Naukowcy odkryli, dlaczego młode matki wszędzie widzą ludzkie twarze

Pareidolia to rodzaj iluzji wizualnej, w której ludzie dostrzegają cechy ludzkiej twarzy w naturalnych przedmiotach oraz różnych wzorach, czyli tam, gdzie w rzeczywistości one nie istnieją. Doskonałym przykładem pareidolii jest słynna „twarz” na powierzchni Marsa.

Wcześniejsze badania wykazały, że skłonność do pareidolii koreluje z wiekiem danej osoby, a także występowaniem wielu chorób, takich jak choroba Parkinsona i demencja. Stwierdzono również związek między zdolnością rozpoznawania twarzy a poziomem hormonu oksytocyny we krwi. Aby lepiej zrozumieć rolę hormonów w tym zjawisku, naukowcy z University of Queensland postanowili zbadać skutki pareidolii na przykładzie kobiet – w okresie poporodowym, w ciąży i nigdy nie rodzących. 

„Ten projekt jest prawdziwym przykładem nauki obywatelskiej, co oznacza, że został rozpoczęty w wyniku otrzymania wiadomości od ogółu społeczeństwa. Po naszych poprzednich badaniach zaczęłam otrzymywać wiele telefonów i listów na temat doświadczenia pareidolii” – powiedziała współautorka badania Jessica Taubert. “Wszystkie te historie były ciekawe, ale było wśród nich wiele kobiet, które twierdziły, że kilka miesięcy po porodzie znacznie częściej doświadczają pareidolii. Dokładnie przejrzałam te raporty ze studentami i zdecydowaliśmy, że być może podwyższony poziom oksytocyny – hormonu związanego z pielęgnowaniem i opieką nad dzieckiem, może prowadzić do postrzegania pareidolii”.

W badaniu wzięło udział ponad 400 kobiet, które przystąpiły do ​​testów online. Wszystkim pokazano fotografie przedstawiające ludzkie twarze, przedmioty i wzory, z których można było odgadnąć rysy twarzy. Każde zdjęcie uczestniczki badania oceniały w 10-punktowej skali (1 – nie widzę tu twarzy, 10 – zdecydowanie widzę tu twarz). 

„Wyniki badania były niezwykle jasne – kobiety w grupie poporodowej rzetelnie postrzegały pareidolię łatwiej niż kobiety w grupie ciężarnej” – wyjaśniła Taubert. Jej zdaniem jest to kluczowe porównanie w eksperymencie, gdyż kobiety w okresie poporodowym mają istotnie wyższy poziom endogennej oksytocyny niż kobiety w ciąży. „To pierwsza wskazówka, że nasza podatność na pareidolię może zmieniać się w różnych momentach życia. Oznacza to, że potrzebujemy głębszego zrozumienia, w jaki sposób hormony, w tym oksytocyna, zmieniają naszą zdolność do postrzegania twarzy i funkcjonowania społecznego" – wyjaśniła Taubert.