Naukowcy ostrzegają przed wpływem zmiany klimatu na owady

© Frank Rumpenhorst/​dpa

Ekolodzy stwierdzili znaczne zmiany spowodowane zmianą klimatu przy występowaniu owadów w Finlandii. Naukowcy obawiają się, że przez to w przyszłości rośliny będą mniej efektywnie zapylane i mogłyby się przez to gorzej rozmnażać. Powiadomiło o tym Centrum Badań Środowiskowych im. Helmholtza (UFZ) w Lipsku.

Obok UFZ w badaniu wzięły także udział naukowcy Uniwersytetu w Halle i Wittenberdze oraz Niemieckiego Centrum Integracyjnych Badań Bioróżnorodności w Halle, Jenie i Lipsku.

Zespół na potrzeby badania liczył owady na kwiatach w słabo zasiedlonej okolicy w gminie Kittlä w Laponii. Naukowcy porównali wyniki z ponad 120-letnimi danymi, które w swoim czasie leśniczy systematycznie spisywał. Tylko siedem procent zaobserwowanych odwiedzin kwiatów dotyczyło tych samych gatunków owadów i roślin wtedy, co teraz. Jest to zaskakująco mało. 

Przede wszystkim owady bzygowate i ćmy pojawiały się na kwiatach wyraźnie rzadziej niż wcześniej. Jest to problematyczne, ponieważ w szeregach tych owadów jest kilka szczególnie efektywnych zapylaczy. Naukowcy sklasyfikowali jeden trend jako wzbudzający obawy: Istnieje wyraźnie mniej owadów, które specjalizowałyby się w poszczególnych typach kwiatów.

Ekosystemy zależą od sieci owadów zapylających

Według badań zostały one zastąpione np. przez pewne muchy, które odwiedzają wiele różnych roślin. Ci uniwersaliści są często bardziej odporni przeciw zmianom środowiska. Ponieważ kiedy jedna z ich roślin pokarmowych przepadnie, mogliby latwo przerzucić się na inne. Gdyby jednak więcej „uniwersalistów” odwiedzały kwiaty, mogłyby one nie być zapylane tak efektywnie. 

„Jak dotąd sieć zapylaczy w obszarze naszego badania zdaje się mimo to nadal dobrze funkcjonować.”- mówi Leana Zoller z Uniwersytetu w Halle i Wittenberdze. To mogłoby się jednak w każdym momencie zmienić, jeśli występowanie owadów będzie się dalej zmieniało.

Rośliny zależą od funkcjonującej sieci zapylania, jak podaje UFZ. Bez gości kwiatowych dzikie rośliny mogłyby się rozmnażać tylko gorzej albo już wcale, przez co ekosystem w swojej dzisiejszej formie nie byłby w stanie już funkcjonować. Również ponad trzy czwarte najbardziej znaczących roślin użytkowych zależy od pomocy zwierząt, jeśli mają one dostarczać wysokie zbiory i dobrą jakość.