Kiedy zmienia się klimat, lepiej jest być małym czy dużym?

Niedźwiedź polarny jest największym niedźwiedziem na świecie i z powodu zmian klimatu ma coraz mniej miejsca do życia. 
Zdjęcie: Bjorn H Stuedal/Shutterstock/NTB

Duże zwierzę nie ma zbyt wielu wrogów i jeśli już, często potrafi się samo obronić. Małe zwierzę może być łatwą zdobyczą, ale jednocześnie może być bardzo dobre w ukrywaniu się. Gdy klimat się zmienia, wiele zwierząt musi żyć nieco inaczej niż robią to dotychczas. Czy lepiej jest być wtedy małym czy dużym?

Potrzeba dużej przestrzeni 

Kiedy zwierzę jest duże, potrzebuje naturalnie dużo miejsca. ,,To, co sprawia, że niektóre zwierzęta stają się ekstremalnie duże, to fakt, że często nie mają naturalnych wrogów. Płetwal błękitny jest na tyle duży, że jest to niemal niemożliwe, aby inne zwierzęta na niego polowały. Wyjątkiem są ludzie – mówi paleontolog, Anette Högström z UiT w rozmowie z ung.forskning.no.

Kiedy nikt nie jest w stanie na ciebie polować, łatwiej jest stać się dużym. ,,Oznacza to także, że takie zwierzęta potrzebują dużo miejsca do życia i to wymaga wielu zasobów, żeby zapewnić im wystarczającą ilość pożywienia. Płetwal błękitny nie zmieści się w basenie ani fiordzie. To jest zwierzę, które potrzebuje dużo miejsca, aby przeżyć’’ – mówi. Może być to problemem, gdy przestrzeń, w której zwierzęta żyją, staje się mniejsze. 

Wiele młodych

Duże zwierzęta nie mają wielu młodych i jest ku temu powód. ,,Duże zwierzęta zużywają dużo energii na wydane na świat jednego lub dwóch młodych. Poświęcają również dużo energii i czasu na ich wychowanie. Dużo czasu zajmuje dorastanie młodych i żyją one często dłużej. Dlatego populacja tych gatunków nie zwiększa się tak szybko’’. 

Kiedy populacja danego gatunku jest niewielka, istnieje duże ryzyko, że może on wyginąć w przypadku katastrofy. Tak więc sytuacja małych zwierząt wygląda inaczej, ponieważ mogą one mieć wiele młodych. Mysz domowa jest jednym z gatunków zwierząt, które mają liczne potomstwo. Mogą mieć ich od 5 do 6 na raz i czasami nawet do 14 miotów rocznie. ,,Mysz wymaga także mniej jedzenia i mniejszej przestrzeni do życia. Jeśli nastąpią zmiany w klimacie, może się zdarzyć, że jedno z wielu młodych przeżyje. Wtedy ta mysz nauczy się żyć w nowym klimacie i może przekazać te umiejętności swoim młodym’’.

Prehistoryczne zwierzęta

,,Bardzo ważne jest, aby wiedzieć, co się stało, kiedy wiele zwierząt wyginęło ostatnio, żeby mieć pewną kontrolę nad tym, co wpływa na różne zwierzęta. Nie jest łatwo dokładnie określić, co jest przyczyną wyginięcia zwierząt, ponieważ wpływa na to wiele czynników’’ – mówi Högström.

Mamut jest przykładem prehistorycznego zwierzęcia, które zostało dotknięte zmianami klimatycznymi. ,,Kiedy zrobiło się cieplej, mamut miał mniej miejsca i mniej pożywienia i dlatego trudniej było mu przeżyć’’. Dziś coś podobnego dzieje się z niedźwiedziem polarnym. ,,To zwierzę jest przystosowane do chłodnego klimatu, można więc dostrzec podobieństwa między nim a mamutem. To my, ludzie, zniszczyliśmy środowisko na różne sposoby i dlatego stało się znacznie cieplej’’. 

Niedźwiedź polarny jest także dużym zwierzęciem, które potrzebuje dużo miejsca. ,,Niedźwiedź polarny ma jedno lub dwa młode co dwa albo trzy lata, a jeśli one nie przeżyją, minie dużo czasu, zanim pojawią się kolejne dorosłe niedźwiedzie polarne. Jeśli przez trzy-cztery lata młode nie przeżyją, szanse na przetrwanie gatunku są mniejsze’’ – mówi Högström.