2025-02-12 11:36:06 JPM redakcja1 K

3 Odcienie Ciemnej Osobowości – Nowe badania ukazują 3 wersje ciemności w awersyjnych osobowościach

Możesz już kojarzyć Ciemną Trójcę w osobowości: nieprzyjemną mieszankę cech takich jak Narcyzm, Psychopatia oraz Makiawelizm. Osoby, które lawirują wokół tych cech, potrafią bardzo dobrze manipulować, kłamać oraz używać ludzi do swoich potrzeb bez najmniejszego śladu poczucia winy. Jeżeli znasz kogoś, kto wpasowuje się w wyżej podane cechy, będziesz świadomy niebezpieczeństw, które mogą wywołać.

Zdjęcie: Gettyimages

Punkty kluczowe:

  • Kilka tradycyjnych prób w psychologii na zrozumienie osobowości awersyjnych z perspektywy wielu ich wersji.
  • Nowe badania uświadamiają podstawę albo „D”, w osobowości wraz z jej wieloma wersjami i odcieniami.
  • Przez rozpoznanie odcienia D, możesz znacznie zmniejszyć krzywdę awersyjne osoby mogą ci zadać.

Nawet pomimo swojej subtelności, koncepcja ciemniej trójcy nie jest tak idealna, jak mogłoby się wydawać. W badaniach osobowości, Ciemna Trójca jest jednym z mniej istotnych tematów mówiących o charakteryzowaniu indywidualnych różnic między ludźmi. Poprzednie próby łączenia Trójcy do jakichkolwiek znanych modeli osobowości powoli torują drogę do integracji. Mimo wszystko, według nowego badania prowadzonego przez Davida Scholza z Uniwersytetu w Kaiserslautern-Landau (RPTU) oraz Benjamina Hilbiga (2024), nadal nie możemy połączyć tej dość sporej przerwy w zależnościach.

Wiele odcieni ciemności

Sholz oraz Hilbig zauważają, że cecha jaką jest awersja ma potencjał w połączeniu Ciemnej Trójcy nie tylko z ogólnymi teoriami charakteru, ale również całym zrozumieniem zaburzeń osobowości. Odchodząc od kategoryzowania tych zaburzeń w długoterminowej adaptacji i zachowaniu, badacze zaburzeń osobowości coraz częściej opowiadają się za Alternatywnym Modelem Zaburzeń Osobowości (ang. Alternative Model of Personality Disorders, AMPD). W AMPD, zaburzenia osobowości są postrzegane w dwóch wymiarach: „stylu” i nasilenia. Styl w AMPD oznacza konkretną mieszankę cech charakteru jaką dana osoba może wykazywać, łącząc w taki sposób dość ogólne podejście do zaburzeń osobowości z teorią osobowości. Wrzucając do tego Ciemną Trójcę, system ten mógłby zostać ulepszony o dodatkową funkcję.  

Jednym z problemów Ciemnej Trójcy jest fakt, że nie jest do końca „Klinicznym” (tzn. Nie diagnozowalnym) zestawem cech. Tak jak wskazują na to autorzy RPTU, te cechy ukazują się u nas praktycznie codziennie w takich sytuacjach jak praca czy w związku. Podobnie jest z innymi cechami takimi jak Sadyzm, Złośliwość czy Chciwość, kombinacje takich nieprzyjemnych cech tworzą „Podkliniczne Cechy Awersyjne”. Z teoretycznego punktu widzenia, patrząc na interpersonalne dysfunkcje osobowości, takie cechy mogą prowadzić do negatywnych skutków zarówno dla osób je przejawiających, jak i ich otoczenia. 

Możliwym jest, tak jak sugerują Scholz i Hilbig, że te tradycje mogą zostać połączone ze sobą w „Jedna, Szeroką, podstawową dyspozycję”. Proponują, by był nią „Odczynnik D w osobowości”, wyliczany, jak sugerują ich badania jako „jedno ze źródeł wszystkich socjalnie/etycznie awersyjnych charakterów”. Każda pojedyncza cecha, idąc tym tokiem myślenia, może zostać uznana za „dany odcień D”, zważając na unikalne jej części. Tak jak koktajl, wszelkie zbiory D mają jedno wspólne źródło (podobnie jak mleko dla lodów): całokształt masy będzie inny, jeżeli dodasz czekoladę, wanilię bądź truskawkę.  

Wymierzanie Odcieni D

Podczas 5 badań, Niemieccy badacze wymierzyli zespół awersyjnych cech możliwych do zauważenia w istniejących już testach osobowości w celu sprawdzenia w jaki sposób się ze sobą łączą wykazując przy tym swój konkretny „Odcień”. 20 różnych cech awersyjnych zostało wymierzone przy pomocy wyników z testów online od 4,847 różnych dorosłych. Wśród nich znalazły się takie cechy AMPD jak Szukanie Uwagi, Bezduszność, Podstępność, Wielkoduszność, Wrogość, Nieodpowiedzialność, Manipulacyjność oraz Podejrzliwość. Pozostałe cechy zostały zaczerpnięte z podklinicznych miar Amoralizmu, Egoizmu, Wywyższania się, Nietolerancji frustracji, Chciwości, Makiawelizmu, Moralnego niezaangażowania, Narcyzmu, Psychopatii, Sadyzmu, Egocentryzmu i Złośliwości.

Z tej szerokiej gamy cech, Scholz i Hilbig ustalili, że nie ma większej różnicy między siłą cech awersyjnych z punktu widzenia podklinicznego a klinicznego. Źródło D zostało wykryte jako „maksymalizacja użyteczności kosztem innych, której towarzyszą usprawiedliwiające przekonania”. Najpierw od adaptacyjnego do nieprzystosowawczego, potem to już kwestia stopnia. Ta codzienna forma awersji pozwoli ludziom żyć w spokoju bez większej potrzeby na diagnozę aż do momentu, gdy D będzie tak skoncentrowane w człowieku, że będzie aktywnie przeszkadzać mu w codziennym życiu, kontaktach czy pracy.

Propozycja co do kategoryzowania D w odcieniach jest również poparta przez statystyki. Konkretnie udało się wydzielić 3 specyficzne odcienie:

  • Odcień wrogości: problemy w panowaniu nad emocjami
  • Odcień nieodpowiedzialności: braki w samokontroli
  • Odcień podejrzliwości: stopień urojeń i paranoi

Ze względu na to, że 17 z 20 wymierzonych cech są zbieżne ze sobą, uznano, że te trzy poziomy zostaną osobnymi miarkami konkretnych zbiorów D. Ze względu na to, że nie potrzebuje to systemu diagnozowania ludzi, który jest oddzielny od mierzenia Ciemności, to podejście posiada konkretną zaletę, która jest zawsze wyszukiwana w nauce – Oszczędność.

Identyfikacja Odcieni D w Twoim Życiu

Niemieccy badacze osobowości poszukiwali między innymi związku między rozbieżnymi konceptami i tradycjami w teorii cech charakteru. Wszystkie te dane mogą być ezoterycznymi ciekawostkami oraz zainteresowaniami dla naukowców, ale co to oznacza dla ciebie?

Jeżeli masz jakąś wiedzę na temat Zaburzeń Osobowości, Antagonizmu, Ciemnej Trójcy oraz Awersja dzięki popularnonaukowej literaturze, dość łatwym jest pogubić się w tym który zestaw cech może pomóc w zrozumieniu ludzi z twojego otoczenia, w których zrozumieniu masz do teraz problem. To, co teraz potrafisz wskazać, jest fakt, że może ci się platonicznie bądź romantycznie spodobać ktoś, o kogo obawiasz się, że wykorzystuje ciebie dla własnych fantazji. Chcesz wskazać czy tej osobie brakuje moralności czy po prostu szuka sprytnych sposobów na dostanie tego, czego chce. Od czasu do czasu może sprawić, że oddasz mu swoje ciężko zarobione pieniądze bądź wciągnie cię w wątpliwe sytuacje, takie jak podejmowanie ryzyka, co może nie do końca ci się spodobać. Niezależnie jaka jest twoja sytuacja z taką osobą, bardzo ciężko jest jej powiedzieć stanowcze nie.

Ta nowa metoda na zrozumienie D pozwoli ci na skupienie się na źródle natury antagonizmu bez potrzeby sprawdzania całej listy cech związanych z Ciemną Trójcą. W taki sposób, wskazując na konkretne zapamiętane przez ciebie momenty z osobami, które wzbudzają u ciebie niepokój, jesteś w stanie wywnioskować który z odcieni D wywołuje ich antagonizm. Dość łatwym jest zobaczenie kto łatwo się denerwuje, zachowuje się impulsywnie, grozi innym bądź chce wyrządzić im krzywdę. Czynniki te opierają się na dość utartym utylitarnym schemacie, wskazującym, w jaki sposób takie osoby w ogóle są w stanie wejść w jakiekolwiek relacje z innymi.

Podsumowując, wygląda na to, że te skomplikowane badania wskazują na to, że te kilka konkretnych zestawów cech mogą odpowiedzieć na twoje dręczące cię pytanie: Dlaczego konkretnie dana osoba jest „zła”. Mimo, że może nie na rękę będzie takiej osobie dowiedzenie się o twoich poglądach na nich, w taki sposób możesz wyrobić u siebie mechanizm wyszukujący w ludziach to, co dla ciebie jest najważniejsze w wartościowych relacjach. Czy tych ze znajomymi, rodziną czy też romantycznych.

Dział: Medycyna

Autor:
Susan Krauss Whitbourne | Tłumaczenie: Kacper Giergiel – praktykant fundacji: https://fundacjaglosmlodych.org/paktyki/

Źródło:
https://www.psychologytoday.com/intl/blog/fulfillment-at-any-age/202502/the-three-flavors-of-the-dark-personality

Udostępnij
Nie ma jeszcze żadnych komentarzy.
Wymagane zalogowanie

Musisz być zalogowany, aby wstawić komentarz

Zaloguj się

INNE WIADOMOŚCI


NAJCZĘŚCIEJ CZYTANE