Brazylia „w stanie wojny” z pożarami na południowym wschodzie, gdzie w 45 miastach ogłoszono stan wyjątkowy

Dym z pożarów lasów unosi się nad autostradą Mario Donega w Ribeirao Preto, w stanie Sao Paulo w Brazylii, 25 sierpnia 2024 r. Zdjęcie: MARCOS LIMONTI / AP 

Brazylia jest „w stanie wojny z pożarami i przestępczością” – powiedziała minister środowiska Marina Silva w niedzielę 25 sierpnia, kiedy ogłoszono stan wyjątkowy w czterdziestu pięciu miastach w południowo-wschodnim stanie Sao Paulo.

Po kryzysowym spotkaniu z prezydentem Luizem Inacio Lula da Silva, minister ogłosiła, że policja federalna wszczęła dochodzenie w sprawie przyczyn pożarów buszu, które dotknęły region w ostatnich dniach. „Policja przeprowadzi dochodzenie, a rząd będzie współpracował ze wszystkimi stanami w walce z pożarami”, powiedział później Lula na portalu społecznościowym X.

Gubernator Sao Paulo, Tarcisio de Freitas, który ogłosił stan wyjątkowy w czterdziestu pięciu gminach, poinformował w niedzielę, że aresztowano dwie osoby podejrzane o wzniecenie pożarów. Jednym z najbardziej dotkniętych obszarów jest Ribeirao Preto, miasto liczące ponad 700 000 mieszkańców, położone około 300 kilometrów na północ od Sao Paulo, w samym sercu dużego ośrodka rolniczego.

„Wyszedłem na zewnątrz zeszłej nocy około 19:00 i naprawdę ciężko mi było oddychać. Mieszkam tu od 32 lat i nigdy czegoś takiego nie widziałem” - powiedział agencji France-Presse 66-letni emeryt Carlos Rodrigues. „Naprawdę się bałam (...) Ponieważ cierpię na katar, zostałam w domu”, powiedziała Nazaré Loureiro dos Santos, 71-letnia kosmetyczka, chroniąc się pod parasolem, podczas gdy władze miały nadzieję, że deszcz, który spadł w niedzielę, pomoże złagodzić powagę sytuacji.

„To apokaliptyczne”

Według portalu informacyjnego G1, mieszkańcy ekskluzywnego osiedla mieszkaniowego zostali zmuszeni do opuszczenia swoich domów w miarę zbliżania się płomieni.

Kilka filmów krążących w sieciach społecznościowych pokazuje Ribeirao Preto pogrążone w ciemności od późnego popołudnia w sobotę, z grubą warstwą dymu i silnymi podmuchami wiatru. „To apokaliptyczne. Dużo wiatru, dużo dymu, nie widać już miasta. A jest 17:00”, mówi autor jednego ze swoich filmów, nosząc maskę ochronną, aby wyjść z domu i mrużąc oczy z powodu dymu.

Dwóch pracowników fabryki zginęło w piątek w Urupes, na północy stanu, podczas gaszenia pożaru. Loty zostały odwołane, a drogi odcięte z powodu pożarów, które zniszczyły również uprawy i zabiły zwierzęta gospodarskie. Według urzędu miasta Santo Antonio do Aracangua, około czterdzieści sztuk bydła spłonęło na farmie.

Gubernator powiedział, że 10 milionów reali (około 1,63 miliona euro) zostanie przeznaczone na pomoc rolnikom, którzy stracili swoje uprawy lub zwierzęta gospodarskie.

Embraer KC-390, brazylijski samolot transportowy sił powietrznych przekształcony w bombowiec wodny o pojemności 12 000 litrów, przybył do Ribeirao Preto w sobotę wieczorem. Jednak, według ministra środowiska, „nie był on jeszcze w stanie latać ze względu na ilość dymu”. „To daje wyobrażenie o skali problemu”, ubolewała.

Amazonia również płonie

Chmury dymu były widoczne w niedzielę w kilku miastach w innych regionach, w tym w stolicy kraju, Brasilii (Środkowy Zachód).

Według danych zebranych przez satelity Narodowego Instytutu Badań Kosmicznych (INPE), stan Sao Paulo doświadcza najgorszego miesiąca sierpnia pod względem pożarów od czasu rozpoczęcia rejestrów w 1998 r., z 3 480 zidentyfikowanymi pożarami. To ponad dwukrotnie więcej niż w ubiegłym roku.

Rząd prezydenta Luli wiąże tę sytuację ze zmianami klimatycznymi. „Nie możemy dłużej zaprzeczać kryzysowi klimatycznemu. Musimy walczyć ze zmianami klimatycznymi za pomocą inteligencji, inwestycji i finansowania, w tym z bogatych krajów, które już zdewastowały swoje lasy. Globalne Południe nie może samo płacić rachunków”, powiedział prezydent Brazylii na X w niedzielę.

Rozprzestrzenianiu się pożarów sprzyjał okres wyjątkowej suszy w stanie Sao Paulo, ale także w Amazonii (na północy), gdzie szaleją pożary lasów. Od początku roku w regionie, który jest domem dla największego lasu tropikalnego na świecie, wykryto ponad 48 674 pożarów, co stanowi wzrost o 76% w porównaniu z tym samym okresem ubiegłego roku.