Lodowce w Alpach straciły 40% swojej objętości od przełomu wieku

Zdjęcie: Konrad K. / SIPA

Globalne topnienie lodowców przyspieszyło w ciągu ostatniej dekady. Według przełomowego badania opublikowanego w „Nature” w środę 19 lutego, zjawisko to, które napędza nieodwracalny wzrost poziomu mórz, może wystąpić szybciej niż oczekiwano w przyszłości.

Lodowce, które są ważnymi regulatorami klimatu i zapewniają świeżą wodę miliardom ludzi, szybko topnieją wraz ze wzrostem globalnych temperatur, co spowodowane jest działalnością człowieka.

W bezprecedensowej ocenie, międzynarodowy zespół stwierdził gwałtowny wzrost topnienia, z około 36% większą utratą lodu w latach 2012-2023 niż w latach 2000-2011.

Szokujące, ale niezaskakujące wyniki

„Średnio każdego roku tracimy około 273 miliardów ton lodu, co odpowiada zużyciu wody przez populację w ciągu trzydziestu lat. Wyniki są szokujące, ale nie całkowicie zaskakujące w świetle trwającego globalnego ocieplenia” – powiedział Michael Zemp z Uniwersytetu w Zurychu, współautor badania. 

Lodowce na świecie straciły około 5% swojej objętości od przełomu wieku, z dużymi różnicami regionalnymi: od -2% na Antarktydzie do -40% w Alpach. Regiony z mniejszymi lodowcami tracą je w szybszym tempie, a wiele z nich „nie przetrwa tego stulecia”, według Michaela Zempa.

Prace – koordynowane przez World Glacier Monitoring Service (WGMS), Uniwersytet w Edynburgu i grupę badawczą Earthwave – połączyły pomiary terenowe i satelitarne w celu ustalenia punktu porównania.

Według Michaela Zempa, który kieruje WGMS, badanie sugeruje, że lodowce kurczą się w szybszym tempie niż przewidywano w najnowszym raporcie Międzyrządowego Zespołu ds. Klimatu (IPCC), ekspertów ONZ ds. klimatu. „Mamy zatem do czynienia z większym niż oczekiwano wzrostem poziomu mórz do końca stulecia” – skomentował.

Zagrożenie dla czap lodowych

Topnienie będzie miało również wpływ na dostawy słodkiej wody, szczególnie w Azji Środkowej i Andach Środkowych. Lodowce są drugim co do wielkości czynnikiem przyczyniającym się do wzrostu poziomu mórz, po ekspansji wody morskiej spowodowanej globalnym ociepleniem.

Według obserwacji satelitarnych NASA, średni poziom morza wzrósł o 10 cm w ciągu ostatnich trzech dekad. Prawie dwa centymetry wzrostu poziomu morza przypisywane topnieniu lodowców od 2000 roku. Oznacza to, że prawie cztery miliony więcej ludzi na wybrzeżach świata jest narażonych na powodzie, obliczyli naukowcy.

Do tej pory w największym stopniu przyczyniały się do tego zjawiska małe lodowce, ale skala zagrożenia może się zmienić ze względu na kolosalne pokrywy lodowe obejmują Antarktydę i Grenlandię.

W tym momencie badanie jest „niepokojące”, zareagował Martin Siegert, profesor na Uniwersytecie w Exeter, który nie był zaangażowany w badanie: „Pokrywy lodowe tracą obecnie masę w coraz to szybszym tempie – sześć razy szybciej niż trzydzieści lat temu, a jeśli (stopią się masowo), nie będziemy już mówić w centymetrach, ale w metrach” (wzrostu poziomu morza).

W XX wieku wyniki opierały się na pomiarach terenowych około 500 lodowców; obecnie satelity, kamery, radary i lasery dostarczają pełniejszych i dokładniejszych danych na temat 275 000 lodowców.

Ratowanie lodowców jest kluczową „strategią przetrwania” dla naszej planety, jak podkreśliło w styczniu ONZ.