Badanie kliniczne porównuje kwasy omega-3 w profilaktyce demencji.

Zdjęcie: Olga Pankova/getty images

Kwasy tłuszczowe omega-3 mogą łagodzić wczesne objawy demencji oraz
zmniejszać ryzyko choroby Alzheimera, oferując przy tym skuteczne i dobrze
tolerowane leczenie w przystępnej cenie. Naukowcy z Uniwersytetu Cincinnati
prowadzą obecnie badanie kliniczne, w którym porównują dwa rodzaje suplementów
omega-3 jako potencjalne środki wspomagające dla starszych osób zagrożonych
demencją.

Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), na świecie na demencję cierpi ponad
55 milionów ludzi, a co roku diagnozuje się niemal 10 milionów nowych przypadków.
Jest to siódma najczęstsza przyczyna zgonów na świecie, a także jedna z głównych
przyczyn niepełnosprawności i zależności u osób starszych. Choroba Alzheimera to
najczęstsza forma demencji — odpowiada za około 60%–70% przypadków.
Długołańcuchowe wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega-3 (PUFA) są kluczowe
dla funkcjonowania ludzkiego organizmu — wpływają na stany zapalne, odporność
oraz gospodarkę hormonalną. Odgrywają również ważną rolę w rozwoju i działaniu
mózgu, ponieważ są składnikiem błon komórkowych neuronów. Ponieważ organizm
nie wytwarza ich samodzielnie, są one uznawane za niezbędne kwasy tłuszczowe.

Najbardziej znane formy omega-3 to EPA (kwas eikozapentaenowy) i DHA (kwas
dokozaheksaenowy).
— „Uzupełnianie spadków poziomu DHA w mózgu, które pojawiają się z wiekiem,
może być skuteczną strategią spowalniania lub zapobiegania procesom
neurodegeneracyjnym związanym z demencją” — powiedział dr Robert McNamara,
dyrektor programu badawczego z zakresu lipidomiki oraz profesor psychiatrii i
neuronauk behawioralnych na Uniwersytecie Cincinnati.
— „Głównym źródłem DHA związanego z lizofosfatydylocholiną (LPC-DHA) są ryby,
a u osób starszych, które spożywają ich więcej, obserwuje się zmniejszone ryzyko
rozwoju demencji i choroby Alzheimera nawet o 30%–50%.”
Ryby tłuste bogate w omega-3 to m.in. makrela, łosoś, olej z wątroby dorsza, śledź,
ostrygi, sardynki, anchois i kawior. Inne produkty zawierające te kwasy tłuszczowe to
siemię lniane, nasiona chia, orzechy włoskie, soja, jaja z wolnego wybiegu, mięso i
nabiał od zwierząt karmionych trawą, nasiona konopi oraz niektóre warzywa.
Autorzy badania podkreślają jednak, że suplementy z olejem rybnym stanowią
wygodniejszą alternatywę dla ryb, ale zawierają DHA w formie związanej z
trójglicerydami (TAG-DHA), która różni się od DHA występującego naturalnie w
rybach.
— „Najnowsze badania pokazują, że TAG-DHA ma bardzo ograniczoną zdolność
przenikania do ośrodkowego układu nerwowego i gromadzi się raczej w tkankach
obwodowych, podczas gdy LPC-DHA dużo skuteczniej zwiększa poziom DHA w
mózgu” — dodał McNamara.
Wcześniejsze badania nad wpływem suplementacji omega-3 na objawy demencji
były niewielkie. Obecne badanie Uniwersytetu Cincinnati jest pierwszym tego rodzaju
i obejmuje 153 osoby w wieku 62–80 lat, które mają łagodne zaburzenia poznawcze.

Uczestnicy badania zostaną losowo przypisani do jednej z trzech grup: przyjmującej
standardowy suplement z TAG-DHA, nowy suplement zawierający LPC-DHA albo
placebo — przez 24 tygodnie. Uczestnicy dostarczą próbki krwi i płynu mózgowo-
rdzeniowego (CSF), a także przejdą testy poznawcze na początku badania i po 25
tygodniach.
— „Zakładamy, że suplementacja LPC-DHA wywoła większy wzrost poziomu DHA w
płynie mózgowo-rdzeniowym w porównaniu do TAG-DHA lub placebo” — powiedział
McNamara.
— „Przewidujemy też, że LPC-DHA bardziej pozytywnie wpłynie na poziomy
biomarkerów neurodegeneracyjnych niż pozostałe opcje.”
Celem badania jest ustalenie związku między poziomem DHA w płynie mózgowo-
rdzeniowym a procesami neurodegeneracyjnymi i funkcjami poznawczymi.
Naukowcy będą badać, czy zmiany w poziomie DHA mają wpływ na poprawę
planowania, rozwiązywania problemów i pamięci.
— „Spodziewamy się, że wyniki przyniosą nowe dowody na skuteczność LPC-DHA,
co może stanowić punkt wyjścia dla dalszych badań nad tym związkiem u osób
starszych zagrożonych demencją” — podsumował McNamara.