Czy wirus Nipah, rozprzestrzeniający się w Indiach, może opanować cały świat?

Pracownik ośrodka izolacji wirusa Nipah usuwa odpady niebezpieczne biologicznie w Kozhikode, w stanie Kerala (południowe Indie), 16 września 2023 r. | AFP

W lipcu w indyjskim stanie Kerala zmarł 14-letni chłopiec zarażony wirusem Nipah. Według ministra zdrowia około sześćdziesięciu innych osób zostało sklasyfikowanych do grupy wysokiego ryzyka zakażenia tą samą chorobą. Wszystkie zostały odizolowane i poddane testom, wyjaśnia BBC. 35 milionów mieszkańców regionu zostało wezwanych do zachowania ostrożności: zaleca się noszenie masek w miejscach publicznych i nieodwiedzanie osób przebywających w szpitalach. 

Choroba wirusowa Nipah jest odzwierzęcą chorobą zakaźną, co oznacza, że najpierw została wykryta u zwierząt, a następnie przeniosła się na ludzi. Po raz pierwszy zaobserwowano ją u świń hodowlanych między Malezją a Singapurem w 1998 roku. Aby zwalczyć chorobę, władze nakazały ubój ponad 1 miliona świń, wyjaśnia Światowa Organizacja Zdrowia Zwierząt. 

Za przenoszenie wirusa Nipah (NiV) na ludzi są odpowiedzialne nietoperze owocowe, co ostatecznie nastąpiło za pośrednictwem świń. Wirus może być również przenoszony poprzez kontakt z zakażoną osobą lub spożycie skażonej żywności. Ze względu na swój charakter epidemiczny, WHO określa wirusa jako priorytetowy patogen. NiV może mieć liczne negatywne skutki dla organizmu, w tym ostre infekcje dróg oddechowych i zagrażające życiu zapalenie mózgu. 

Żyzny grunt 

Obecnie nie ma leczenia ani szczepionki przeciwko tej chorobie. Nastolatek, który zmarł kilka dni temu, nie jest pierwszą ofiarą: na przykład we wrześniu 2023 roku Indyjskie Ministerstwo Zdrowia potwierdziło wystąpienie sześciu zachorowań, pośród których dwa okazały się śmiertelne. Ścisły protokół zdrowotny, obejmujący identyfikację i leczenie przypadków styczności, zapobiegł rozprzestrzenianiu się choroby. Według WHO był to szósty wybuch infekcji wirusem Nipah w Indiach od 2001 roku. 

Według badań opublikowanych przez Reuters, Kerala, stan tropikalny przechodzący obecnie szybką urbanizację i przyspieszone wylesianie, stwarza idealne warunki do pojawienia się wirusa takiego jak Nipah. Jako że zwierzęta walczą o znalezienie miejsca do życia ze swoimi rodzinami, mają tendencję do zbliżania się do ludzi, co ułatwia cyrkulację wirusa między gatunkami. 

Reuters, który szczegółowo opisuje jeden ze szczytów zachorowań w 2018 roku, wyjaśnia, że dla dobra ludzkości kwestia Nipah musi być traktowana niezwykle poważnie. Wykracza to daleko poza prostą tę afrykańską lub azjatycką – na chwilę obecną obecność wirusa odnotowano również w Kambodży, Ghanie, Indonezji, Madagaskarze, na Filipinach, w Bangladeszu i Tajlandii. 

Nikt nie pozostaje bezpieczny... Wywołanie globalnego kryzysu z powodu podróżowania i handlu na całym świecie nie potrwałoby długo, ostrzega Pragya Yadav, szefowa badań nad wirusem Nipah w indyjskim Narodowym Instytucie Wirusologii. W każdym razie będziemy musieli obserwować Nipah z mniejszym dystansem niż wtedy, gdy Covid-19 stopniowo pojawiał się na horyzoncie.