Kampania na rzecz czterodniowego tygodnia pracy w Wielkiej Brytanii ma na celu uruchomienie pilotażu dotyczącego elastycznej pracy

Victoria Jones/PA

Aktywiści na rzecz czterodniowego tygodnia pracy przygotowują nowy projekt pilotażowy dotyczący elastycznego czasu pracy. 
Mają nadzieję, że rząd Partii Pracy będzie bardziej otwarty na zmiany w sposobie pracy. 

Firmy mogą już zgłaszać swój udział w projekcie pilotażowym, którego start zaplanowano na listopad. Wyniki prac mają zostać przedstawione rządowi latem 2025 roku. 

Kampania na rzecz czterodniowego tygodnia pracy – co najważniejsze bez utraty wynagrodzenia – zyskuje na popularności w ostatnich latach, szczególnie po tym, jak blokady związane z pandemią Covid zmieniły oczekiwania dotyczące tego, gdzie i kiedy ludzie pracują. 
W sumie 61 firm wzięło udział w pierwszym pilotażu w Wielkiej Brytanii w 2022 r., 54 z nich utrzymało go półtora roku później. 
Inne projekty były prowadzone w Niemczech, Portugalii, Hiszpanii i Islandii. 

W najnowszym badaniu zostaną również wzięte pod uwagę inne elastyczne zasady pracy, w tym krótszy tydzień pracy, elastyczne godziny rozpoczęcia i zakończenia pracy, dziewięciodniowy dwutygodniowy dzień pracy lub skrócone godziny pracy, kiedy ludzie pracują taką samą liczbę godzin, ale w ciągu mniejszej liczby dni. 

Nowy pilotaż będzie prowadzony przez brytyjską 4 Day Week Campaign i elastyczną firmę konsultingową Timewise, a szkolenia rozpoczną się we wrześniu. Pracownicy naukowi z University of Cambridge, Boston College i Autonomy Institute zaoferują wsparcie badawcze. 

Konserwatywny rząd Wielkiej Brytanii był aktywnie wrogo nastawiony do idei czterodniowego tygodnia pracy. Kiedy rada okręgowa South Cambridgeshire testowała tę zmianę, ówczesny minister samorządu lokalnego Lee Rowley napisał do lidera kontrolowanego przez Liberalnych Demokratów, prosząc radę o „natychmiastowe zakończenie eksperymentu”. Departament wyrównywania szans Michaela Gove'a w grudniu powiedział, że rozważy użycie „dźwigni finansowych”, aby zmusić rady do podporządkowania się.

 Joe Ryle, dyrektor kampanii na rzecz 4-dniowego tygodnia pracy, powiedział, że ma nadzieję, iż rząd Partii Pracy będzie bardziej otwarty na zmiany w metodach pracy. 

„Wraz z nowym rządem Partii Pracy zmiany wiszą w powietrzu i mamy nadzieję, że pracodawcy zaakceptują te zmiany i przystąpią 
do naszego programu pilotażowego” – powiedział. 

W przeciwieństwie do 2019 r. Partia Pracy pod wodzą Keira Starmera nie uwzględniła czterodniowego tygodnia pracy w swoim manifeście na ubiegłotygodniowe wybory powszechne. Mimo to polityka ta ma zwolenników wśród niektórych z najbardziej wpływowych członków nowego gabinetu, a także z wpływowego związku zawodowego Unison.

Wicepremier, Angela Rayner, w zeszłym roku namawiała firmy, aby przyjrzały się wynikom pierwszego pilotażu w Wielkiej Brytanii. Sekretarz ds. energii, Ed Miliband, wielokrotnie przedstawiał czterodniowy tydzień pracy w podcaście i książce. Sekretarz ds. pracy 
i emerytur, Liz Kendall, zasugerowała w wywiadzie w zeszłym roku, że Partia Pracy rozważy dowody i że popiera elastyczną pracę. 
A sekretarz ds. biznesu, Jonathan Reynolds, jak się uważa, spotkał się ze zwolennikami tej polityki i wyraził zainteresowanie tym pomysłem.

Bron Afon Community Housing, walijski właściciel socjalny zatrudniający około 400 pracowników, jest jedną z pierwszych firm, 
które przystąpiły do nowego pilota, zobowiązując się do utrzymania biur i nieobniżania standardów. Unji Mathur, dyrektor wykonawczy firmy, powiedział: „Jesteśmy pod wrażeniem wpływu, jaki krótszy tydzień pracy miał na wydajność, dobre samopoczucie i retencję organizacji”. 

„Widzimy to jako szansę dla wszystkich pracowników Bron Afon na ulepszenie naszych usług dla klientów poprzez uwolnienie innowacji, mądrzejszą pracę i poprawę równowagi między życiem zawodowym a prywatnym”. 

Sześciodniowy tydzień pracy był normą w czasach wiktoriańskich, ale wzrost związków zawodowych i ogromny wzrost produktywności pozwoliły, aby dwudniowy weekend stał się normą. Zwolennicy czterodniowego tygodnia pracy twierdzą, że może on dodatkowo poprawić produktywność i retencję pracowników oraz zmniejszyć liczbę nieobecności pracowników. 

Badanie przeprowadzone w South Cambridgeshire wykazało, że mniej śmieciarzy rzuciło pracę, decyzje dotyczące planowania były szybsze, a połączenia odbierano szybciej. Spośród 24 obszarów pracy rady przeanalizowanych przez naukowców z uniwersytetów Cambridge i Salford, 11 obszarów poprawiło swoje wyniki, 11 odnotowało niewielkie lub żadne zmiany, podczas gdy dwa obszary uległy pogorszeniu: pobieranie czynszu i szybkość ponownego wynajmu pustych domów komunalnych. 

Ryle powiedział: „Jak pokazały już setki brytyjskich firm i jedna lokalna rada, czterodniowy tydzień pracy bez utraty wynagrodzenia może być rozwiązaniem korzystnym dla obu stron: pracowników i pracodawców”. 

„Pięciodniowy tydzień pracy od dziewiątej do piątej został wynaleziony 100 lat temu i nie spełnia już swojego celu. 
Już dawno powinniśmy go zaktualizować”. 

Claire Campbell, dyrektor naczelna Timewise, powiedziała, że firma chciałaby, aby „więcej osób rejestrowało się w firmach, w systemie zmianowym, ponieważ właśnie tam innowacje są najbardziej potrzebne”. 

Dodała, że ma nadzieję, że zmiana „będzie korzystna dla zdrowia pracowników i ich zatrzymania w pracy”.