Dziecko zmarło na odrę w Ameryce – to pierwszy odnotowany przypadek zgonu od prawie dziesięciu lat

Zdjęcie: Vernon Bryant / AP

To pierwsza od prawie dziesięciu lat śmierć z powodu odry w Stanach Zjednoczonych, co budzi obawy przed powrotem tej wysoce zaraźliwej i groźnej choroby. Nieszczepiony nieletni zmarł na odrę w Teksasie – poinformowały w środę, 26 lutego, lokalne władze. „Dziecko w wieku szkolnym, które nie było zaszczepione, trafiło w ubiegłym tygodniu do szpitala w Lubbock, gdzie potwierdzono u niego odrę” – podało w komunikacie teksańskie ministerstwo zdrowia. Zmarło „w ciągu ostatnich dwudziestu czterech godzin” – podały władze miejskie.

Śmierć ta nastąpiła w czasie, gdy od początku roku zgłoszono ponad 130 przypadków w stanach Teksas i Nowy Meksyk oraz kilka innych w innych częściach kraju. Sytuacja ta jest bardzo niepokojąca dla pracowników służby zdrowia, biorąc pod uwagę antyszczepionkowe stanowisko nowego amerykańskiego ministra zdrowia, Roberta F. Kennedy'ego Jr. W przeszłości wielokrotnie twierdził on, że istnieje związek między szczepionką MMR (przeciwko odrze, śwince i różyczce) a autyzmem – teorią pochodzącą ze sfałszowanego badania, która została wielokrotnie obalona.

W Teksasie, drugim najbardziej zaludnionym stanie w kraju, ostatnio hospitalizowano prawie 20 osób i „wszystkie były niezaszczepione” – poinformowała Lara Johnson, naczelna lekarka szpitala dziecięcego w Lubbock, podczas konferencji prasowej w środę po południu. Choć wzrost liczby przypadków odry nie jest zjawiskiem nowym, ich narastająca liczba budzi poważne obawy – podkreślają pracownicy służby zdrowia. „To śmiertelny wirus” – przypomniała Lara Johnson, wskazując na powikłania oddechowe i neurologiczne, które może powodować i dodała: „Kiedy w 2002 roku uzyskałam dyplom lekarza, byłam przekonana, że nigdy nie zobaczę epidemii odry, chyba że zdecyduję się pracować za granicą”.

Zapytany o tę kwestię podczas posiedzenia gabinetu, Robert F. Kennedy Jr. stwierdził, że „zmarły dwie osoby”, choć żadna agencja sanitarna nie potwierdziła dotychczas drugiego zgonu. Ministerstwa zdrowia Teksasu i Nowego Meksyku, do których zwróciła się Agence France-Presse (AFP), poinformowały, że nie mają informacji o drugim zgonie. Minister, zapewniając, że sytuacja jest monitorowana, podkreślił jednocześnie, że nie jest ona niczym „niezwykłym”: „Każdego roku mamy epidemie odry”.

Spadek wskaźnika szczepień

Odra została uznana za wyeliminowaną w USA w 2000 roku dzięki szczepieniom, jednak w ostatnich latach liczba zakażeń faktycznie znów wzrosła, co jest skutkiem spadku wskaźnika szczepień, obserwowanego od czasu pandemii Covid-19. Według danych władz federalnych, w 2024 roku w USA zarejestrowano 285 przypadków odry, w porównaniu do 59 w 2023 roku. To wysoka liczba, choć niższa niż 1 274 przypadki odnotowane w 2019 roku podczas epidemii wśród niezaszczepionych członków ortodoksyjnych społeczności żydowskich w Nowym Jorku i New Jersey.

Ostatni zgon związany z odrą odnotowany w Stanach Zjednoczonych miał miejsce w 2015 roku, gdy kobieta ze stanu Waszyngton zmarła na zapalenie płuc wywołane przez wirusa. Była zaszczepiona, lecz przechodziła leczenie immunosupresyjne. Mimo ryzyka coraz więcej Amerykanów decyduje się nie szczepić swoich dzieci przeciwko tej chorobie, w związku z rosnącą nieufnością wobec władz sanitarnych i laboratoriów farmaceutycznych.

Zdaniem Amesha Adalji, specjalisty ds. chorób zakaźnych z Uniwersytetu Johnsa Hopkinsa, „to była tylko kwestia czasu”, zanim w Stanach Zjednoczonych ponownie zostaną odnotowane zgony na odrę. Te przypadki śmiertelne powinny „przypominać nam, dlaczego opracowano szczepionkę i że przynosi ona realną korzyść jednostkom” – podkreślił w rozmowie z AFP.

Przed opracowaniem tej szczepionki na początku lat 60. XX wieku choroba zabijała setki dzieci rocznie w Stanach Zjednoczonych i nadal powoduje dziesiątki tysięcy zgonów na całym świecie. Odsetek dzieci w wieku przedszkolnym zaszczepionych przeciwko odrze – mimo że jest to szczepienie obowiązkowe – spadł w Stanach Zjednoczonych z 95% w 2019 roku do mniej niż 93% w 2023 roku, przy silnym zróżnicowaniu regionalnym.

W Teksasie, podobnie jak w wielu innych stanach amerykańskich, rodzice mogą powołać się na motyw religijny, aby uzyskać odstępstwo od obowiązku szczepień. Większość przypadków odry odnotowanych w Teksasie w tym roku wystąpiła w hrabstwie o dużej populacji mennonickiej, ultrakonserwatywnej społeczności religijnej.