Dlaczego nadmiernie się przemęczamy?

Źródło zdjęcia: PxHere 

| Zdjęcie: YuliyaEvstratenko / Shutterstock / NTB 
Nasz organizm ma wewnętrzny zegar, który pomaga nam wiedzieć, kiedy powinniśmy spać. 

Czy kiedykolwiek zdarzyło Ci się nie spać zbyt długo i nagle czuć się dziwnie? Może dodatkowo zacząłeś chichotać, stałeś się nadpobudliwy albo po prostu zdekoncentrowany? Wówczas mogłeś być przemęczony. 
Co to właściwie oznacza i dlaczego tak się dzieje? 

,,Możemy mieć trudności z koncentracją’’

,,Nasze ciało ma swego rodzaju wewnętrzy zegar, który pomaga nam wiedzieć, kiedy powinniśmy być na nogach i kiedy powinniśmy spać’’ – mówi badaczka snu Giovanna Calogiouri. Pracuje ona na Universitetet i Sørøst-Norge (UniwersytetPołudniowo-Wschodniej Norwegii). 
Wewnętrzny zegar nazywamy rytmem dobowym i to on często kontroluje to, jak reagujemy. Jeśli zaburzymy ten rytm, odczuwamy to na różne sposoby. ,,Możemy, na przykład mieć trudności z koncentracją albo być bardziej zestresowani’’ – mówi Calogiouri. 

| Zdjęcie: Pixel-Shot / Shutterstock / NTB 
Jeżeli nasz rytm dobowy zostanie zaburzony, zasypianie może stać się skomplikowane. 

Czym są hormony?

Hormony to substancje we krwi, które przenoszą sygnały z jednej części ciała do drugiej. Te sygnały zawierają informacje o komórkach lub organach i powodują określone czynności. W naszym ciele mamy wiele hormonów, a one pełnią różne i ważne dla nas funkcje. Mogą na przykład sprawić, że będziemy mogli trawić jedzenie, rosnąć oraz rozwijać się i wchłaniać składniki odżywcze z jedzenia, które spożywamy.  (Źródło: lille.snl.no)

Hormony kontrolują sen i czuwanie

Istnieje wiele czynników, które wpływają na nasz sen, ale dwa hormony są szczególnie ważne do zrozumienia. Hormony to substancje, które organizm wykorzystuje do rozpoczynania różnych procesów. 
Melatonina jest hormonem snu i jest jej więcej w organizmie wieczorem. To między innymi powoduje, że serce bije wolniej i ciało staje się nieco chłodniejsze, a to pomaga nam zasypiać. 
Kortyzol to hormon stresu, który utrzymuje nas w stanie czuwania i aktywności podczas dnia. Zazwyczaj jego poziom jest niski wieczorem.
Kiedy poziom melatoniny jest wysoki, a kortyzolu niski, stajemy się senni. Ale czasami dzieje się odwrotnie. 

Możemy wpływać na sen

Jeśli nasz organizm traci równowagę, może być trudno zasypiać. ,,Jeśli patrzymy na ekran lub jesteśmy narażeni wieczorem na bardzo silne światło, może to sprawić, że organizm nie wytworzy wystarczającej ilości melatoniny’’ – wyjaśnia Calogiouri. 
Jeżeli jesteśmy zbyt aktywni, kiedy organizm w gruncie rzeczy powinien chcieć spać, może to spowodować wzrost poziomu hormonu stresu – kortyzolu. ,,Wtedy możemy poczuć się nadmiernie pobudzeni’’ – mówi Calogiouri. To może wyjaśniać, dlaczego czasami stajemy się nadpobudliwi albo czujemy się dziwnie, gdy właściwie jesteśmy zmęczeni. 

,,Można dobrze się bawić”

Czasami nie możemy sobie poradzić z zaśnięciem, mimo że jesteśmy bardzo zmęczeni. Calogiouri mówi, że jest to powszechny problem u osób, które pracują o różnych porach w ciągu doby. Często pracują, kiedy organizm właściwie jest gotowy do snu, a to zaburza rytm dobowy. 
Jeżeli mamy problemy ze snem przez dłuższy czas, może być to szkodliwe dla zdrowia. Jednak okazyjne przesunięcie snu w jeden wieczór nie jest niebezpieczne. ,,Musimy też mieć prawo do zabawy’’ – kończy Calogiouri.