, że „nie oddaje ona w pełni powagi dzisiejszego zdarzenia”. „Ten incydent jest bolesnym przypomnieniem o rutynowym i beztroskim stosowaniu nadmiernej siły przez izraelskie siły bezpieczeństwa na Zachodnim Brzegu — często ze skutkiem śmiertelnym” powiedział Friedrich. „To budzi poważne obawy co do stosowania zasad użycia siły wobec nieuzbrojonych cywilów.”

Kaja Kallas, Wysoka Przedstawicielka UE ds. Polityki Zagranicznej, oświadczyła: „Każde zagrożenie życia dyplomatów jest nie do przyjęcia.” „Zdecydowanie wzywamy Izrael do przeprowadzenia śledztwa w tej sprawie oraz pociągnięcia do odpowiedzialności osób za to odpowiedzialnych” powiedziała Kallas na konferencji prasowej w środę.

Włochy wezwały ambasadora Izraela w Rzymie w celu uzyskania oficjalnych wyjaśnień. „Groźby wobec dyplomatów są nie do zaakceptowania” napisał na portalu X szef MSZ Włoch Antonio Tajani. Francuski minister spraw zagranicznych Jean-Noël Barrot ogłosił, że ambasador Izraela we Francji również zostanie wezwany, nazywając incydent „niedopuszczalnym”. Z kolei hiszpański minister José Manuel Albares poinformował, że jego rząd wezwał szefa izraelskiej ambasady w Madrycie.

Kanadyjska minister spraw zagranicznych Anita Anand potwierdziła, że czterech obywateli Kanady było w delegacji, która została ostrzelana, dodając, że poleciła wezwać ambasadora Izraela w celu przekazania „poważnych obaw Kanady”. Premier Kanady Mark Carney powiedział na konferencji prasowej w Ottawie: „To całkowicie nie do przyjęcia. To jedno z wielu nieakceptowalnych działań, które mają obecnie miejsce w tym regionie.” Wieczorem, 21 maja, fińska minister spraw zagranicznych Elina Valtonen powiedziała w CNN, że Finlandia również wezwie ambasadora Izraela do udzielenia wyjaśnień. „Jakiekolwiek zboczenie z trasy — nie jest usprawiedliwieniem” powiedziała. „Oddawanie ognia do cywilów jest zabronione, nawet według prawa wojennego. A te osoby były dodatkowo objęte ochroną dyplomatyczną.” 

Wielu przedstawicieli innych państw europejskich potępiło incydent — m.in. z Irlandii, Belgii, Słowenii, Portugalii, Niemiec, Holandii, Norwegii, Danii i Wielkiej Brytanii. MSZ krajów takich jak Jordania, Egipt, Turcja i Katar również wyraziły stanowcze potępienie. „Ten atak, który naraził życie dyplomatów, to kolejny dowód na systematyczne lekceważenie prawa międzynarodowego i praw człowieka przez Izrael” oświadczyło tureckie MSZ. „Celowanie w dyplomatów stanowi poważne zagrożenie nie tylko dla ich bezpieczeństwa, ale również dla wzajemnego szacunku i zaufania, które stanowią fundament stosunków międzypaństwowych. Ten atak musi zostać natychmiast zbadany, a osoby odpowiedzialne — pociągnięte do odpowiedzialności” dodano.