Zniknięcie brytyjskiego nastolatka wywołuje śledztwo i spekulacje

W sobotę agenci i wolontariusze Guardia Civil poszukiwali zaginionego Jaya Slatera w wąwozie Masca na Teneryfie w Hiszpanii. Źródło: Borja Suarez/Reuters 

Kiedy w połowie czerwca młody Brytyjczyk zaginął podczas wakacji na hiszpańskiej Teneryfie, rozpoczęły się rutynowe działania: pracownicy poszukiwawczo-ratowniczy przeczesywali okolicę, pojawiały się regularnie informacje od zapłakanych członków rodziny i napływały ciągle niepotwierdzone doniesienia o tym, że był gdzieś zauważony. Niedługo potem dołączyła do nich kolejna coraz częstsza cecha zaginięć: detektywi działający w Internecie, którzy są pewni, że uda im się zrobić to, czego policja jeszcze nie zrobiła i rozwiązać sprawę. W ten weekend władze hiszpańskie odwołały poszukiwania Jaya Slatera, 19-letniego praktykanta murarza z Anglii, który odwiedzał Teneryfę, popularne miejsce wypoczynku. Jednak nawet po oficjalnym zakończeniu 14-dniowych poszukiwań, w Internecie nadal szerzą się różne teorie spiskowe. „Istnieje niewielka ilość osób, która wierzy w te rzeczy i angażuje się w nie” – powiedziała Aleksandra Cichocka, profesor psychologii politycznej na Uniwersytecie w Kent. „Ale mogą być naprawdę niepokojące dla rodziny i całego procesu dochodzenia”. Jak wynika z oświadczenia jego matki, Debbie Duncan, opublikowanego za pośrednictwem organizacji osób zaginionych LBT Global, pan Slater wraz z przyjaciółką wziął udział w festiwalu muzycznym na wyspie. Ostatniego wieczoru festiwalu pan Slater wyszedł z dwiema osobami, które poznał podczas imprezy, aby udać się do ich mieszkania w bardziej odosobnionej części wyspy – twierdzi Lucy Law, jego znajoma, która podała szczegóły na internetowej stronie zbiórki funduszy dla jego rodziny. Następnego ranka, 17 czerwca, pani Law stwierdziła, że ​​pan Slater powiedział jej podczas rozmowy telefonicznej, że zgubił się w górach, był spragniony i kończyła mu się bateria w telefonie. Zadzwonił do innego przyjaciela, który powiedział brytyjskim mediom, że pan Slater zdecydował się zejść „małą przepaścią” obok drogi. Tego ranka ostatni raz ktoś o nim słyszał. 

Plakat dotyczący osoby zaginionej ze zdjęciem pana Slatera, który zaginął na Teneryfie. Źródło: Borja Suarez/Reuters 

Przez prawie dwa tygodnie władze Teneryfy z pomocą wyspecjalizowanych psów poszukiwawczych przeczesywały obszar wokół Masca, górzystej wioski w pobliżu rezerwatu przyrody. Temperatury na wyspie, w pobliżu północno-zachodniego wybrzeża Afryki, oscylują wokół 27 stopni Celsjusza (81 stopni Fahrenheita). Hiszpańska Gwardia Cywilna potwierdziła kilka szczegółów tej sprawy. Brytyjskie media podały, że w weekend, przed odwołaniem poszukiwań, poprosili o pomoc ochotników z doświadczeniem w trudnym terenie. Poszukiwania toczą się w atmosferze szaleńczego zainteresowania brytyjskich serwisów informacyjnych i zwolenników teorii spiskowych. W grupach na Facebooku, z których jedna liczy ponad 600 000 członków, obserwatorzy śledzili ostatnie znane kroki Slatera i przeszukiwali transmisje na żywo z Teneryfy, mając nadzieję na jego ślad. Niektóre osoby – od wpływowych osobistości po śledczych – przybyły na wyspę, aby pomóc w poszukiwaniach. „Jesteśmy świadomi teorii spiskowych i spekulacji w mediach społecznościowych oraz niektórych witrynach internetowych i możemy określić je jedynie jako podłe” – stwierdziła pani Duncan. „Negatywne komentarze są niezwykle niepokojące dla naszej rodziny”. Mimo to pani Duncan, która nie odpowiedziała natychmiast na prośby o komentarz, oraz niektórzy przyjaciele nastolatka podobno z radością przyjęli oferty pomocy od użytkowników TikToka. Jednak przypływ uwagi wzbudził także wiele bezpodstawnych teorii i spisków, a rodzina Slatera powiedziała brytyjskim mediom, że obawia się, że spekulacje w Internecie utrudniły śledztwo. Administratorzy jednej grupy, którzy twierdzili, że są w kontakcie z rodziną, skrytykowali rozpowszechnianie spisków na platformach takich jak TikTok. Pracodawca pana Slatera, PH Build Group, poinformował w zeszłym tygodniu na Facebooku, że otrzymał nękające e-maile: „Każdy może mieć własne teorie i uczucia, ale publikowanie ich ze świadomością, że krzywdzicie ludzi, jest po prostu okrucieństwem”. Władze na Teneryfie potwierdziły we wtorek w e-mailu, że choć oficjalne przeszukanie się zakończyło, śledztwo pozostaje otwarte do czasu ustalenia, co stało się z panem Slaterem. „Chcemy go tylko znaleźć” – powiedziała pani Duncan. 

Agenci i policjanci organizujący w zeszłym tygodniu poszukiwania pana Slatera na Teneryfie. Władze hiszpańskie odwołały akcję w zeszły weekend. Źródło: Borja Suarez/Reuters 

Konspiracje mogą wzbudzić duże zainteresowanie i zaangażowanie w mediach społecznościowych – powiedziała Cichocka. Dzielenie się nimi – stwierdziła – może sprawić, że ludzie poczują się, jakby tworzyli porządek w chaotycznej sytuacji, nawet takiej, w którą tak naprawdę nie są zaangażowani. „To mechanizm radzenia sobie, który pomaga ludziom stawić czoła rzeczywistości, nad którą nie da się zapanować” – stwierdziła pani Cichocka. W szerszej perspektywie, liczba osób tworzących i rozpowszechniających teorie jest często niewielka. Jednak ze względu na szybkość, z jaką rozprzestrzeniają się dezinformacje, małe grupy mogą mieć ogromny wpływ. Inne przypadki również wywołały intensywne spekulacje w Internecie. Rodzina Nicoli Bulley, 45-letniej kobiety z Lancashire w Anglii, która zmarła w 2023 r. po wpadnięciu do rzeki, skrytykowała krążące po jej śmierci teorie w mediach społecznościowych, mimo że raport koronera nie wykazał żadnego zaangażowania osób trzecich. Rodzina pani Bulley poprosiła opinię publiczną, aby „przyjrzała się faktom i dowodom” oraz zignorowała wszelkie amatorskie opinie, dodając, że ludzie powinni „pamiętać, jaki wpływ wywierają słowa”. Na początku tego miesiąca władze greckie znalazły ciało doktora Michaela Mosleya, brytyjskiego dziennikarza medycznego i dokumentalisty, który według władz prawdopodobnie zmarł z przyczyn naturalnych. Jego zniknięcie stało się powodem intensywnych poszukiwań na greckiej wyspie Symi.