Kongo naciska na Apple w sprawie minerałów konfliktowych z łańcucha dostaw

Widok na górników pracujących w kopalni rzemieślniczej Shabara w pobliżu Kolwezi, 12 października 2022 r. W Shabara na cztery zmiany pracuje około 20 000 osób. (Źródło: Junior Kannah / AFP z portalu aljazeera.com)

Kapsztad, Republika Południowej Afryki – rząd Demokratycznej Republiki Konga żąda odpowiedzi na swoje pytania w ciągu trzech tygodni. Międzynarodowa grupa prawników która reprezentuje Kongo, przekazała w czwartek, że wysłano listy do dyrektora generalnego Apple Tima Cooka i jej francuskiej spółki zależnej. Zgłosili obawy dotyczące łamania praw człowieka w związku z minerałami wydobywanymi w kopalniach na niespokojnym wschodzie kraju, które mogą być wykorzystane w produktach firmy.

Zawierały one listę pytań wzywających Apple do przedstawienia, w jaki sposób monitoruje swoje łańcuchy dostaw w regionie, w którym działa ponad 100 zbrojnych grup rebelianckich, z których niektóre zostały oskarżone o dokonywanie masowych mordów na ludności cywilnej.

Pisząc do Cooka, stwierdzili, że „stało się dla nas jasne, że rok w rok Apple sprzedaje technologię wykonaną z surowców pochodzących z regionu, którego ludność jest wyniszczana przez poważne naruszenia praw człowieka”. 

„Sprzedawane na całym świecie iPhony, komputery Mac i akcesoria opierają się na niejasnych i zbrukanych krwią Kongijczyków łańcuchach dostaw” – dodali prawnicy.

Wschodnie Kongo jest jednym z najbogatszych w minerały regionów na świecie, ale jest także miejscem ogromnej katastrofy humanitarnej – z uzbrojonymi grupami walczącymi od lat o kontrolę nad kopalniami i zawartymi w nich cennymi złożami oraz milionami ludzi przesiedlonymi i dotkniętymi pogarszającą się przemocą. W ciągu ostatnich kilku miesięcy sytuacja uległa znacznemu pogorszeniu.

Apple, którego wartość rynkowa wynosi około 2,6 biliona dolarów, zaprzeczyło wykorzystywaniu złóż z kopalni i regionów, w których dochodzi do łamania praw człowieka. Twierdzą, że prowadzą działalność w sposób etyczny i „odpowiedzialnie” pozyskują surowce w Kongo i krajach sąsiednich. Oficjalne stanowisko mówi, że kupowane przez nich minerały nie finansują wojny ani grup zbrojnych. 

Prawnicy rządu Konga uważają, że „twierdzenia te nie wydają się być oparte na konkretnych, możliwych do zweryfikowania dowodach”. A sam rząd powiedział, że ma podejrzenia, że część cyny, wolframu, tantalu i złota – znanych jako minerały konfliktowe 3TG – które Apple pozyskuje od dostawców, jest przemycana z Konga do sąsiedniej Rwandy, a następnie wcielana do globalnego łańcucha dostaw. Minerały 3TG są kluczowymi komponentami w elektronice.

W odpowiedzi na prośbę o komentarz, Apple wskazało na sekcję z dokumentacją firmy dotyczącą surowców z regionów ogarniętych konfliktami. 

„W oparciu o nasze wysiłki w celu zachowania należytej staranności, w tym analizę informacji dostarczonych przez zewnętrzne programy audytowe, programy monitorowania źródeł i naszych dostawców, nie znaleźliśmy uzasadnionych podstaw do stwierdzenia, że którakolwiek z hut lub rafinerii 3TG, które znajdują się w naszym łańcuchu dostaw na dzień 31 grudnia 2023 r., bezpośrednio lub pośrednio finansowała lub przynosiła korzyści grupom zbrojnym w DRK lub sąsiedniemu państwu” – podaje raport, gdzie użyto skrótu Demokratycznej Republiki Konga.

„W Kongu od 30 lat ludzie umierają w wyniku nielegalnego wydobycia” – stwierdził Patrick Muyaya, rzecznik rządu Konga. „Chcemy wyjaśnień dotyczących źródeł zaopatrzenia największych firm technologicznych, w szczególności Apple, aby sprawdzić, czy nabywają one minerały wydobywane w całkowicie nielegalnych warunkach”. 

Powiedział, że Rwanda „jest przedstawiana” jako dostawca wielu z nich, podczas gdy ma niewiele własnych rezerw. Kongo oskarżyło Rwandę o finansowanie i kierowanie znaną zbrojną grupą rebeliantów M23 we wschodnim Kongo w celu nielegalnego wydobycia minerałów. 

Organizacja Narodów Zjednoczonych również twierdzi, że M23 jest wspierana przez Rwandę. Chociaż ta temu zaprzecza, napięcia między krajami zaostrzają się, podczas gdy M23 i inne grupy są oskarżane o regularne przeprowadzanie ataków, do których według Human Rights Watch wliczają się mordy i gwałty na cywilach.

Prawnicy rządu Konga zacytowali raport grupy non-profit Global Witness z 2022 roku, w którym stwierdzono, że Apple wcześniej zastosowało „niewiele znaczących środków łagodzących”, aby uniknąć korzystania z przemycanych surowców. 

Według prawników rząd Konga domaga się teraz „skutecznego zadośćuczynienia” od „użytkowników końcowych krwawych minerałów” na całym świecie. 

Poprosili Apple o odpowiedź na pytania dotyczące kontroli łańcucha dostaw w ciągu trzech tygodni i powiedzieli, że sporządzili raport na temat „prania” minerałów z Konga przez Rwandę i podmioty prywatne, który zostanie upubliczniony w tym miesiącu.  

W liście ogłosili również, że zwrócą się o instrukcję do rządu dotyczącą środków prawnych rozważanych przeciwko Apple.