Jak uchronić swoje dane po cyberataku? Co robić, gdy martwisz się, że twoje dane wpadły w niepowołane ręce?

Zdjęcie: Dominic Lipinski/PA

Zmień hasło i upewnij się, że jest bezpieczne

Zawsze używaj silnych haseł i nie stosuj tego samego hasła do różnych kont. Jeśli miałeś do czynienia z firmą lub organizacją, która padła ofiarą cyberataku, natychmiast zmień hasło, którego używasz do tej witryny lub aplikacji. Firma NordVPN, zajmująca się bezpieczeństwem online, zaleca rozważenie użycia menedżera haseł do generowania i przechowywania silnych, unikalnych haseł.

Warto również włączyć uwierzytelnianie dwuetapowe (2FA) dla swojego adresu e-mail i innych ważnych kont online. Dodaje to dodatkową warstwę bezpieczeństwa. Polega to na podaniu danych urządzenia, do którego tylko ty masz dostęp, na przykład numeru telefonu, na który otrzymasz kodu wysłany SMS-em. Powinieneś włączyć 2FA dla każdej usługi, która to oferuje.

Ostrożnie podchodź do niechcianych e-maili, połączeń telefonicznych i wiadomości

W szczególności nie klikaj w linki ani załączniki w e-mailach, wiadomościach tekstowych czy postach w mediach społecznościowych, chyba że masz absolutną pewność, że są one godne zaufania. Mogą one prowadzić do fałszywych stron internetowych lub zawierać złośliwe oprogramowanie (malware) zaprojektowane do kradzieży twoich danych osobowych.

Oszuści często wykorzystują e-maile phishingowe, powołując się na głośne cyberataki, aby dotrzeć do klientów lub użytkowników danej firmy. Czasami oszuści posiadają dane osobowe, które zdobyli w wyniku wycieku danych lub w inny sposób, co może sprawić, że brzmią bardziej wiarygodnie.

Jeśli ktoś podaje się za przedstawiciela firmy lub organizacji, z której korzystasz, a ty nie masz absolutnej pewności, z kim masz do czynienia, zignoruj e-mail lub rozłącz się i znajdź oficjalne dane kontaktowe. Możesz sprawdzić, czy przedstawiciel rzeczywiście się z tobą skontaktował.

Obserwuj swoją historię kredytową

Jeśli twoje dane osobowe zostały skradzione, warto monitorować swoją historię kredytową na wypadek, gdyby oszuści próbowali wykorzystać je do zaciągnięcia pożyczek lub zakupu innych produktów na twoje nazwisko. Biura informacji kredytowej posiadają takie dane, a ty możesz uzyskać do nich dostęp na różne sposoby – niektóre są bezpłatne, inne nie wymagają płatności.

Warto regularnie sprawdzać dane z raportu kredytowego, za pośrednictwem biur informacji kredytowej. Firmy takie jak Credit Karma i ClearScore oferują bezpłatny dostęp do Twojego raportu kredytowego dożywotnio.

Jeżeli, pomimo dobrej oceny kredytowej, odmówiono ci pozyskania produktu finansowego, takiego jak karta kredytowa czy pożyczka lub bez powodu przestajesz otrzymywać wyciągi z banku, mogą to być oznaki, że ktoś używa twojej tożsamości. Inne, bardziej oczywiste sygnały to zawiadomienia dotyczące długów, które nie są twoje, lub wyciąg bankowy, na którym znajduje się pozycja, której nie kupiłeś.

Zachowaj szczególną ostrożność w mediach społecznościowych

Większość oszustw finansowych i zakupowych rozpoczyna się w mediach społecznościowych i różnych platformach. Ponownie, bądź ostrożny, ponieważ oszuści mogli uzyskać twoje dane, które mogą wykorzystać, aby przekonać Cię, że rozmawiasz z kimś, kogo znasz.

W ostatnich latach odnotowano wzrost liczby oszustw typu "Hej mamo, to mój nowy numer", w których oszuści podszywają się pod bliskich na aplikacjach takich jak WhatsApp. Ktoś może skontaktować się z tobą, podając się za członka rodziny, mówiąc, że szybko potrzebuje środków na opłacenie rachunku, ponieważ jego dostęp do bankowości internetowej został zablokowany po zmianie telefonu na nowy.

Nie spiesz się z przelewaniem pieniędzy, nawet kiedy powiedziano ci, że jest to pilne. Poświęć więcej czasu i sprawdź, czy faktycznie rozmawiasz z krewnym lub przyjacielem.

Chroń swoje urządzenia

Dbaj o regularne aktualizowanie swojego laptopa i innych urządzeń, na przykład upewnij się, że nadal otrzymujesz aktualizacje oprogramowania i zabezpieczeń. Instalując nowe aplikacje oraz aktualizując oprogramowanie korzystaj wyłącznie z oficjalnych sklepów.