Naukowcy chcą chronić gatunki zamieszkujące Ziemię, kriogenicznie konserwując je na Księżycu

Zdjęcie: NASA

Plan ten, mający na celu ratowanie gatunków w przypadku katastrofy na Ziemi, wykorzystuje kratery znajdujące się stale w cieniu, a zatem wystarczająco zimne, aby umożliwić kriogeniczne przechowywanie materiału biologicznego bez użycia elektryczności lub ciekłego azotu. Plan opracowany został przez grupę kierowaną przez naukowców ze Smithsonian, a opublikowany w zeszłym tygodniu. Artykuł, opublikowany w czasopiśmie BioScience, opiera się na udanej krioprezerwacji próbek skóry ryby i przedstawia metodę tworzenia biorepozytorium, które chroniłoby próbki innych gatunków. „Początkowo biorepozytorium księżycowe miałoby na celu ochronę najbardziej zagrożonych gatunków na Ziemi, ale naszym ostatecznym celem byłaby krioprezerwacja większości gatunków na Ziemi” — powiedziała Mary Hagedorn, kriobiolog badawczy w Smithsonian’s National Zoo and Conservation Biology Institute (NZCBI) oraz główna autorka artykułu. „Mamy nadzieję, że dzieląc się naszą wizją, nasza grupa znajdzie dodatkowych partnerów, aby poszerzyć dyskusję, omówić zagrożenia i szanse oraz przeprowadzić niezbędne badania i testy, aby to biorepozytorium stało się rzeczywistością”.

Pomysł biorepozytorium księżycowego został zainspirowany Global Seed Vault na Svalbardzie, w norweskiej Arktyce, w którym przechowywanych jest ponad milion odmian nasion w celu ochrony różnorodności upraw. Zgodnie z oświadczeniem, w 2017 r. skarbiec został zagrożony przez powódź wody roztopowej z topniejącej wiecznej zmarzliny, co uwypukliło niebezpieczeństwa związane ze zmianą klimatu. Chociaż komórki roślinne można przechowywać w warunkach arktycznych, komórki zwierzęce muszą być przechowywane w jeszcze niższej temperaturze, co najmniej -320 stopni Fahrenheita lub -196 stopni Celsjusza, aby je zakonserwować. Aby osiągnąć wymagane temperatury na Ziemi, potrzebne są zapasy ciekłego azotu, elektryczność i personel. Jednak w przypadku globalnej katastrofy zapasy któregokolwiek z tych trzech pierwiastków mogą być narażone, co sprowadziłoby na planowane biorepozytorium niebezpieczeństwo. Aby zmniejszyć to ryzyko, Hagedorn i zespół pomyśleli o tym, jak kriokonserwację można osiągnąć pasywnie. Jest to jednak niemożliwe na Ziemi, stąd pomysł biorepozytorium księżycowego.   

W regionach polarnych Księżyca znajdują się kratery, które ze względu na swoją orientację i głębokość znajdują się w stałym cieniu i mogą osiągać temperatury nawet -410 stopni Fahrenheita (-246 stopni Celsjusza). Zespół zastanowił się następnie nad tym, jak zablokować promieniowanie, które mogłoby uszkodzić DNA próbek, i zaproponował przechowywanie ich pod ziemią lub wewnątrz konstrukcji ze ścianami wykonanymi ze skał księżycowych. Zgodnie z oświadczeniem konieczne są dalsze badania mające na celu zbadanie skutków narażenia na promieniowanie kriokonserwowanych próbek, a także wpływu mikrograwitacji. „Nie mówimy, co się stanie, jeśli Ziemia zawiedzie – jeśli Ziemia zostanie biologicznie zniszczona, to biorepozytorium nie będzie miało znaczenia” – powiedziała Hagedorn w oświadczeniu. „Ma to pomóc w zrównoważeniu klęsk żywiołowych i potencjalnie zwiększyć liczbę podróży kosmicznych. Życie jest cenne i, o ile nam wiadomo, rzadkie we wszechświecie. To biorepozytorium zapewnia inne, równoległe podejście do zachowania cennej bioróżnorodności Ziemi” – powiedziała. 

Rob Brooker, szef nauk ekologicznych w James Hutton Institute w Szkocji, który nie był zaangażowany w badania, powiedział, że artykuł „jest interesującym i prowokującym artykułem, który podkreśla utratę bioróżnorodności Ziemi i krytyczną potrzebę zwiększenia naszych wysiłków na rzecz ochrony przyrody”. Jednak głównym zmartwieniem jest to, że koszty i wysiłek związany z utworzeniem takiego zasobu na Księżycu byłyby bardzo znaczne i odciągnęłyby uwagę od trwających działań na rzecz ochrony, w tym realizacji istniejących międzynarodowych zobowiązań i planów ochrony przyrody” – powiedział Brooker CNN. Sally Keith, starsza wykładowczyni biologii morskiej na Uniwersytecie Lancaster, która nie była zaangażowana w badania, miała podobne obawy. „Szerokie podejście oferuje interesujący eksperyment myślowy i może prowadzić do innowacyjnego rozwoju technologicznego, jednak trudno mi dostrzec jego zastosowanie w pilnej walce o zminimalizowanie szybkiej utraty różnorodności biologicznej” - powiedziała CNN, dodając: „Ile lasów, raf koralowych i jezior słodkowodnych można by lepiej chronić teraz, za cenę wystrzelenia rakiety na księżyc?”