Czy PCOS powoduje bezpłodność?

Czym jest zespół policystycznych jajników?

Zespół policystycznych jajników (PCOS) to choroba, która posiada zarówno podłoże hormonalne jak i metaboliczne, cechująca się szeroką i zróżnicowaną gamą objawów. PCOS może wystąpić u kobiety w dowolnym wieku po osiągnięciu przez nią dojrzałości płciowej, a przed menopauzą.

Czy moje symptomy zostały wywołane przez PCOS?

To, że na twoich jajnikach pojawiły się torbiele, nie znaczy, że masz PCOS. Torbiele na jajnikach są w rzeczywistości pęcherzami wypełnionymi płynem lub substancja stałą, niezawierającymi jaj. Gdy zaś mamy do czynienia z PCOS, wówczas występują liczne małe pęcherzyki jajnikowe (niewielkie, okrągłe, wypełnione płynem torebki z niedojrzałym jajem w środku), które podlegają nieregularnej owulacji.

PCOS może powodować symptomy widoczne już od pierwszych miesiączek lub może pojawić się później, w związku ze wzrostem masy ciała. Objawy mogą bardzo różnić się pomiędzy jedną pacjentką a drugą i nie istnieje żaden test diagnozujący PCOS. 

Występowanie co najmniej dwu z następujących sygnałów często wystarcza, by potwierdzić PCOS:

1. USG miednicy, które wykazuje charakterystyczne przy tej diagnozie elementy wykrywane za pomocą ultradźwięków,

2. cykle miesiączkowe są nieregularne (czas między kolejnymi miesiączkami to ponad 35 dni),

3. nadmiar włosów na twarzy i ciele, silny trądzik oraz częściowa/całkowita utrata włosów w górnych partiach głowy (łysienie androgenowe).

Wszystkie te objawy są ostrzejsze u kobiet z nadwagą lub otyłych.

Jakie są przyczyny PCOS?

Dokładna przyczyna PCOS nie jest znana, natomiast insulinooporność ma kluczową rolę w wywoływaniu tego zespołu. Chroniczny stres i otyłość – oba te czynniki mogą powodować insulinooporność, co następnie pobudza jajniki do produkcji męskich hormonów (androgenów), które mogą blokować owulację i powodować dodatkowe symptomy PCOS, takie jak nieregularny cykl miesiączkowy, trądzik i nadmierne owłosienie na twarzy i ciele. Gdy mamy PCOS i nie poddamy go leczeniu, zwiększa to szanse na rozwinięcie się u nas cukrzycy.

Czy są jakieś testy, które mogą zdiagnozować PCOS?

Tak naprawdę nie istnieje żaden test, który mógłby zdiagnozować PCOS. Twój lekarz skrupulatnie zgromadzi historię leczenia i zbada cię, by zrozumieć i ustalić, czy obecne są znaki występowania insulinooporności, nadmiaru androgenu i trądziku. USG miednicy oceni, czy występują typowe sygnały z ultradźwięków, charakterystyczne dla PCOS. Konkretne badania z krwi wykluczą inne problemy na tle hormonalnym i ocenią poziom glukozy oraz działanie metabolizmu lipidów.

Czy PCOS powoduje bezpłodność?

Bycie dotkniętą PCOS nie oznacza, że nie można zajść w ciążę. PCOS może być przyczyną bezpłodności, ale zespół ten można leczyć. PCOS może utrudniać poczęcie dziecka ze względu na dysfunkcję jajników. W przypadkach, gdzie PCOS powodowane jest otyłością, wynikające z tego faktu zaburzenia balansu hormonów mogą blokować owulację. Wówczas, by poprawić płodność, potrzebne jest osiągnięcie normalnej wagi.

Jakie są sposoby leczenia PCOS?

Leczenie PCOS przebiega na różne sposoby w zależności od występujących objawów i może zakładać połączenie którychś z następujących metod:

- zażywanie składników odżywczych i masa ciała: osiągnięcie zdrowej masy naszego ciała zawsze jest efektywne przy leczeniu symptomów PCOS, takich jak nieregularne cykle, trądzik, niechciane owłosienie i dysfunkcje owulacyjne. Poprawi to efektywność terapii lekowych przeciwko PCOS. Gdy wyłączamy z naszej diety cukry, niezwykle istotne jest też, żebyśmy zażywali dzienne porcje warzyw, węglowodanów pochodzących z produktów pełnoziarnistych, jagód, roślin strączkowych, różnych orzechów, ryb i owoców morza oraz chudego mięsa,

- inozytol może przynieść poprawę przy walce z objawami PCOS, polepszyć owulację i płodność. Inozytol można znaleźć w świeżych owocach cytrusowych, świeżym melonie kantalupa, fasolach, brązowym ryżu i orzechach,

- regularny wysiłek fizyczny średniej intensywności: zmniejsza on poziom naszego cukru i zapobiega rozwijaniu się insulinooporności,

- mindfulness, medytacja i korzystanie z konsultacji ze specjalistami: te sposoby mogą nas wesprzeć poprzez zredukowanie stresu i przynieść poprawę w kwestii insulinooporności,

- antykoncepcja hormonalna: pigułka, minipigułka, plaster antykoncepcyjny oraz pierścień dopochwowy – to wszystko może zmniejszyć produkcję androgenu i, w związku z tym, zwalczyć i trądzik, i nadmierne owłosienie twarzy oraz ciała,

- w niektórych przypadkach mogą zostać zastosowane terapie wspierającymi owulację środkami hormonalnymi takimi jak klomifen, gonadotropiny oraz metformina, z których ostatni wymieniony jest też skuteczny w pomaganiu przy redukcji masy ciała,

- Spironolakton: ten lek blokuje efekty, które wywiera androgen na nasze ciało,

- Eflornityna: ten krem spowalnia porost włosów,

- wypalanie korzenia włosa oraz zabiegi laserowe na stałe redukują grube i ciemne włosy z twarzy i ciała.