Unia Europejska zapowiada: Jeśli Gruzja porzuci demokrację, czekają ją sankcje

Protestujący trzyma flagę UE podczas manifestacji poparcia dla członkostwa Gruzji w Unii Europejskiej w Tbilisi, 9 grudnia 2023 r. Zdjęcie: REUTERS/Irakli Gedenidze

Paweł Herczyński powiedział, że wspólnota europejska jest gotowa współpracować z każdym demokratycznie wybranym rządem w Gruzji, w której wybory parlamentarne odbędą się 26 października. Zapowiedział jednocześnie, że ten kaukaski kraj nie zostanie członkiem wspólnoty jeśli stanie się „państwem jednopartyjnym” bez politycznej opozycji. „Na razie istnieje możliwość wprowadzenia sankcji w przyszłości w przypadku, gdyby kwestie związane z wyborami poszły nie tak” – wyjaśnił Herczyński. W ubiegłym roku Unia Europejska przyznała Gruzji status kraju kandydującego, co jest pierwszym etapem w kierunku ostatecznego członkostwa. Jednak wzajemne relacje uległy znacznemu pogorszeniu, odkąd rządząca partia Gruzińskie Marzenie przyjęła w maju ustawę o „zagranicznych agentach”, która według krytyków jest dowodem na to, że Gruzja odwraca się od Zachodu i skłania się ku Rosji. Herczyński wyjaśnił, że unijni przedstawiciele nie spotykali się z rządem Gruzji od czerwca, powołując się na „nieprzyjazne” nastawienie tego kraju do wspólnoty. Dodał, że zawieszenie dialogu nastąpiło po wewnętrznej dyskusji z państwami członkowskimi Unii Europejskiej na temat tego, jak podejść do „antyzachodnich i antyeuropejskich narracji” głoszonych przez gruziński rząd. 

Wysłannik unijny zapowiedział w zeszłym miesiącu, że UE może rozważyć tymczasowe zawieszenie ruchu bezwizowego z Gruzją, jeśli wybory nie zostaną uznane za wolne, uczciwe i pokojowe. Kraj liczący około 3 milionów mieszkańców pogrążył się w tym roku w kryzysie politycznym wywołanym uchwaleniem ustawy o agentach zagranicznych, która wymaga od organizacji otrzymujących ponad 20% swoich funduszy z zagranicy zarejestrowania się jako „agent obcego wpływu”. Partia Gruzińskie Marzenie broniła ustawy jako niezbędnej do ochrony suwerenności kraju, ale przeciwnicy uznali ją za autorytarną i inspirowaną rosyjskim prawem. Przez dwa miesiące przeciwnicy ustawy organizowali jedne z największych protestów w Gruzji od czasu uzyskania niepodległości od ZSRR w 1991 roku, bezskutecznie próbując doprowadzić do jej odrzucenia. Przyjęcie ustawy pogorszyło stosunki z Brukselą i Waszyngtonem. Proces akcesji Gruzji do Unii Europejskiej został skutecznie wstrzymany latem tego roku, a Stany Zjednoczone wycofały w zeszłym miesiącu zaproszenie skierowane do gruzińskiego premiera Irakliego Kobachidze na przyjęcie zorganizowane przez prezydenta Joe Bidena podczas Zgromadzenia Ogólnego ONZ.