Premier Grenlandii dąży do ściślejszej współpracy z USA

Zdjęcie: Mads Claus Raamussen / AP

„Nawiązaliśmy dialog z USA i rozważamy możliwości współpracy z Donaldem Trumpem” – powiedział premier Grenlandii Múte B. Egede na konferencji prasowej w poniedziałek wieczorem. Podkreślił, że Grenlandia należy do Grenlandczyków, jednocześnie zauważając, że obecnie ich głos jest bardziej słyszany niż wcześniej.

Sprawa Grenlandii
Przyszły prezydent USA, Donald Trump, wielokrotnie wyrażał chęć włączenia największej wyspy świata do Stanów Zjednoczonych. W zeszłym tygodniu stwierdził, że nie wyklucza użycia siły militarnej lub środków ekonomicznych, aby przejąć kontrolę nad Grenlandią, co spotkało się z ostrą reakcją zarówno Danii, jak i innych krajów NATO.

USA posiadają bazę wojskową Thule Air Base na Grenlandii od lat 50. XX wieku. Zapytany o możliwość rozszerzenia amerykańskiej obecności militarnej na wyspie, Egede nie udzielił bezpośredniej odpowiedzi. „Niepodległość Grenlandii to sprawa Grenlandii, również w kwestii wykorzystania terenów” – stwierdził, podkreślając ponownie chęć dialogu i ściślejszej współpracy z USA.

„To Grenlandia zdecyduje, jakie umowy ewentualnie zawrzemy. Powtarzam raz po raz, że nie chcemy być Duńczykami ani Amerykanami. Przyszłość Grenlandii zależy od jej obywateli” – dodał Egede.

Możliwości górnicze
Według grenlandzkiego nadawcy KNR, Egede na konferencji prasowej stwierdził, że „pozostawiają drzwi otwarte” w kwestii górnictwa. „Tak będzie również w nadchodzących latach” – powiedział, dodając, że konieczne jest prowadzenie handlu z USA.

„Dlatego otworzyliśmy dialog z Trumpem, aby zbadać możliwości współpracy” – podkreślił, dodając, że nie miał jeszcze okazji rozmawiać z przyszłym amerykańskim prezydentem.

Zapytany przez duńską telewizję TV 2, co chciałby powiedzieć Trumpowi, Egede odpowiedział: „Że współpraca z innymi krajami leży w naszym interesie. Dotyczy to również umowy obronnej. Ponadto możemy być zainteresowani umową dotyczącą górnictwa – możliwości już istnieją. Od lat dążymy do większego rozwoju i pozyskania więcej zasobów dla rozwoju przemysłu wydobywczego”.

„Niezależnie od tego, kto jest prezydentem, jest mile widziany, aby zobaczyć nasz kraj” – dodał Egede.

Zmiana relacji między Danią a Grenlandią
Profesor studiów arktycznych na Uniwersytecie w Tromsø, Rasmus Bertelsen, twierdzi, że duże zainteresowanie przyszłego prezydenta USA terytorium Grenlandii i jej zasobami naturalnymi wywiera presję zarówno na Danię, jak i Grenlandię. „W ciągu kilku dni organizacja Trumpa pokazała, że może ingerować w życie społeczne i polityczne Grenlandii, jeśli tego zechce” – powiedział.

Uważa, że amerykańskie zainteresowanie już zmieniło relacje między Danią a Grenlandią. „Dania zdała sobie sprawę, że musi działać w tej kwestii i stać się bardziej otwarta na potrzeby Grenlandii” – stwierdził Bertelsen. Dodał, że prace nad uzyskaniem niepodległości przez Grenlandię trwają od dekad. „Jednak premier Múte B. Egede powiedział na konferencji prasowej w poniedziałek, że nie zamierzają wykorzystywać zainteresowania USA do przyspieszenia tego procesu”.

Bertelsen uważa jednak, że może to przyspieszyć te działania. „Duńskie władze od dawna uważały, że mogą ignorować dążenia do niepodległości, twierdząc, że są one nierealistyczne”. „Teraz jednak mogą być zmuszone do reinterpretacji duńskiej konstytucji i przyznania Grenlandii oraz Wyspom Owczym większej swobody w polityce zagranicznej i bezpieczeństwa” – podsumował Bertelsen.