Badania DNA pokazują, że szerszenie azjatyckie po raz pierwszy przeżywają brytyjską zimę

Źródło: Simon Spratley

Gatunek ten stanowi śmiertelne zagrożenie dla pszczół miodnych i może mieć „niepokojący” wpływ na rodzime zapylacze i różnorodność biologiczną, jeśli pozostaną, powiedziała mistrzyni pszczelarstwa Lynne Ingram w rozmowie z BBC. Owady te, które mogą zjeść do 50 pszczół dziennie, wcześniej przylatywały do Wielkiej Brytanii z Francji w cieplejszych miesiącach. „Analiza DNA wykazała, że zimują – mogą się tu naprawdę zadomowić” – powiedziała pani Ingram.

Próbki DNA zostały zebrane od szerszeni złapanych w pułapki zainstalowane przez Krajową Jednostkę ds. Pszczół w Four Oaks w okolicy Kent, co pokazało, że są one potomkami gniazda zniszczonego w listopadzie 2023 roku w pobliskim Rye. Jedno gniazdo szerszeni może urodzić 350 królowych. Około 90% z nich nie przetrwa zimy, ale każda królowa, która przetrwa, może założyć całą kolonię. Brytyjskie Stowarzyszenie Pszczelarzy stara się teraz zlokalizować inne gniazda, zanim pojawią się nowe królowe.

„Wiemy, że niektóre z gniazd, które znaleźliśmy w zeszłym roku, już miały królowe” – powiedziała pani Ingram, która jest koordynatorem zespołów ds. szerszeni azjatyckich w Stowarzyszeniu Pszczelarzy Somerset. „I opuszczają gniazda i zapadają w stan hibernacji na zimę, i są bardzo trudne do znalezienia” – dodała pani Ingram. Szerszenie azjatyckie pochodzą z Azji Południowo-Wschodniej, ale mogą być transportowane po całym świecie w ładunkach. Są one powszechne w Europie kontynentalnej. Według Brytyjskiego Stowarzyszenia Hodowców Pszczół we Francji znajduje się aż 500 000 gniazd.

Źródło: Agencja ds. Zdrowia Zwierząt i Roślin, Getty Images

Podobnie jak rodzime europejskie szerszenie, szerszenie azjatyckie mogą wywołać bolesne użądlenie, ale nie stanowią dużego zagrożenia dla zdrowia ludzkiego. Są jednak śmiertelne dla pszczół miodnych i innych kluczowych rodzimych zapylaczy. Mogą spożywać do 11 kg owadów rocznie, a jeden szerszeń może zjeść nawet 50 pszczół dziennie. „Ul pszczół miodnych jest jak supermarket dla szerszenia azjatyckiego – muszą tylko czekać na zewnątrz” – powiedziała pani Ingram. Brytyjskie Stowarzyszenie Pszczelarzy apeluje do społeczeństwa o zgłaszanie szerszeni azjatyckich za pomocą aplikacji „Asian Hornet Watch”.

Owady te są nieco mniejsze od swoich europejskich odpowiedników, można je rozpoznać po pomarańczowym pasku u podstawy odwłoka i łatwo zauważalnymi żółtymi nogami. Szerszeń został po raz pierwszy znaleziony w Wielkiej Brytanii we wrześniu 2016 roku. W zeszłym roku Krajowa Jednostka ds. Pszczół, będąca częścią Departamentu ds. Środowiska, Żywności i Spraw Wiejskich (Defra), poinformowała, że zniszczyła 72 gniazda w 56 lokalizacjach, z których większość znajdowała się w Kent.

„Istnieje wysokie ryzyko, że gatunek ten zadomowi się w Wielkiej Brytanii, i konieczne będą intensywne wysiłki, aby ograniczyć prędkość rozprzestrzeniania się” – powiedziała jednostka. Defra poinformowała, że „nadal jest gotowa szybko i skutecznie reagować na wszelkie dalsze możliwe obserwacje”. Gniazda i obserwacje tych owadów zostały znalezione w takich miejscach jak Canterbury, Rye, Folkestone, Sandwich i Four Oaks.