Zaufanie konsumentów spada do najniższego poziomu w USA od stycznia 2021 roku

Zdjęcie: Brandon Bell/Getty Images

Zaufanie konsumentów spadło w tym miesiącu o 7,2 punktu do poziomu 92,9 – podała we wtorek Conference Board w swoim najnowszym badaniu. Jest to najniższy wynik od stycznia 2021 roku i kontynuacja spadku, który rozpoczął się w grudniu po wyborach prezydenckich w USA. Spadek w marcu był podobny do tego w lutym, co podkreśla rosnący pesymizm wśród amerykańskich konsumentów. Nie tylko więcej Amerykanów spodziewa się w tym roku wyższej inflacji, ale również coraz większa liczba przewiduje recesję – wynika z badania Conference Board. Ta toksyczna kombinacja słabnącego wzrostu i przyspieszającej inflacji przypomina „stagflację". Urzędnicy Rezerwy Federalnej (Fed) również dostrzegają, że amerykańska gospodarka zmierza w tym kierunku.

Oczekiwania Amerykanów dotyczące „dochodów, warunków biznesowych i rynku pracy" w nadchodzącym roku spadły w tym miesiącu gwałtownie – wynika z badania – o 9,6 punktu do poziomu 65,2, co jest najniższym wynikiem od 12 lat. Tymczasem odsetek respondentów przewidujących recesję w ciągu najbliższych 12 miesięcy pozostał stabilny w marcu na najwyższym poziomie od dziewięciu miesięcy.

Konflikt handlowy Trumpa z innymi krajami, kluczowy element jego polityki gospodarczej, budzi zarówno zdumienie, jak i kontrowersje. Na początku miesiąca po nałożeniu 25% ceł na Meksyk i Kanadę, taryfy te zostały szybko odroczone na kolejny miesiąc po skargach ze strony liderów biznesu. Następnie, po tym jak Unia Europejska odpowiedziała na taryfy celne Trumpa dotyczące metali, prezydent podbił stawkę, grożąc gigantycznym 200% cłem na europejski alkohol. Planowane na 
2 kwietnia cła wzajemne, które miały odpowiadać taryfom nakładanym przez inne kraje na Stany Zjednoczone, mogą jednak zostać złagodzone.

Według różnych badań, to chaotyczne podejście do polityki handlowej wywołuje wysoki poziom niepewności wśród amerykańskich konsumentów, przedsiębiorstw 
i inwestorów, co utrudnia planowanie przyszłości. Dodatkowo podsyca obawy, że gospodarka może zmierzać w kierunku stagflacji. Stephen Miran, przewodniczący Rady Doradców Ekonomicznych Trumpa, stwierdził, że spadek zaufania konsumentów go nie niepokoi. „Ludzie często pozwalają swoim poglądom politycznym wpływać na ich opinię o gospodarce, co znajduje odzwierciedlenie 
w danych dotyczących zaufania” – powiedział Miran we wtorek w wywiadzie dla CNBC. Według niego "miękkie" dane, takie jak badania zaufania konsumentów, są mniej wymowne niż "twarde" dane, np. raporty o zatrudnieniu, które pokazują nieco lepszy obraz gospodarki.

Sarah House, starsza ekonomistka Wells Fargo, zauważyła, że "miękkie" dane mogą przenikać do "twardych" danych, ale nie jest to jeszcze przesądzone. „Oczywiście zaobserwowaliśmy pewne wahania w danych miękkich, szczególnie w badaniach konsumenckich, ale aby było to niepokojące, musi się to przełożyć na dane twarde, dotyczące wzrostu i rynku pracy” – powiedziała w rozmowie z CNN.

Mniej cięć stóp procentowych w tym roku?

Szybkie zmiany polityki administracji Trumpa są również zagadkowe dla Rezerwy Federalnej (Fed), która odpowiada za zarządzanie kosztami pożyczek. Oprócz ceł administracja przeprowadza masowe deportacje i ogranicza regulacje. Bankierzy centralni ostatnio wskazywali, że przyjmują podejście "poczekamy, zobaczymy" 
w sprawie stóp procentowych, utrzymując je na stabilnym poziomie, aby uzyskać jaśniejszy obraz reakcji gospodarki na politykę Trumpa.

„Rezerwa Federalna może reagować na nowe wydarzenia, utrzymując obecny poziom stóp przez pewien czas, jednocześnie śledząc napływające dane 
i skumulowane skutki nowych polityk” – powiedziała we wtorek gubernator Fed, Adriana Kugler, podczas wydarzenia zorganizowanego przez Amerykańską Izbę Handlową Ludności Latynoskiej. Większość urzędników Rezerwy Federalnej, w tym przewodniczący Jerome Powell, podkreśla, że kluczowe znaczenie ma "efekt netto" polityki Trumpa na wzrost, zatrudnienie i inflację, które jak dotąd są niewielkie.

Jednak już teraz pojawiają się oznaki słabości gospodarczej, jeszcze zanim polityka Trumpa zacznie przynosić wyraźne zmiany. Prognoza wzrostu gospodarczego Atlanta Fed pokazuje, że gospodarka w bieżącym kwartale się kurczy, gwałtownie zwalniając w porównaniu z końcem zeszłego roku. Głównym powodem jest nietypowo surowa zima w styczniu, która wpłynęła na wydatki konsumpcyjne 
i aktywność przemysłową. Rynek pracy w Stanach Zjednoczonych pozostaje jednak solidnym filarem siły amerykańskiej gospodarki, co powinno sprzyjać wydatkom. 
W lutym stopa bezrobocia wyniosła 4,1%, a pracodawcy dodali solidne 151 000 nowych miejsc pracy.

Fed otrzymuje również niepokojący sygnał ze wzrostu oczekiwań inflacyjnych Amerykanów zarówno w krótkim, jak i długim okresie. Po ostatnim posiedzeniu Fed w tym miesiącu Powell stwierdził, że długoterminowe oczekiwania inflacyjne pozostają „w zasadzie dobrze zakotwiczone”. 

Ogólnie dane gospodarcze sugerują, że gospodarka nie potrzebuje pilnej pomocy ze strony Fed w postaci obniżek stóp procentowych, ani że podwyżki stóp są konieczne, aby stłumić inflację. „Zdecydowałem się na jedną obniżkę stóp procentowych w tym roku głównie dlatego, że uważam, iż inflacja będzie bardzo zmienna i nie będzie się poruszać w sposób dramatyczny ani wyraźny w kierunku celu 2%” – powiedział 
w poniedziałek prezes Atlanta Fed, Raphael Bostic, w rozmowie z „Bloomberg”. „Ponieważ to jest opóźnione, sądzę, że odpowiednia ścieżka polityki również musi zostać przesunięta”.