Lek, który „rozpuszcza” guzy może zastąpić operację raka jelita grubego, twierdzą lekarze

„W przyszłości immunoterapia może zastąpić potrzebę przeprowadzania operacji”, twierdzi Profesor Mark Saunders. Fot. molekuul.be/Alamy stock photo

Nowy lek immunoterapeutyczny, który „rozpuszcza” guzy, zapowiada rewolucyjną zmianę, drastycznie podwyższając szansę wyleczenia raka jelita grubego. Lekarze twierdzą, że może on nawet całkowicie zastąpić do tej pory potrzebne operacje. 

Pembrolizumab celuje w specyficzne białko na powierzchni komórek odpornościowych i blokuje je, co pozwala tym komórkom na wyszukiwanie i niszczenie komórek nowotworowych. 

Badanie kliniczne wykazało, że podanie tego leku przed operacją zamiast stosowanie chemioterapii znacznie powiększyło liczbę pacjentów, którzy zostali okrzyknięci wolnymi od raka. Wyniki zostały zaprezentowane na corocznym spotkaniu Amerykańskiego Towarzystwa Onkologii Klinicznej (ASCO), jednocześnie będącym największą na świecie konferencją poświęconą nowotworom. 

Badanie zostało przeprowadzone przez University College London, szpital University College London, Christie NHS Foundation Trust w Manchestrze, szpital uniwersytecki St. James’s w Leeds, szpital uniwersytecki Southhampton i uniwersytet w Glasgow.

Profesor Mark Saunders, konsultant onkologii klinicznej w Christie, powiedział, że wyniki badania są „naprawdę bardzo ekscytujące”. 

„Immunoterapia przed operacją może stać się przełomem pacjentów z tego rodzaju nowotworem. Nie tylko wyniki są lepsze, ale także pacjenci unikają bardziej konwencjonalnej chemioterapii, która często ma więcej skutków ubocznych. W przyszłości immunoterapia może nawet zastąpić potrzebę przeprowadzania operacji”. 

Rak jelita grubego jest drugą najczęstszą przyczyną zgonów związanych z rakiem na świecie. Według Światowej Organizacji Zdrowia co roku odnotowuje się ponad 1,9 mln nowych przypadków i ponad 900 000 zgonów. 

W badaniu, finansowanym przez Merck Sharp and Dohme i sponsorowanym przez University College London, naukowcy zrekrutowali 32 pacjentów z rakiem jelita grubego w drugim lub trzecim stadium oraz o określonym profilu genetycznym (rak jelita z niedoborem MMR/wysoką niestabilnością mikrosatelitarną) z pięciu szpitali w Wielkiej Brytanii. 

Około 15% pacjentów z rakiem jelita grubego w drugim lub trzecim stadium ma ten specyficzny profil genetyczny. 

Pacjentom podawano przez dziewięć tygodni pembrolizumab (znany również jako Keytruda) przed operacją zamiast zwykłego leczenia chemioterapią i operacji, a następnie monitorowano ich stan w czasie. 

Wyniki pokazują, że 59% pacjentów nie miało żadnych oznak raka po leczeniu pembrolizumabem, a rak u pozostałych 41% pacjentów został usunięty podczas operacji. 

Wszyscy pacjenci biorący udział w badaniu byli wolni od raka po leczeniu. Według UCL, gdy standardowa chemioterapia była podawana pacjentom z tym profilem genetycznym, mniej niż 5% z nich nie miało żadnych oznak raka po operacji. 

W ciągu następnych kilku lat badanie będzie również oceniać przeżywalność i wskaźniki nawrotów. Takie podejście również oznaczało, że pacjenci nie potrzebowali żadnej chemioterapii pooperacyjnej, która ma skutki uboczne i jest trudna do zniesienia. 

Dr Kai-Keen Shiu, główny badacz i konsultant onkologii klinicznej w UCLH, powiedział: „Nasze wyniki wskazują, że pembrolizumab jest bezpiecznym i wysoce skutecznym leczeniem, które poprawia wyniki u pacjentów z rakiem jelita grubego wysokiego ryzyka, zwiększając szanse na wyleczenie choroby na wczesnym etapie”. 

Shiu ostrzegł, że zespół będzie musiał poczekać, aby zobaczyć, czy pacjenci, którzy brali udział w badaniu, pozostaną wolni od raka przez dłuższy okres, ale stwierdził, że początkowe wskazania są „bardzo pozytywne”.

„Immunoterapia może sprawić, że guzy znikną przed operacją. Jeśli rozpuścisz nowotwór przed operacją, zazwyczaj potrajasz szanse na przeżycie,” dodał Shiu. „Jeśli wystąpi pełna odpowiedź na pembrolizumab u pacjentów, może to potroić ich szanse na przeżycie. Pacjenci nie potrzebują również chemioterapii, dzięki czemu unikają wszystkich skutków ubocznych”. 

Dr Marnix Jansen, naukowiec kliniczny w UCL Cancer Institute, powiedział, że konieczne jest przeprowadzenie dodatkowych badań nad pembrolizumabem, zanim będzie można go uznać za standardowe leczenie. „Ale biorąc pod uwagę jakość wyników w tym badaniu, myślę, że możliwe jest, iż zobaczymy go w klinikach w ciągu kilku lat, jeśli kolejne badania będą równie udane”.