Mąka z larw na ratunek klimatowi

Zdjęcie: Tagesschau
 

Jest malutka, zjada praktycznie wszystko i być może kiedyś znajdzie się w naszym jadłospisie: larwa muchy czarnego żołnierza. W ogromnej fabryce w Danii, według właścicieli największej tego typu w całej północnej Europie, larwy są hodowane na masową skalę. Są uważane za bardziej przyjazną dla klimatu alternatywę dla soi i innych pasz. Dla Dunki Jane Lind Sam larwy mają jeszcze większe znaczenie. Kiedyś jej rodzina prowadziła hodowlę świń, ale od końca 2023 roku zamiast tego hoduje muchy. W prawie 500 klatkach w jej fabryce na duńskiej prowincji muchy brzęczą, składając codziennie setki tysięcy jaj, z których w krótkim czasie wylęgają się larwy. W jednym momencie pełza około 500 milionów larw, zgromadzonych w plastikowych skrzyniach, ustawionych jedna na drugiej.

„To fascynujące stworzenia. Mogą żywić się praktycznie wszystkim”, mówi Jane Lind Sam. „Dlatego mają ogromny potencjał dla naszego społeczeństwa, dla sposobu, w jaki możemy ponownie wykorzystywać resztki jedzenia”. To, co wyrzucamy do pojemników na bioodpady, jest prawdziwą ucztą dla owadów. Jane Lind Sam nie musi specjalnie uprawiać roślin, by karmić te wiecznie głodne stworzenia.

Proszek zawierający około 55% białka

Kiedy larwy są gotowe do przetworzenia, przesuwają się po taśmie w stronę ogromnej suszarki. „Gdy oddzielimy larwy od ich twardych części, uzyskujemy mąkę owadzią”, wyjaśnia Jane Lind Sam. „To proszek, który zawiera około 55% białka.”

Mąkę z larw ona i jej zespół dostarczają między innymi rolnikom i innym hodowcom zwierząt. W paszy dla świń, bydła, drobiu, a nawet ryb, te białkowe bomby mogą częściowo zastąpić inne, bardziej szkodliwe dla klimatu produkty, takie jak soja. Jak tłumaczy badaczka Nanna Roos z Instytutu Żywienia Uniwersytetu Kopenhaskiego, „dzięki temu możemy stworzyć bardziej zrównoważony obieg w naszej produkcji żywności – i to właśnie czyni hodowlę owadów tak zrównoważoną.”

Jednak, jak zauważa Roos, hodowla owadów dopiero raczkuje. „Stworzenie nowego systemu produkcji od podstaw to ogromne wyzwanie”, mówi. „Hodowla drobiu czy bydła rozwijała się przez tysiące lat i jest dokładnie zbadana. W przypadku owadów jesteśmy dopiero na samym początku tej drogi.”

Muchy i larwy, gdzie okiem sięgnąć: w prawie 500 klatkach brzęczą, składając każdego dnia setki tysięcy jaj. Zdjęcie: Tagesschau.
 

Mąka z larw w Europie nadal stosunkowo droga

Rynek, jak przyznaje Jane Lind Sam, jest wciąż ograniczony. W przypadku producenta pasz dla ryb, Aller Aqua, mąka z larw stanowi obecnie do sześciu procent paszy. „Dla wielu gatunków ryb owady są naturalnym elementem diety, dlatego sensowne jest użycie mąki owadziej”, mówi Jesper Clausen, dyrektor ds. badań i rozwoju w Aller Aqua. Skład paszy musi jednak być dobrze zrównoważony.

„Potrzebujemy mieszanki różnych składników, aby produkować paszę w rozsądnej cenie”, wyjaśnia Clausen. I dodaje: mąka z larw jest w Europie wciąż stosunkowo droga. „Aby to zmienić, trzeba zwiększyć produkcję i dostosować niektóre przepisy UE, które ograniczają, co można wykorzystywać jako pokarm dla owadów.

Larwy także w naszej diecie?

Jane Lind Sam marzy, że jej larwy pewnego dnia trafią nie tylko do pasz, ale także na nasze talerze. Jednak przepisy dotyczące tego, co owady mogą jeść, są w tym przypadku jeszcze bardziej restrykcyjne. Dlatego jak na razie tylko nieliczne owady są dopuszczone do spożycia w UE.

Larwy muchy czarnego żołnierza nie są na tej liście, choć, jak mówi badaczka Roos, trwają starania, by to zmienić. Mimo to, Roos zwraca uwagę na jeszcze jeden problem: „Są już ludzie, którzy przełamują się i jedzą owady”, mówi. „Ale jedzenie musi też być smaczne. A mucha czarnego żołnierza ma bardzo intensywny smak.”