Koncepcja zegarków z wieloma regulatorami
W naszej koncepcji postrzegania biologii jesteśmy przyzwyczajeni do tego, że żywy organizm posiada jedno serce i ta koncepcja została rozszerzona na zegarmistrzostwo.

Zdjęcia: monochrome-watches
Aby żyć – lub dokładnie wskazywać czas – potrzebne jest tylko jedno bijące serce. Ale w świecie zwierząt istnieje kilka istot posiadających kilka serc. Także coraz więcej zegarków ma wiele regulatorów – z różnych powodów. Czas zrozumieć, co dodatkowe komponenty regulacyjne mogą dodać do zegarka.
Regulator balansowy zegarka często jest uważany za jego serce. Energia przechowywana w bębnie sprężynowym jest uwalniana w małych dawkach poprzez regulator, który określa prędkość działania zegarka. Regulator składa się z układu wychwytu i koła balansowego, które współpracują ze sobą. Wychwyt przekazuje impulsy do balansu. W zamian wychwyt jest regulowany przez koło balansowe.
Większość zegarków mechanicznych działa według tego samego mechanizmu. Jedno źródło energii, jedna przekładnia i jeden regulator. Jednak niektóre zegarki wykorzystują z różnych powodów kilka regulatorów. Przyjrzyjmy się kilku przykładom.
Zwiększanie precyzji za pomocą przekładni różnicowych
Wielu zegarmistrzów dla zwiększenia precyzji wyposażyło swoje zegarki w dwa lub więcej regulatorów. Pierwsze rozwiązanie polega na wykorzystaniu dwóch oscylatorów i przekładni różnicowych do uśrednienia ich częstotliwości. Dzięki temu zaawansowanemu mechanizmowi, koła balansowe kompensują nawzajem swoje błędy. W rezultacie czas wyświetlany jest średnią ich częstotliwości.

Roger Dubuis Excalibur Quatuor Carbon z czterema widocznymi regulatorami, z których każdy kompensuje błędy pozostałych
Niektórzy zegarmistrzowie tworzą mechanizmy z więcej niż dwoma oscylatorami. Na przykład zegarek Roger Dubuis Quatuor wyposażony jest w cztery koła balansowe połączone zbiorem przekładni różnicowych. Teoretycznie, im więcej kół balansowych, tym bardziej precyzyjne będzie wskazanie czasu, ponieważ średni czas wynika z obliczenia opartego na czterech wskazaniach, co zmniejsza ogólny margines błędu. Ponadto, cztery regulatory chodu są umieszczone w różnych pozycjach, co równoważy wpływ grawitacji.
Zwiększanie precyzji za pomocą rezonansu
Podobnie jak w przypadku przekładni różnicowych, celem tutaj jest wykorzystanie dwóch oscylatorów do zwiększenia precyzji. W tym przypadku jednak nie ma przekładni różnicowej; precyzja jest poprawiana poprzez wykorzystanie dobrze znanego zjawiska rezonansu.

Haldimann H2 Flying Resonance, z centralnie umieszczonymi podwójnymi regulatorami, opiera swoje działanie na efekcie rezonansu
Według teorii rezonansu dwa oscylujące ciała znajdujące się blisko siebie wpływają na siebie nawzajem i ostatecznie synchronizują się. W 1665 roku Christiaan Huygens jako pierwszy opisał to zjawisko, gdy jego dwa niedawno stworzone zegary wahadłowe działały w synchronizacji. Od tego czasu tylko garstka zegarmistrzów osiągnęła sukces w zastosowaniu rezonansu w swoich zegarkach. Dwa wieki temu, Astide Janvier i Abraham-Louis Breguet stworzyli "Pendules Sympathiques". W ostatnich latach François-Paul Journe, Beat Haldimann czy Antoine Preziuso starali się wykorzystać synchroniczność oscylatorów w zegarkach na rękę, aby osiągnąć większą stabilność i tym samym większą precyzję.

Armin Strom Mirrored Force Resonance, pierwsze zastosowanie koncepcji rezonansu przez markę, z podwójnym wahadłem i sprężyną sprzęgającą rezonans
W 2016 roku Armin Strom przedstawił jedno z najbardziej interesujących zastosowań rezonansu w swoim zegarku Mirrored Force Resonance: podwójny mechanizm znajdujący się w tym zegarku składa się z dwóch bębnów sprężynowych, dwóch przekładni zębatych i dwóch regulatorów. Dwa koła balansowe są połączone stalową sprężyną przytwierdzoną do ich trzpieni i są sprzężone dzięki drobnym wibracjom przekazywanym przez tę sprężynę.
Podwójna architektura - Funkcje autonomiczne
Kolejnym powodem do użycia dwóch regulatorów jest zasilanie różnych funkcji zegarka, więc wielu zegarmistrzów zaprojektowało chronografy z podwójnymi regulatorami.
Na przykład Breguet Tradition Chronographe Indépendant ref. 7077 posiada oryginalną podwójną architekturę. Większość chronografów opiera się na „głównym mechanizmie zasilającym”, do którego łączy się kolejne przekładnie, aby chronograf działał. Gdy chronograf jest aktywowany, następuje utrata amplitudy koła balansowego (opór rośnie przy większej ilości napędzanych przekładni).

Mechanizm chronografu Breguet La Tradition jest niezależny i autonomiczny.W istocie posiada on dwa niezależne „pod-mechanizmy” - każdy składający się z własnego źródła energii, przekładni zębatej i własnego balansu. Nie ma żadnego połączenie pomiędzy wskazywaniem czasu a chronografem. W rezultacie nie zachodzi ingerencja postaci podwyższonego zużycia energii mechanicznej, a tempo ruchu wskazówek czasu pozostaje niezmienione podczas używania chronografu.
Podobnie, Zenith Defy El Primero 21 wyposażony jest w dwa pod-mechanizmy z dwoma oddzielnymi regulatorami. Pierwszy, przeznaczony do mierzenia czasu, działa na częstotliwości 5Hz. Drugi regulator, współpracujący z chronografem, pracuje na częstotliwości 50Hz. Ten ostatni pozwala na mierzenie setnych części sekundy. Jednakże, przy tej imponującej częstotliwości, funkcja może działać tylko przez około 50 minut. Właśnie dlatego mechanizm odpowiedzialny za mierzenie czasu nie może być regulowany tym samym oscylatorem co chronograf.
Oszczędzanie energii – Tryb Standby/Tryb aktywny
Wieczny kalendarz śledzi datę bez potrzeby jakiejkolwiek regulacji... dopóki zegarek się nie zatrzyma. Co może mieć miejsce, jeśli odłożysz swój zegarek na jakiś czas, zwłaszcza do sejfu, gdzie może być trudno umieścić rotomat.

Na targach SIHH 2019 Vacheron Constantin zaprezentował genialne rozwiązanie tego problemu w postaci modelu Twin Beat, kalendarza wiecznego z dwoma układami przekładniowymi i dwoma regulatorami.

Kiedy zegarek jest noszony, pracuje na wysokiej częstotliwości 5Hz, doskonałej dla nowoczesnego aktywnego stylu życia. Kiedy jednak nie jest noszony, przycisk przełącza tryb z aktywnego na tryb czuwania (i odwrotnie). W trybie zegarek polega na drugim regulatorze pracującym na niskiej częstotliwości 1,2Hz. Ta wolniejsza częstotliwość pozwala zegarkowi pracować przez imponujący okres 65 dni.
Dział: Technologia
Autor:
Xavier Markl | Tłumaczenie: Jakub Grochowski