Grób czarodzieja Merlina, wpływ smartfonów na sen i możliwe korzyści z wstrząsu mózgu. Naukowa niedziela w NM

Zdjęcie: NewsMaker.md

Możliwe miejsce pochówku Merlina w Szkocji

Archeolodzy z Guard Archaeology Limited prowadzą wykopaliska wokół zamku Tinnis w południowo-wschodniej Szkocji, które mogą rzucić światło na miejsce pochówku czarodzieja Merlina — doradcy i mentora legendarnego króla Artura. Archeolodzy odkryli na brzegu rzeki Tweed nietypowy pochówek, wstępnie datowany na koniec VI wieku. Lokalizacja i forma grobu są bardzo podobne do opisu grobu Merlina z książki „Proroctwa Merlina” autorstwa Geoffreya z Monmouth, która jednak jest uznawana za fałszerstwo.

Odkryty kurhan, różniący się od otaczających go pochówków, zawierał szczątki osób o wysokim statusie, co wskazuje na jego znaczenie dla wczesnych Brytów. Chociaż archeolodzy nie mogą jednoznacznie potwierdzić, że to grób samego Merlina, miejsce wykopalisk, silnie powiązane z legendami o królu Arturze, może świadczyć o możliwych rzeczywistych wydarzeniach historycznych będących podstawą dawnych legend.

Wpływ urządzeń elektronicznych na sen nastolatków

Badanie przeprowadzone przez specjalistów z Uniwersytetu Otago (Nowa Zelandia), opublikowane w czasopiśmie „JAMA Pediatrics”, wykazało, że korzystanie z urządzeń elektronicznych na dwie godziny przed snem prawie nie wpływa na długość snu nastolatków. W eksperymencie wzięło udział 85 dzieci w wieku 11-14 lat, które były monitorowane za pomocą kamer i akcelerometrów. Okazało się, że prawie wszyscy nastolatkowie korzystali z urządzeń przed snem, jednak wpływ na jakość snu występował tylko wtedy, gdy korzystali z nich w łóżku.

Główny wniosek z badania to, że nie należy całkowicie zakazywać dzieciom używania urządzeń przed snem. Ważniejsze jest unikanie korzystania z nich bezpośrednio w łóżku, szczególnie jeśli nastolatkowie grają lub przełączają się między urządzeniami. To właśnie ten czynnik negatywnie wpływał na zasypianie, skracając ogólny czas snu. Naukowcy proponują dostosowanie zaleceń dotyczących higieny snu, uwzględniając rzeczywiste warunki życia nastolatków.

Nieoczekiwane skutki wstrząsów mózgu związanych ze sportem

Międzynarodowy zespół naukowców z Australii, Wielkiej Brytanii i USA przeprowadził największe badanie długoterminowych skutków wstrząsów mózgu związanych ze sportem. W pracy opublikowanej w czasopiśmie „Journal of Neurology, Neurosurgery and Psychiatry” badacze przeanalizowali dane ponad 15 tys. osób w wieku od 50 do 90 lat, badając ich funkcje poznawcze oraz urazy głowy doznane w ciągu życia. Ponad 6 tys. uczestników zgłosiło wstrząsy mózgu, z których część miała miejsce podczas uprawiania sportu.

Wyniki badania zaskoczyły naukowców: osoby, które doświadczyły jednego lub kilku wstrząsów mózgu związanych ze sportem, uzyskały wyższe wyniki w testach pamięci roboczej i myślenia logicznego w porównaniu do tych, które nie miały takich urazów. Ponadto uczestnicy z jednym urazem sportowym wykazali lepsze zdolności do myślenia werbalnego i koncentracji. Jednocześnie liczne wstrząsy mózgu doznane poza sportem korelowały z pogorszeniem funkcji poznawczych, w tym spadkiem szybkości przetwarzania informacji i umiejętności werbalnych.

Autorzy badania doszli do wniosku, że korzyści z uprawiania sportu dla zdrowia poznawczego mogą przewyższać ryzyko związane z możliwymi wstrząsami mózgu, jeśli chodzi o poziom amatorski. Jednak wnioski te nie odnoszą się do zawodowych sportowców, których urazy głowy często są poważniejsze i częstsze.

Wiara w kosmitów rośnie, mimo braku dowodów

Badanie Tony’ego Milligana z King’s College London, którego wyniki zostały opublikowane w czasopiśmie „Proceedings of the International Astronomical Union”, wykazało, że wiara w kosmitów wciąż rośnie, mimo braku dowodów na ich istnienie i rozwoju technologii. W Wielkiej Brytanii jedna piąta społeczeństwa wierzy w kosmicznych gości, a w USA ich liczba wzrosła w ostatnich dziesięcioleciach z 20% do 34%. To zjawisko, zdaniem Milligana, wymknęło się spod kontroli i wpływa na życie społeczne i polityczne.

Milligan zauważa, że „szum informacyjny” wokół UFO przysłania prawdziwe osiągnięcia naukowe, takie jak badania w dziedzinie astrobiologii, która zajmuje się poszukiwaniem pozaziemskiego życia mikrobiologicznego. Pomimo misji kosmicznych i przełomów technologicznych, kontakt z inteligentną cywilizacją jest mało prawdopodobny w najbliższej przyszłości, jednak rosnąca popularność teorii ufologicznych może utrudniać postrzeganie rzeczywistej nauki.

Poglądy polityczne wpływają na jakość snu

Naukowcy z Arizona State University (USA) odkryli, że przekonania polityczne mogą wpływać na jakość snu. W badaniu, którego wyniki opublikowano w czasopiśmie „Sleep Health”, wzięło udział 922 dorosłych, którzy odpowiedzieli na pytania dotyczące problemów ze snem i przynależności politycznej. Wyniki pokazały, że osoby identyfikujące się jako demokraci lub „niezależni” częściej zgłaszały problemy ze snem w porównaniu do republikanów. Szczególnie pogorszył się sen zwolenników lewicowych poglądów w czasie pandemii COVID-19, kiedy bardziej odczuwali stres z powodu niepewności gospodarczej i społecznej.

Republikanie, którzy mniej martwili się konsekwencjami pandemii, w tym środkami bezpieczeństwa i szczepieniami, odczuwali mniejszy stres i rzadziej mieli problemy ze snem. Jednak naukowcy ostrzegają, że dane samooceny mogą być subiektywne, a wzorce zidentyfikowane w Arizonie mogą nie potwierdzić się w innych regionach.