Stany Zjednoczone wznawiają loty deportacyjne na Haiti

Samochody spłonęły w wyniku przemocy gangów w Port-au-Prince na Haiti w zeszłym miesiącu. Fot. Odelyn Joseph/Associated Press

Według trzech przedstawicieli rządu, urzędnicy imigracyjni odesłali w czwartek dziesiątki Haitańczyków z powrotem do swojego kraju w ramach pierwszego od miesięcy lotu deportacyjnego przeprowadzonego przez rząd Stanów Zjednoczonych do kraju, w którym panuje powszechna przemoc.

Loty deportacyjne są ogólnie postrzegane, jako sposób na odstraszenie migrantów od przekraczania południowej granicy bez zezwolenia. Stany Zjednoczone są zaniepokojone migracją z Haiti po tym, jak gangi przejęły w tym roku stolicę Port-au-Prince, co doprowadziło do planowanej rezygnacji premiera Ariela Henry'ego.

Lot deportacyjny, pierwszy od stycznia, ma miejsce w czasie, gdy administracja Bidena w dalszym ciągu zwraca się w kierunku zaostrzenia środków na południowej granicy, aby zmniejszyć liczbę migrantów przybywających do kraju bez zezwolenia. Prezydent Biden spotkał się z wnikliwą analizą w kwestii granicy ze strony Republikanów, a imigracja stała się kluczową kwestią kampanii wyborczej.

Jednak w ostatnich miesiącach migranci przekraczają granicę w mniejszym stopniu niż wcześniej.

Mimo to czwartkowy lot deportacyjny zaskoczył wiele grup zwolenników imigrantów. Sam rząd USA odradza Amerykanom odwiedzanie Haiti, powołując się na „porwania, przestępstwa, niepokoje społeczne i słabą infrastrukturę opieki zdrowotnej”, a wcześniej nakazał członkom rodzin amerykańskich urzędników przebywających na Haiti, aby stamtąd wyjechać. 

„To nie tylko moralnie złe i sprzeczne z prawem amerykańskim i międzynarodowym, ale jest to po prostu zła polityka zagraniczna” – powiedziała Guerline Jozef, szefowa Haitian Bridge Alliance, grupy wsparcia w San Diego.

Departament Bezpieczeństwa Wewnętrznego podał w oświadczeniu, że „przeprowadził lot repatriacyjny na Haiti około 50 obywateli tego kraju”.

W oświadczeniu kontynuowano: „Osoby są wydalane tylko wtedy, gdy okaże się, że nie mają podstawy prawnej do pozostania w Stanach Zjednoczonych”.

W marcu Biuro Praw Człowieka ONZ poinformowało, że w tym roku w wyniku przemocy gangów na Haiti zginęło ponad 1500 osób, i określiło kraj, jako znajdujący się w „sytuacji kataklizmu”.

Administracja Bidena przyznała Haitańczykom, którzy wjechali do Stanów Zjednoczonych przed końcem 2022 r., tymczasową ochronę przed deportacją ze względu na utrzymujące się problemy na Haiti.

Niektórzy Demokraci w Kongresie, w tym przedstawicielka Ayanna Pressley z Massachusetts, naciskają na administrację, aby rozszerzyła tę ochronę na Haitańczyków, którzy przybyli do kraju od początku 2022 r., oraz aby podtrzymała decyzję o wstrzymaniu lotów deportacyjnych na Haiti.

Wiadomość o wznowieniu deportacji wywołała potępienie ze strony innych Demokratów w Izbie Reprezentantów. „Biorąc pod uwagę obecne zagrożenia i brak rządu centralnego, nie powinniśmy deportować ludzi na Haiti. Kropka” – powiedziała w mediach społecznościowych przedstawicielka Pramila Jayapal z Waszyngtonu.

Adam Isaacson z Waszyngtońskiego Biura ds. Ameryki Łacińskiej, organizacji praw człowieka, powiedział, że Haitańczycy zamiast przekraczać granicę, jak zachęcała administracja, czekali głównie na spotkania w portach wjazdu, aby wjechać do Stanów Zjednoczonych za pośrednictwem aplikacji rządowej.

„Trudno wyjaśnić pilną potrzebę deportacji Haitańczyków” – napisał w SMS-ie. „Wśród narodowości, których obywatele nielegalnie przekroczyli granicę, w ciągu ostatnich 6 miesięcy Haiti zajmowało 15. miejsce, daleko za Chinami, Indiami, a nawet Turcją”.

Thomas Cartwright, który śledzi rządowe loty deportacyjne dla grupy rzeczników Witness at the Border, powiedział, że ostatnio nie było żadnych lotów komercyjnych na lotnisko w Port-au-Prince. W zeszłym miesiącu wokół tego lotniska wybuchły strzelaniny.

W tym tygodniu Departament Stanu podał, że lotnisko w stolicy Haiti zostało zamknięte, ale wznowiono „ograniczone” loty do dwóch innych lotnisk w kraju.

W czwartek amerykańscy urzędnicy deportowali Haitańczyków na jedno z tych lotnisk w Cap Haitien, nadmorskim mieście położonym kilka godzin jazdy na północ od stolicy. Cartwright powiedział, że Stany Zjednoczone zazwyczaj wysyłają deportowanych migrantów do stolicy, chociaż w 2021 r. zorganizowały kilka lotów do Cap Haitien.