Czy ludzie z lękiem egzaminacyjnym uczą się gorzej?

Ustaliliśmy, że osoby z lękiem egzaminacyjnym były widocznie gorzej przygotowane na egzamin państwowy. Dlaczego tak się stało?

Przeprowadziliśmy badania z udziałem około 300 studentów medycyny, w jaki sposób przygotowywali się i jak wypadli na drugiej części egzaminu państwowego, który jest najważniejszym i najbardziej kompleksowym egzaminem. Uwzględniliśmy wyniki egzaminów próbnych, które są normalne w tej dziedzinie. Kolejno zbadaliśmy, czy lęk egzaminacyjny ma coś wspólnego z wynikami na egzaminie państwowym oraz próbnym i zauważyliśmy: Osoby dotknięte strachem uzyskały nie tylko na właściwym egzaminie, lecz i na próbnym gorszy wynik.

Osoby z lękiem egzaminacyjnym uczyły się widocznie w wolniejszym tempie. W czasie przygotowań nabyły mniej wiedzy niż osoby bez tego strachu. Lęk egzaminacyjny jest uważany w dziedzinie nauki za stabilną cechę – większość, która cierpi z tego powodu ma lęk przed wszelkiego rodzaju egzaminami, nie tylko przed tymi istotnymi.

Nasze badania obalają dotychczasowe założenia, że jest to jedynie strach przed sytuacją egzaminacyjną, która nie pozwala na to, by kandydatki i kandydaci mogli odpowiednio odwołać się do swojej wiedzy. Powody gorszych wyników wydają się leżeć w nieodpowiednim przygotowaniu.

Jak Państwo możecie wytłumaczyć złe przygotowanie osób z lękiem egzaminacyjnym?

Z naszych badań da się to tylko częściowo wytłumaczyć. Nie pytaliśmy o konkretne strategie uczenia się. Ale jest nie wykluczone, że osoby z lękiem przed egzaminami uczyły się zbyt powierzchownie i ewentualnie za krótko. Istnieje możliwość, że nie poświęciły materiału wystarczającej uwagi, nie pomyślały o przykładach, ani próbowały materiały do nauczania ze sobą połączyć.

Z badania także wiadomo, że osoby z lękiem przed egzaminami mają większe tendencje do zwlekania, być może przekładają – możliwe, że z poczucia strachu – zbyt wiele i nie są w stanie w pewnym momencie uzupełnić braków. U naszych ankietowanych dało to najwyraźniej o sobie znać już podczas przygotowań do egzaminu. W ten sposób zwrócili uwagę na swoje deficyty, co w następnej kolejności wzmocniło ich poczucie strachu.

Osoby z lękiem egzaminacyjnym nie wiedzą, że mają ten lęk i z tego powodu nie reagują na to?

Nie sądzę, większość jest tego lęku świadoma. Wydaje mi się być bardziej oczywiste, że nie stosują odpowiednich strategii uczenia się.

Co pomaga w uporaniu się z lękami egzaminacyjnymi?

Myślimy, że osobom z lękami egzaminacyjnymi potrzeba dobrych strategii uczenia się jeszcze bardziej niż innym. W tym celu istnieją ćwiczenia. Kiedy zostaną wykonane, osiąga się już w czasie przygotowań poczucie spełnienia, przykładowo podczas egzaminów próbnych, czy dlatego że odnosi się wrażenie zrozumienia czegoś trudnego i fakt, że można było komuś innemu pomóc. To poczucie spełnienia w następnej kolejności pomaga zmniejszyć lęk egzaminacyjny.

Czy lęk jest wstanie wpłynąć na umiejętności poznawcze podczas nauki?

Aby sprawdzić, czy lęk zajmuję w mózgu „miejsce na dysku” i czyni w ten sposób naukę nieefektywną, przeprowadziliśmy z ankietowanymi odpowiedni test, nie stwierdzając w rezultacie żadnych zmian.