Polski parlament poparł liberalizację praw aborcyjnych, jednych z najbardziej surowych w Europie

Zwolennicy praw do aborcji trzymają flagę Ogólnopolskiego Strajku Kobiet, świętując po obejrzeniu głosowania polskiego parlamentu nad czterema projektami propozycji zmian prawa aborcyjnego w kraju, 12 kwietnia 2024. Zdjęcie: OMAR MARQUES/GETTY IMAGES

Podczas głosowania w piątek posłowie poparli różne propozycje w związku z liberalizacją praw aborcyjnych, w tym projekt partii nowo wybranego premiera Donalda Tuska, który zakłada możliwość dokonania aborcji do 12 tygodnia ciąży. Propozycje te jednak prawdopodobnie spotkają się ze sprzeciwem ze strony prezydenta Andrzeja Dudy, który jest w sojuszu ze skrajnie konserwatywną partią PIS. 

Aktualne prawo aborcyjne w Polsce uchwalone w 2020 przez sejm podczas rządów PiSu jest jednym z najostrzejszych w Europie. Umożliwia ono dokonanie aborcji tylko w wyjątkowych przypadkach. Nawet w przypadku nieprawidłowo rozwijającego się płodu czy gwałtu aborcja nie jest dozwolona.  Kara za wykonanie zabiegu różni się w zależności od okoliczności, ale nawet pomaganie innej osobie w dokonaniu aborcji w Polsce lub promowanie jej grozi karą więzienia do lat trzech. Wiele przyszłych matek zmarło w wyniku komplikacji w ostatnich latach po tym jak lekarze odmawiali im przerwania ciąży w obawie przed karą więzienia.

Dwa z projektów ustaw popartych przez ustawodawców w piątek mają na celu zalegalizowanie aborcji do 12 tygodnia ciąży, a trzecia przewiduje całkowitą jej legalizację. Mimo obietnic złożonych przez Tuska podczas kampanii wyborczej w związku z prawami aborcyjnymi rząd aktualnie zmaga się z zakresem zmian, jakie w jego odczuciu może poprzeć. Ten problem bardzo podzielił polskie społeczeństwo, gdzie niektórzy popierają wolność reprodukcyjną, a inni skrajnie sprzeciwiają się złagodzeniu aktualnych restrykcji. 

Marszałek sejmu, Szymon Hołownia zaproponował przeprowadzenie referendum w tej sprawie. Wynik referendum popierający złagodzenie obostrzeń wywarłby większą presję na Dudzie, który dotychczas zawetował wszelkie próby nowelizacji istniejących przepisów forsowane przez jego politycznych sojuszników.  Z ankiety przeprowadzonej w listopadzie 2022 w Polsce wynika, że 70% respondentów popiera legalną aborcję do 12 tygodnia ciąży, co wskazuje na znaczne poparcie dla liberalizacji aktualnych praw. 

Głosowanie w piątek nie dotyczyło jeszcze aktów prawnych, a jedynie propozycji, na których można oprzeć przyszłe projekty ustaw. Jednak wraz z badaniami opinii publicznej i zwycięstwem premiera Tuska w grudniowych wyborach nad urzędującym wcześniej Mateuszem Morawieckim, prawicowym nacjonalistą partii PiS, wskazuje to na szerszą zmianę nastawienia, które w ciągu ostatniej dekady okazało się jednym z najbardziej konserwatywnym narodem w Europie.