Dzięki tej sztuczce trzmiele sprawiają, że rośliny kwitną wcześnie

Potrzebują pyłku i nektaru, aby przetrwać, a także tworzyć nowe kolonie i utrzymywać razem rodziny. Ale jeśli obudzą się zbyt wcześnie w ciągu roku, znalezienie pożywienia może być problematyczne, ponieważ rośliny jeszcze nie zakwitły. Według nowych badań nie oznacza to końca trzmieli. Mają specjalną sztuczkę, aby przyspieszyć kwitnienie.

- To ekscytujące odkrycie! Morał powinien brzmieć: „Nigdy nie lekceważmy owada” - mówi badaczka owadów Anne Sverdrup-Thygeson. Jest profesorem biologii konserwatorskiej w NMBU i autorką książek o owadach.

Półksiężycowe dziury

Naukowcy z ETH Zurich odkryli dość niezwykłe zachowanie podczas badania trzmieli i ich węchu. Małe futrzaste owady używały górnej szczęki i języka do robienia otworów w kształcie półksiężyca w liściach roślin wewnątrz szklarni. Początkowo myśleli, że trzmiele zrobiły je, by zdobyć pożywienie, ale ta wersja okazała się błędna. Po dalszych obserwacjach naukowcy zauważyli, że kolonie trzmieli z mniejszą ilością pokarmu uszkadzały więcej liści.

- To zapoczątkowało proces myślowy - mówi biolog ewolucyjny Mark Mescher.

Wcześniejsze badania wykazały, że uszkodzone lub zestresowane rośliny często kwitną wcześniej niż zwykle.

Czy to możliwe, że trzmiele rozpoczęły ten proces, aby uzyskać pyłek?

Nowa próba

Aby przetestować hipotezę, naukowcy przeprowadzili nowy eksperyment, w którym wykorzystano gorczycę i pomidory. Niektóre z nich umieszczono w szklarniach z głodnymi trzmielami, inne hodowano w środowisku wolnym od trzmieli. W wolnej od owadów szklarni naukowcy sami wyrzeźbili w liściach wzory w kształcie półksiężyca, aby sprawdzić, czy przyniesie to taki sam efekt. Wyniki, które stały się widoczne po pewnym czasie, zaskoczyły badaczy. Gorczyca czarna, której liście były ogryzane przez trzmiele, zakwitła średnio 16 dni wcześniej niż rośliny, do których trzmiele nie miały dostępu. Pomidory zakwitły prawie 30 dni wcześniej. Rośliny, z którymi pracowali naukowcy, nie kwitły tak szybko.

Mądre maluchy

Naukowcy odkryli również, że trzmiele, które nie mają dostępu do pyłku, wyrządzają znacznie większe szkody roślinom niekwitnącym. Sugeruje to, że głód kontroluje zachowanie. Według Sverdrup-Thygeson jest to niesamowite zjawisko.

- Trzmiele nie żyją długo. Oznacza to, że ci, którzy robią dziury, sami nie cieszą się nektarem. Umierają, zanim roślina zdąży zakwitnąć.

Zdaniem entomologa pszczoły to owady społeczne. Sverdrup-Thygeson mówi, że uczą się rzeczy, których naszym zdaniem zwierzęta z tak małymi i prostymi mózgami nie byłyby w stanie zrobić.

- Pszczoły miodne potrafią policzyć do czterech i rozpoznać portrety ludzi. Trzmiele można nauczyć wykonywania sztuczek, które nie są dla nich naturalne, takich jak ciągnięcie za sznurek w celu uzyskania dostępu do nektaru.

Nadal pytania bez odpowiedzi

Wyniki badań dają naukowcom nadzieję na przyszłość. Może się wydawać, że trzmiele mają własne małe narzędzie do zdobywania pożywienia we właściwym czasie, ale nikt do końca nie rozumie, jak to się stało. Jedna z teorii może głosić, że owady uwalniają substancje chemiczne, które powodują silniejszą reakcję roślin. Potrzebne będą dalsze badania, aby się dowiedzieć. Inna teoria może głosić, że rośliny również się dostosowują. Jeśli trzmiele umrą z braku pożywienia, zapylanie może zostać poważnie ograniczone. Dlatego korzystne będzie, aby rośliny zakwitły, gdy owady ich potrzebują.