Eksperci twierdzą, że przyczyną ciągłego zmęczenia mogą być następujące schorzenia
„Jestem wykończony”. Prawdopodobnie już to dzisiaj powiedziałeś lub przyłapałeś kogoś innego na wtrącaniu tego do rozmowy. Istnieje wiele powodów, dla których możesz czuć się bardziej wyczerpany niż zwykle.
Źródło obrazu: PxHere
Być może masz do czynienia z sezonowym zaburzeniem afektywnym, zmagasz się z codziennymi stresorami lub po prostu nie masz wystarczającej ilości snu. Może być trudno określić, czy senność lub zmęczenie, które doświadczasz, są wynikiem codziennego wypalenia lub też choroby. Według dr Jennifer Mundt, klinicznego psychologa snu w University of Utah Sleep Wake Center i profesora na wydziale medycyny rodzinnej i prewencyjnej uniwersytetu, jeśli rozważasz zasięgnięcie profesjonalnej porady, ważne jest, aby zrozumieć, czy twoje objawy są bardziej związane z sennością czy zmęczeniem. „Senność odnosi się do braku czujności, co oznacza, że możesz szybko zasnąć, jeśli masz możliwość drzemki w ciągu dnia”, powiedziała Mundt. Z drugiej strony, zmęczenie to brak energii spowodowany niewystarczającą ilością snu lub innymi czynnikami zdrowotnymi, co utrudnia wykonywanie zadań lub przetrwanie dnia bez uczucia wyczerpania, dodała.
Szukanie pomocy medycznej
Najlepszym wskaźnikiem, że nadszedł czas, aby szukać pomocy medycznej w przypadku uporczywego zmęczenia, jest zauważalna zmiana poziomu energii. Według dr Tiny-Ann Thompson, lekarki podstawowej opieki zdrowotnej w Emory Healthcare i zastępczyni profesora na wydziale medycyny rodzinnej i prewencyjnej w Emory University School of Medicine w Atlancie, zmęczenie wpływa na zdolność do wykonywania codziennych czynności, dbania o siebie lub rodzinę, chodzenia do pracy lub ćwiczeń przez ponad dwa tygodnie. Kiedy pacjenci zgłaszają chroniczne zmęczenie, lekarze zazwyczaj zadają serię pytań, aby uzyskać jaśniejszy obraz przyczyny i określić najlepszy sposób postępowania, powiedziała Thompson. Lekarze będą chcieli wiedzieć, kiedy zaczęło się zmęczenie i czy jakiekolwiek ważne wydarzenia życiowe, takie jak nowa praca, utrata bliskiej osoby lub inne stresory, mogły je wywołać. Lekarze ocenią również dietę i nawyki fizyczne, aby upewnić się, że spożywasz wystarczającą ilość białka, żelaza i innych niezbędnych składników odżywczych. Wszelkie większe zmiany w rutynie ćwiczeń, w szczególności zwiększona intensywność lub zmiany czasu, również mogą odgrywać rolę. Thompson zauważyła jednak, że trochę ruchu każdego dnia jest konieczne, aby uniknąć zmęczenia. Należy również zapytać o wszelkie zmiany nastroju, nawyki związane ze snem lub obawy dotyczące zdrowia psychicznego. Lekarz będzie chciał przejrzeć listę leków, które obecnie przyjmujesz lub ostatnio stosowałeś, ponieważ niektóre recepty mogą przyczyniać się do zmęczenia. Zawężając potencjalne przyczyny, lekarze mogą przygotować konkretny algorytm badań zamiast przeprowadzać szeroki zakres testów, ale według Thompson lekarze szukają kilku kluczowych winowajców.
Podstawowe warunki zdrowotne
Jedną z częstych przyczyn zmęczenia jest anemia, stan charakteryzujący się niską liczbą czerwonych krwinek, który może wynikać z krwawienia, nieodpowiedniego spożycia żelaza lub niezdolności organizmu do prawidłowego wchłaniania żelaza. Rutynowe badanie krwi może pomóc ustalić, czy niedokrwistość jest czynnikiem przyczyniającym się do tego stanu. Chociaż choroby serca nie są najczęstszą przyczyną chronicznego zmęczenia, Thompson podkreśla znaczenie badań przesiewowych w kierunku tej choroby, zwłaszcza że jest ona główną przyczyną zgonów kobiet w Stanach Zjednoczonych. Kobiety w okresie menstruacji mogą również doświadczać zmęczenia, ponieważ ich hormony zmieniają się w trakcie cyklu miesięcznego, ale zmęczenie może stać się bardziej wyraźne w okresie okołomenopauzalnym, a Thompson zaleca wizytę u specjalisty w celu rozwiązania problemów hormonalnych na tym etapie życia. Inną przyczyną przedłużającego się zmęczenia jest utrzymujący się wirus lub infekcja, która może wyczerpać energię organizmu na dłużej niż zwykle oczekiwano. Jeśli te powszechne schorzenia i wszelkie inne, które mogą niepokoić lekarza, zostaną wykluczone, może on chcieć zbadać zespół przewlekłego zmęczenia lub rzadkie choroby krwi. W przypadku ogólnych objawów zmęczenia Thompson podkreśla znaczenie priorytetowego traktowania snu, nawet gdy życie wydaje się zbyt zajęte. Ponadto zachęca osoby cierpiące na chroniczne zmęczenie do szukania wsparcia u lekarzy, bliskich lub partnera odpowiedzialnego za pomoc w tym trudnym lub stresującym okresie.
Zaburzenia snu
Jeśli wykluczyłeś schorzenia u swojego lekarza prowadzącego lub podejrzewasz u siebie zaburzenia snu, Mundt zaleca wizytę w klinice snu w celu dalszej oceny. Kliniki snu wykorzystują badania snu do identyfikacji zaburzeń snu, takich jak przerwy w oddychaniu, mimowolne ruchy kończyn lub inne nieświadome zachowania wpływające na jakość snu. Trzy najczęstsze przyczyny senności lub zmęczenia to niewystarczająca ilość snu, bezsenność i bezdech senny, powiedział Mundt. Inne zaburzenia, które są mniej powszechne, ale mogą również przyczyniać się do senności, to narkolepsja lub lunatykowanie w nocy. Nawet jeśli nie masz zdiagnozowanego zaburzenia snu, istnieje wiele czynników związanych ze stylem życia, które mogą przyczyniać się do złego snu i tworzenia cyklu wyczerpania w ciągu dnia. Podczas gdy dorosłym zaleca się od siedmiu do dziewięciu godzin snu każdej nocy, Mundt zauważa, że indywidualne potrzeby różnią się, więc ważne jest, aby słuchać swojego ciała. Jeśli mieścisz się w tym zakresie i nadal czujesz się zmęczony, spróbuj wydłużyć czas snu, aby sprawdzić, czy czujesz się bardziej wypoczęty. Jeśli zwiększenie ilości snu nie działa, dostosowanie innych czynników stylu życia może poprawić jakość snu. Najważniejszą radą Mundta dotyczącą snu jest dążenie do spójności, zwłaszcza jeśli chodzi o czas zasypiania i budzenia się. „Problemem wielu osób jest to, że śpią średnio od siedmiu do ośmiu godzin w ciągu tygodnia, ale w dni powszednie śpią tylko sześć godzin, a następnie w weekendy nadrabiają zaległości i śpią 10 godzin na dobę”.
Nieregularne wzorce snu mogą zakłócać naturalny rytm organizmu, utrudniając zasypianie po weekendzie, ponieważ ciało jest bardziej wypoczęte niż zwykle. Mundt sugeruje również poprawę środowiska snu, jeśli to możliwe. Unikaj takich czynników, jak spanie przy włączonym telewizorze lub pozwalanie zwierzętom na wchodzenie i wychodzenie z pokoju, ponieważ te zakłócenia są znane jako zaburzające jakość snu. Kolejnym kluczowym czynnikiem jest ekspozycja na światło słoneczne. Naturalne światło słoneczne jest znacznie jaśniejsze niż jakiekolwiek sztuczne źródło światła, a wystarczająca ilość światła słonecznego, zwłaszcza rano, pomaga regulować 24-godzinny cykl snu i czuwania organizmu, według Mundt. Wieczorem należy jednak używać tylko przyciemnionego oświetlenia i lamp, aby zasygnalizować organizmowi, aby się wyciszył.
Dział: Medycyna
Autor:
Julianna Bragg | Tłumaczenie Ewa Dołęga — praktykantka fundacji: https://fundacjaglosmlodych.org/praktyki/
Źródło:
https://edition.cnn.com/2025/02/18/health/fatigue-tiredness-sleep-health-issues-wellness/index.html