Robert Prevost wybrany na pierwszego amerykańskiego papieża i przyjmuje imię Leona XIV

Zdjęcie: Nowo wybrany papież Leon XIV pojawia się na balkonie Bazyliki Świętego Piotra w Watykanie w czwartek 8 maja 2025 r. Zdjęcie: Andrew Medichini/AP

Teraz jest znany jako papież Leon XIV.

69-letni Prevost z Chicago w stanie Illinois jest pierwszym papieżem ze Stanów Zjednoczonych.

W swoich pierwszych słowach jako papież, widocznie wzruszony Leon powiedział do tłumu na placu Świętego Piotra: „Pokój wam wszystkim”.

Zwracając się do tłumu na placu Świętego Piotra, Leon oddał hołd zmarłemu papieżowi Franciszkowi, wzywając tłum do zapamiętania spuścizny jego poprzednika, zanim nakreślił swoją wizję Kościoła katolickiego.

„Musimy wspólnie dążyć do tego, aby być kościołem misyjnym. Kościołem, który buduje mosty i dialog” — powiedział. Przemawiając po włosku do tysięcy wiernych katolików, Leon wezwał ludzi, aby „okazywali swoją miłość” innym „i byli w dialogu z miłością”.

Leon został wybrany zaledwie dwa dni po tym, jak grupa 133 kardynałów zebrała się na konklawe, aby wybrać nowego papieża.

Ta oś czasu pokrywa się z dwoma poprzednimi spotkaniami, co sugeruje, że Prevost szybko zrobił wrażenie na swoich rówieśnikach podczas tajnego procesu.

Franciszek i Benedykt XVI zostali ujawnieni wieczorem drugiego dnia konklawe, podczas gdy Jan Paweł II, najdłużej panujący papież czasów nowożytnych, został wybrany trzeciego dnia w 1978 roku.

„Wyjątkowy przywódca”

Przywódca z globalnym doświadczeniem, Prevost spędził większość swojej kariery jako misjonarz w Ameryce Południowej, a ostatnio kierował potężnym watykańskim urzędem ds. nominacji biskupich. Oczekuje się, że będzie kontynuował reformy Franciszka.

Prevost pracował przez dekadę w Trujillo w Peru, a później został mianowany biskupem Chiclayo, innego peruwiańskiego miasta, gdzie pełnił funkcję od 2014 do 2023 roku. W 2015 roku otrzymał również obywatelstwo peruwiańskie.

Nowy papież jest członkiem zakonu augustianów – któremu również przewodził przez ponad dekadę jako ich poprzedni generał, co dało mu doświadczenie w kierowaniu zakonem rozsianym po całym świecie.

Uważany za wysoce zdolnego i doświadczonego przywódcę, Prevost ostatnio przewodził potężnemu watykańskiemu urzędowi ds. nominacji nowych biskupów, Dykasterii Biskupów, oceniając kandydatów i wydając rekomendacje zmarłemu papieżowi. Pełnił również funkcję przewodniczącego Papieskiej Komisji ds. Ameryki Łacińskiej.

Chociaż często mówi się, że kardynałowie elektorzy zawsze unikaliby wybierania papieża ze Stanów Zjednoczonych, ze względu na ogromne globalne wpływy polityczne Ameryki, długie doświadczenie Prevosta w Peru mogło złagodzić te obawy wśród elektorów.

„To ktoś, kto, mimo że pochodzi z Zachodu, byłby bardzo uważny na potrzeby globalnego Kościoła” — powiedziała Elise Allen, watykańska analityczka CNN. „Mówisz o kimś, kto spędził ponad połowę swojej kariery kościelnej za granicą jako misjonarz w Peru”.

Allen dodał, że jest postrzegany jako odpowiedni lider w kręgach watykańskich, ponieważ „jest w stanie dokonać rzeczy, niekoniecznie będąc autorytarnym w sposobie, w jaki to robi”.

„Prevost jest postrzegany jako wyjątkowy lider. Od najmłodszych lat był mianowany na stanowiska kierownicze” — powiedział Allen. „Jest postrzegany jako ktoś spokojny i zrównoważony, bezstronny i bardzo jasno określający, co jego zdaniem należy zrobić… ale nie jest przesadnie nachalny, próbując to osiągnąć”.

Prevost uzyskał tytuł licencjata z matematyki na Uniwersytecie Villanova w Pensylwanii, a następnie otrzymał dyplom z teologii w Katolickim Związku Teologicznym w Chicago.

Później został wysłany do Rzymu, aby studiować prawo kanoniczne na Papieskim Uniwersytecie Świętego Tomasza z Akwinu i został wyświęcony na księdza w czerwcu 1982 r. Później w swojej karierze wykładał prawo kanoniczne w seminarium w Trujillo w Peru.

W wywiadzie dla Vatican News, krótko po objęciu stanowiska lidera Dykasterii Biskupów, Prevost powiedział: „Nadal uważam się za misjonarza. Moim powołaniem, podobnie jak powołaniem każdego chrześcijanina, jest bycie misjonarzem, głoszenie Ewangelii, gdziekolwiek się jest”.

Dni świętowania

Nadchodzące dni są przeznaczone na świętowanie; imię Leo będzie wymawiane w homiliach i mszach w całym świecie katolickim i wywoła szczególnie radosne sceny w jego ojczyźnie. Do uroczystości i zobowiązań nowego papieża w kalendarzu należy dodać fakt, że rok 2025 jest rokiem jubileuszowym dla Kościoła – specjalnym świętem ogłoszonym przez papieża Jana Pawła II 25 lat temu, które obejmuje napięty harmonogram wydarzeń organizowanych przez Watykan.

Jednak prowadzenie największej denominacji chrześcijańskiej przez nieprzewidywalną erę będzie wymagało trudnych i znaczących decyzji. Nowy papież dziedziczy Kościół, którego wizerunek i ambicje zostały przekształcone przez jego poprzednika; Franciszek odciągnął priorytety Kościoła od kwestii społecznych, takich jak aborcja, homoseksualizm, role płciowe i antykoncepcja, opowiadając się zamiast tego za biednymi, przesiedlonymi i potrzebującymi na świecie oraz wpajając misję zakorzenioną w altruizmie.

To, czy kontynuować tę trajektorię, będzie decydującym wyborem nowego papieża. Odrzucenie przez Franciszka przepychu i jego łagodniejszy ton w kwestiach społecznych zostało pochwalone przez niektórych zachodnich przywódców, ale w Kościele nadal istnieje frakcja opowiadająca się za bardziej rygorystyczną linią w kwestiach płci, małżeństwa i migracji.

Zapytany o wkład trzech kobiet, które zostały członkami Dykasterii Biskupów, Prevost powiedział Vatican News: „Myślę, że ich nominacja to coś więcej niż tylko gest ze strony Papieża, aby powiedzieć, że są tu teraz również kobiety. Jest prawdziwy, autentyczny i znaczący udział, który oferują na naszych spotkaniach, gdy omawiamy dossier kandydatów”.

Musi również ostrożnie wybierać, kiedy interweniować na arenie światowej. Franciszek stał się coraz bardziej polityczny w ostatnich latach swojego pontyfikatu, występując w obronie praw migrantów, wzywając do zawieszenia broni w wojnie Izraela z Hamasem i sugerując – ku gniewowi Kijowa – że Ukraina powinna wywiesić „białą flagę” i pójść na ustępstwa, aby zakończyć wojnę Rosji w tym kraju.

Te trwające konflikty oraz wzrost populizmu i autorytaryzmu na całym świecie stworzyły skomplikowany kontekst, w którym będzie działał nowy papież – sam będący ważną postacią w dyplomacji globalnej.

I musi również radzić sobie z kryzysami od wewnątrz. Niepowodzenie Franciszka w zakończeniu wieloletniego skandalu molestowania seksualnego dzieci w Kościele będzie miało również wpływ na pontyfikat jego następcy. Chociaż wypowiadał się defensywnie o swoich osiągnięciach w tej sprawie i podjął pewne ważne kroki w celu rozwiązania systemowych problemów związanych z nadużyciami, poprzedni papież został oskarżony przez grupy ocalałych o niepociągnięcie do odpowiedzialności biskupów i kardynałów oskarżonych o tuszowanie nadużyć.

Wcześniej odnosząc się do odpowiedzialności za zwalczanie nadużyć duchownych, Prevost powiedział Vatican News: „Są miejsca, w których dobra praca została wykonana przez lata, a zasady są wdrażane w życie. Jednocześnie uważam, że wciąż jest wiele do nauczenia”.

W zeszłym roku komisja Franciszka ds. ochrony dzieci stwierdziła w swoim pierwszym raporcie, że części Kościoła nadal nie zapewniają prawidłowego zgłaszania nadużyć i wyraziła obawy dotyczące „braku przejrzystości” w sposobie, w jaki Watykan zajmuje się takimi przypadkami.