Losy zielonej technologii pod znakiem zapytania, zanim będzie można ją wyprodukować na dużą skalę

"Nowe badanie pokazuje wyraźnie, jak trudne i czasochłonne są zielone innowacje. Warto to zrozumieć, jeśli w ramach rozwiązań technologicznych mocno stawia się na zielone transformacje", uważa badacz. Zdjęcie: Shutterstock/NTB

Duńskie badanie pokazuje, że nowe, lepsze dla klimatu technologie, są poważnie zaniedbane przez brak inwestorów. Według nowego duńskiego badania nie możemy czekać, aż technologia uratuje nas przed zmianami klimatycznymi. Dane patentowe i wywiady z właścicielami patentów, ilustrują problemy, które uniemożliwiają przyjęcie zielonych technologii na dużą skalę. Inwestorzy nie podejmą się udziału, dopóki nie zobaczą, że można zwiększyć skalę na jaką technologia byłaby produkowana, a to z kolei wymaga pieniędzy. Inną przeszkodą może być wsparcie polityczne, które zwykle jest ukierunkowane na konkretne technologie, a nie na konkretne cele. Pewną rolę odgrywa także brak doświadczenia w pozyskiwaniu inwestycji. „Wyniki pokazują, jak trudno jest wprowadzić na rynek zieloną technologię”, mówi Øyvind Bjørgum, profesor Norweskiego Uniwersytetu Nauki i Technologii.

Na podstawie wywiadów z właścicielami patentów

Naukowcy odpowiedzialni za badanie dokonali przeglądu baz danych patentowych w Danii, Norwegii, Szwecji i Finlandii. Odkryli wzrost liczby zielonych patentów od roku 2000. Patenty zastrzegają sobie prawo do pomysłu. Przykładami były konwersje biomasy na paliwo, wychwytywanie CO2, nowe rodzaje nawozów i oczyszczanie chemikaliów. Naukowcy przeprowadzili także wywiady z 40 osobami, około dziesięciu osób w każdym kraju, które stoją za zielonymi patentami na temat problemów, finansowania i rozwiązań.

Zielone innowacje są trudne

Naukowcy wyznaczyli siedem etapów rozwoju zielonych technologii:

1. Badania i rozwój

2. Program i jego wdrożenie

3. Patentowanie

4. Skalowanie

5. Zarządzanie ryzykiem

6. Komercjalizacja

7. Rozpowszechnienie w społeczeństwie

Badania i rozwój mogą wymagać znacznego kapitału. Jednak zdecydowanym wydatkiem są koszty skalowania technologii. „W tym miejscu większość twórców napotyka problem kury i jajka. Inwestorzy chcieliby, aby technologia działała na dużą skalę, co z kolei wymaga inwestycji”, wskazuje Massimo Pizzol, profesor ekologii przemysłowej na Uniwersytecie w Aalborg i współtwórca artykułu. Kolejną przeszkodą jest to, że przyszłość jest niepewna, a rozwój zajmuje dużo czasu.

Ważne jest, aby znać „biznesmena”

Polityka w tym obszarze może pomóc między innymi przez dofinansowania (dotacje od rządu), jednak często prowadzi do nieprzewidywalności, ponieważ dotacje są zwykle nakierowane na konkretną technologię. Na przykład biopaliwo zamiast na ogniwa paliwowe. „Wielu inwestorów porównuje zielone technologie z branżą IT, gdzie liczy się zwielokrotniony wzrost. Jednak ze względu na czas rozwoju, koszty i ryzyko, nie jest to takie łatwe do osiągnięcia w przypadku zielonej technologii”, wyjaśnia Pizzol. „W obrębie działu IT nową technologię można wprowadzić na rynek w ciągu jednego do dwóch lat, ale osobom, z którymi rozmawialiśmy, często zajmowało to 10–20 lat”, mówi. Ponadto często za zieloną technologią stoją inżynierowie, a nie ludzie biznesu. Wiele osób, z którymi przeprowadzono wywiady, podkreślało, że ważne jest, aby znać „biznesmena”, kogoś, kto jest w stanie zdobyć pieniądze na rozwój. Według Øyvind Bjørgum, który sam badał energię wiatrową, badanie pokazuje, że zielona technologia wiąże się z wieloma wyzwaniami. „Rozwój zielonych technologii jest drogi, zajmuje dużo czasu, wiąże się z dużą niepewnością i zaciętą konkurencją”, podkreśla Bjørgum.

Istnieją jednak rozwiązania

W szczególności „problem kury i jajka” można było rozwiązać we współpracy z większą firmą. „Innym rozwiązaniem mogłoby być wsparcie publiczne na rzecz zwiększania skalowania zamiast rozwoju. Wymagałoby to od władz neutralności wobec różnych twórców”, wyjaśnia Massimo Pizzol. „Wiele badań pokazuje, że zieloną technologię trudno wprowadzić na rynek. Jednak badanie daje nam wyraźniejszy obraz tego, jak trudne i czasochłonne są zielone innowacje. Pokazuje ono również coś co jest ważne, aby zrozumieć, jeśli się stawia na rozwiązania technologiczne w ramach zielonej transformacji”, podsumowuje Bjørgum.