Wojna w Ukrainie: europejscy sojusznicy Kijowa zwiększają swoje wsparcie w obliczu presji od USA

Zdjęcie: Justin Tallis / AFP

Europejscy sojusznicy Kijowa zjednoczyli się w niedzielę 2 marca w Londynie, aby wesprzeć Ukrainę, zobowiązując się do zwiększenia działań na rzecz bezpieczeństwa w Europie i większego uzbrojenia, jednocześnie nalegając na potrzebę utrzymania silnego wsparcia ze strony Stanów Zjednoczonych.

„Europa musi wykonać większość pracy, ale aby bronić pokoju na naszym kontynencie i odnieść sukces, wysiłki te muszą być silnie wspierane przez Stany Zjednoczone”, powiedział po spotkaniu jego gospodarz, brytyjski premier Keir Starmer. „Więcej krajów europejskich zamierza zwiększyć swoje wydatki na obronę”, zapewnił dziennikarzy sekretarz generalny NATO Mark Rutte, uznając to za „bardzo dobrą wiadomość”.

„Musimy pilnie dozbroić Europę”, powiedziała przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen. W tym celu przedstawi „kompleksowy plan dozbrojenia Europy” na specjalnym szczycie obronnym Unii Europejskiej (UE) zaplanowanym na czwartek w Brukseli, opowiadając się za zwiększeniem wydatków na obronę „w dłuższym okresie czasu”.

18 przywódców i sojuszników Kijowa, zebranych wokół prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego, mówiło o potrzebie „kompleksowych gwarancji bezpieczeństwa” dla Ukrainy w przyszłości, począwszy „od przetrwania gospodarczego po odporność wojskową”, według pani von der Leyen.

Spotkanie było dla nich okazją do udzielenia wsparcia Zelensky'emu, zaledwie 48 godzin po jego gorącej konfrontacji z jego amerykańskim odpowiednikiem, Donaldem Trumpem, w Białym Domu. Trump skrytykował go za „postawienie się w bardzo złej sytuacji” i nakazał mu zawarcie pokoju z Rosją, w przeciwnym razie Stany Zjednoczone „zawiodą go”.

Siedząc obok ukraińskiego prezydenta, który został ciepło powitany po przybyciu przez kilku obecnych przywódców, Starmer zapewnił go o wsparciu, „tak długo, jak to konieczne”, wszystkich przywódców siedzących „wokół tego stołu”. Wśród obecnych byli prezydent Francji Emmanuel Macron, kanclerz Niemiec Olaf Scholz, premier Włoch Giorgia Meloni, premier Polski Donald Tusk i premier Kanady Justin Trudeau.

Ukraina jest „ofiarą rosyjskiej agresji i ta prawda pozostaje niezachwiana dla wszystkich”, podkreślił Scholz, którego kraj był drugim co do wielkości dostawcą pomocy dla Kijowa od czasu rosyjskiej inwazji, za Stanami Zjednoczonymi, z łączną kwotą 44 miliardów euro. Twierdząc, że „kilkakrotnie rozmawiał z prezydentem Trumpem”, Mark Rutte zapewnił swoich słuchaczy, że „Stany Zjednoczone są częścią NATO, są zaangażowane w NATO”.

A w obliczu prezydenta Rosji Władimira Putina chodzi o wysłanie sygnału, „że Zachód nie ma zamiaru kapitulować przed jego szantażem i agresją”, oświadczył Tusk, podkreślając, że „należy zrobić wszystko, aby Europa i Stany Zjednoczone mówiły jednym głosem”.

Waszyngton ponownie zwiększa presję

Jednak jak dotąd tak się nie stało, a Waszyngton ponownie zwiększył presję na Zelensky'ego w niedzielę, podnosząc perspektywę, że będzie musiał odejść. „Potrzebujemy przywódcy, który w pewnym momencie poradzi sobie z nami, z Rosjanami i zakończy tę wojnę” – powiedział doradca Trumpa ds. bezpieczeństwa narodowego Mike Waltz.

Waszyngton i Moskwa, która z zadowoleniem przyjmuje radykalną zmianę w amerykańskiej polityce, rozpoczęły negocjacje, bez zapraszania Ukrainy lub Europejczyków, w celu zakończenia wojny, za którą amerykański prezydent odmawia uznania Moskwy za odpowiedzialną.

W tym kontekście, na krótko przed spotkaniem w Londynie, Starmer ogłosił w BBC, że pracuje z Francją nad „planem powstrzymania walk” między Ukrainą a Rosją, który zostanie przedstawiony Stanom Zjednoczonym. Na zakończenie spotkania obiecał utworzenie „koalicji chętnych” do obrony przyszłego porozumienia pokojowego w Ukrainie. „Wiele krajów” powiedziało, że chce być częścią tego projektu, powiedział, nie wymieniając nazw.

Czy wiązałoby się to z transportem wojsk do Ukrainy, jak sugerowali pan Starmer i pan Macron? W każdym razie pani Meloni wydaje się już wykluczać przystąpienie do tej „koalicji”, powołując się na „rozwiązanie, które prawdopodobnie będzie bardzo złożone”.

Na froncie obronnym Starmer ogłosił również nowe porozumienie, które umożliwi Kijowowi zakup 5000 pocisków przeciwlotniczych wyprodukowanych w Belfaście w Irlandii Północnej za 1,6 miliarda funtów (1,94 miliarda euro). W sobotę Wielka Brytania podpisała umowę pożyczki w wysokości 2,26 miliarda funtów (prawie 2,74 miliarda euro) na wsparcie ukraińskiego potencjału wojskowego.

W wywiadzie dla kilku francuskich gazet Macron powiedział, że jest gotowy „otworzyć dyskusje” na temat ewentualnego przyszłego europejskiego odstraszania nuklearnego, w odpowiedzi na prośbę przyszłego kanclerza Niemiec, Friedricha Merza.

Jest zwolennikiem „masowego, wspólnego finansowania” w wysokości „setek miliardów euro” w celu zbudowania wspólnej obrony i uważa, że „teraz jest czas na strategiczne przebudzenie, ponieważ we wszystkich krajach panuje zamieszanie i niepewność co do długoterminowego wsparcia amerykańskiego”.