Badanie wykazało, że ograniczenie 1 łyżeczki soli działa równie dobrze jak leki na ciśnienie krwi

Zdjęcie: Yevhenii Orlov Pixbay.com

Łyżeczka soli to 2300 miligramów - to górny dzienny limit dla osób powyżej 14 roku życia, zalecany przez najnowsze amerykańskie wytyczne żywieniowe. Jednak American Heart Association zaleca dietę zawierającą mniej niż 1500 miligramów sodu dziennie. „To pierwsze badanie pokazujące, że osoby już przyjmujące leki na nadciśnienie mogą jeszcze bardziej obniżyć je poprzez ograniczenie spożycia sodu”, powiedziała współkierownik badania Norrina Allen, profesor medycyny zapobiegawczej w Feinberg School of Medicine na Northwestern University. „I niezależnie od leków, odkryliśmy, że od 70% do 75% osób prawdopodobnie zauważy obniżenie ciśnienia krwi, jeśli obniżą zawartość sodu w swojej diecie”, powiedziała Allen.

Wysokie ciśnienie krwi często nazywane jest „cichym zabójcą”, ponieważ nie daje żadnych objawów - jedynym sposobem, aby się dowiedzieć, czy je masz, jest wykonanie testu. Jednak według raportu Światowej Organizacji Zdrowia z 2023 r. nadciśnienie dotyka 1 na 3 osoby dorosłe na całym świecie i może prowadzić do zawału serca, niewydolności serca, uszkodzenia nerek i udaru mózgu. Według American Heart Association prawie połowa Amerykanów cierpi na wysokie ciśnienie krwi. Około jedna trzecia z nich ma „oporne” nadciśnienie, czyli nadciśnienie, które nie ustępuje pomimo jednoczesnego stosowania trzech rodzajów leków. Badanie przeprowadzone w 2021 roku wykazało, że mężczyźni w wieku od 20 do 49 lat są aż o 70% bardziej narażeni na niekontrolowane nadciśnienie tętnicze niż kobiety w tym samym wieku. „Większość ludzi obecnie spożywa zdecydowanie za dużo soli, ponieważ dodaje się ją niemal do wszystkiego, co jemy”, powiedział dr Andrew Freeman, dyrektor ds. profilaktyki sercowo-naczyniowej i dobrego samopoczucia w National Jewish Health w Denver. „Łyżeczka soli może wydawać się niewielką ilością. Jednak dodatek takiej ilości soli ma zaskakująco duży wpływ na ciśnienie krwi”, powiedział Freeman, który nie brał udziału w badaniu.

Osoby w średnim wieku i starsze

Badanie, opublikowane w sobotę w czasopiśmie JAMA, objęło 213 osób w wieku od 50 do 75 lat tygodniową dietą wysoko- lub niskosodową. Po stosowaniu tej diety przez siedem dni każda osoba następnie przeszła na dietę alternatywną. Około 25% uczestników miało prawidłowe ciśnienie krwi, a kolejne 25% miało nieleczone nadciśnienie. Z pozostałej grupy 20% miało ciśnienie krwi pod kontrolą, a 31% nie. W tygodniu o wysokiej zawartości soli ludzie spożywali normalną dietę oraz dwie paczki bulionu, z których każda zawierała 1100 miligramów sodu. Podczas tygodnia o niskiej zawartości soli ludzie jedli żywność o niskiej zawartości sodu, kupowaną i podawaną im przez dietetyków. Celem było spożywanie zaledwie 500 miligramów soli dziennie, co oznacza dramatyczny spadek. Z badania wynika, że spadek ciśnienia krwi podczas stosowania diety niskosodowej był szybki i dramatyczny. W porównaniu z dietą wysokosodową, ciśnienie krwi na diecie o wyjątkowo niskiej zawartości soli spadło o 8 milimetrów rtęci. „W porównaniu ze swoją normalną dietą ludzie obniżyli ciśnienie krwi o około 6 milimetrów rtęci, czyli mniej więcej taki sam efekt, jaki można zaobserwować w przypadku leków pierwszego rzutu na nadciśnienie”, powiedziała Allen. „Ponadto spadek ten nastąpił dość szybko i był stały u osób z prawidłowym ciśnieniem krwi, lekko podwyższonym ciśnieniem krwi lub u osób już przyjmujących leki”.

Zmniejszenie tej ilości soli nie miało żadnych znaczących skutków ubocznych, powiedziała Allen, chyba że liczysz się z przejściem na łagodniejszą dietę. „Kiedy przechodzisz z diety o wysokiej zawartości soli na dietę o niskiej zawartości soli, wszystko smakuje mdłe”, powiedziała. „Chcę zachęcić ludzi, aby się tego trzymali, ponieważ kubki smakowe dostosowują się w ciągu mniej więcej kilku tygodni i naprawdę odzyskują smak i aromat, a normalne rzeczy będą smakować bardzo słono. „Dostosowanie kubków smakowych zajmuje trochę więcej czasu, ale poprawa ciśnienia krwi jest dość szybka”, dodała.

Leki na ciśnienie krwi mogą jednak powodować wiele skutków ubocznych, w tym kaszel, zaparcia lub biegunkę, zawroty głowy, brak energii, ból głowy, ból mięśni, nudności, nerwowość, zmęczenie, przyrost lub utratę wagi oraz problemy z erekcją. Według National Library of Medicine objawy te zwykle ustępują z czasem.

Pokonanie pragnienia soli

Odstawienie solniczki to dobry początek, „ale większość ludzi nie stamtąd bierze sól” powiedział Freeman. „Występuje w produktach spożywczych, po których nie spodziewasz się dużej ilości soli: kilka kromek chleba może zawierać 400 lub 500 miligramów soli; marynata ma sól na cały dzień; a miska zupy może zawierać sól na kilka dni”, powiedział.

Ale ostrożne zakupy mogą spełnić swoje zadanie, powiedziała Allen. Allen powiedziała, że dietetycy kupowali dietę niskosodową przewidzianą w badaniu po przeczytaniu etykiet w lokalnych sklepach spożywczych. CNN przyjrzała się menu o niskiej zawartości soli i odkryła, że większość śniadań składała się z kupionych w sklepie szybkich płatków owsianych, jogurtu greckiego i winogron, natomiast lunch składał się z grillowanego kurczaka, sałat z oliwą i octem oraz zupy z soczewicy o niskiej zawartości soli, pieczywa i masła orzechowego i chipsów tortilla. Obiady obejmowały gotowy do spożycia brązowy ryż i warzywa, burrito i lasagne. „Były to wersje warzywnej lasagne o niskiej zawartości soli”, powiedziała Allen. „Były to jabłka i banany, czyli rzeczy, które każdy mógł kupić w sklepie spożywczym. Nie były specjalnie przygotowane przez szefa kuchni.”

Wielokrotnie nagradzana dieta DASH, czyli Dietary Approaches to Stop Hypertension, to zatwierdzona przez ekspertów metoda obniżania spożycia soli. DASH opiera się na prostym założeniu: jedz więcej warzyw, owoców i niskotłuszczowych produktów mlecznych; ogranicz żywność bogatą w tłuszcze nasycone; i ogranicz spożycie sodu do 2300 miligramów dziennie, tak jak miało to miejsce w tym badaniu. Plan posiłków DASH obejmuje cztery do sześciu porcji warzyw i kolejne cztery do sześciu porcji owoców, trzy porcje produktów pełnoziarnistych, dwie do czterech porcji beztłuszczowych lub niskotłuszczowych produktów mlecznych i kilka porcji chudego mięsa oraz orzechy, nasiona i rośliny strączkowe każdego dnia.

Niezależnie od wybranego planu diety, osobom chcącym ograniczyć sól lepiej będzie przygotowywać własne posiłki w domu, gdzie będą mogli czytać etykiety i obliczać poziom sodu, powiedział Freeman. Jedzenie w restauracji, nawet jeśli jest zdrowe, może być kłopotliwe. „Weź danie warzywne w restauracji: ta fasolka szparagowa mogła być przygotowana z solonym masłem z soloną chrupiącą cebulą lub czymkolwiek na wierzchu. W krótkim czasie spożyłeś ogromny ładunek soli, który nigdy nie był zamierzony”, powiedział Freeman. „Najlepszym sposobem odżywiania jest jedzenie jak najbardziej nieprzetworzone”.