Pierwsza grupa hongkońskich demokratów zwolniona po czterech latach więzienia za działalność wywrotową

Zdjęcie: Billy H.C. Kwok/Bloomberg/Getty Images

Czterech byłych posłów prodemokratycznych – Claudia Mo, Kwok Ka-ki, Jeremy Tam i Gary Fan zostało wywiezionych o świcie z trzech różnych zakładów karnych na terenie Hongkongu. Środki bezpieczeństwa były zaostrzone: policja patrolowała okolice, a dostęp do niektórych dróg prowadzących do więzień został ograniczony na kilka godzin.

Świadek agencji Reuters przebywający przed więzieniem o zaostrzonym rygorze Stanley Prison, gdzie przetrzymywano Kwoka i Tama, został poinformowany przez funkcjonariusza policji, że obaj opuścili zakład.

Zaobserwowano również odjeżdżające pojazdy z położonego na wyspie Lantau odosobnionego więzienia Shek Pik oraz z zakładu karnego dla kobiet w Lo Wu, znajdującego się niedaleko granicy z Chinami kontynentalnymi. Policja zablokowała dostęp do dwóch dróg prowadzących do wejścia Shek Pik, przez co dziennikarze mogli jedynie obserwować obiekt z mostu sąsiadującego ze zbiornikiem wodny zwróconego w stronę oceanu.

Fan, przemawiając do dziennikarzy po powrocie do domu we wtorek rano, powiedział: „Wrócę do domu i ponownie spotkam się z rodziną. Dziękuję, Hongkończycy”.

Jak podały lokalne media, Philip Bowring, mąż Claudii Mo, poinformował, że jego żona zachowała spokój po powrocie do domu i potrzebuje teraz czasu na odpoczynek.

Od czasu masowych i długotrwałych protestów prodemokratycznych w Hongkongu, które trwały przez większą część 2019 roku, Chiny rozpoczęły represje przeciwko opozycji demokratycznej, a także wprowadziły rygor liberalnym organizacjom społeczeństwa obywatelskiego i niezależnym mediom, powołując się na przepisy dotyczące bezpieczeństwa narodowego.

Na początku 2021 roku 47 działaczy prodemokratycznych zostało zatrzymanych i oskarżonych o spisek w celu dokonania działalności wywrotowej, zgodnie z narzuconym przez Pekin prawem, które przewiduje karę dożywotniego pozbawienia wolności.

Czterdziestu pięciu z nich zostało skazanych po długim i wymagającym procesie; groziły im kary do 10 lat więzienia. Tylko dwóch zostało uniewinnionych. Cała czwórka, która właśnie została zwolniona, przez niemal dwa lata od postawienia zarzutów była przetrzymywana w areszcie bez prawa do zwolnienia za kaucją, zanim proces rozpoczął się na początku 2023 roku. Wszyscy przyznali się do winy i zostali skazani na cztery lata i dwa miesiące więzienia.

Mo, Kwok i Tam byli wcześniej członkami Partii Obywatelskiej (Civic Party), niegdyś jednej z wiodących partii prodemokratycznych w Hongkongu, a która została rozwiązana na początku 2024 roku w związku z nasilającym się represjami od strony bezpieczeństwa narodowego.

Mo opuściła Partię Obywatelską już w 2016 roku i wraz z Fanem z partii Nowi Demokraci założyła lokalną partię HK First.

Demokraci zostali uznani za winnych zorganizowania nieoficjalnych „prawyborów” w 2020 roku, mających na celu wyłonienie kandydatów do wyborów parlamentarnych. Prokuratura oskarżyła ich o spiskowanie w celu sparaliżowania działania rządu poprzez angażowanie się w potencjalnie destrukcyjne działania, gdyby zostali wybrani.

Rządy zachodnie, w tym Stany Zjednoczone, określiły proces jako motywowany politycznie i domagały się uwolnienia demokratów.

Hongkong i Pekin natomiast utrzymują, że wszyscy obywatele są równi wobec przepisów o bezpieczeństwie narodowym, a demokraci mieli zapewniony sprawiedliwy proces.